چکیده:
نظام اداری، موضوعی چند بعدی است که ساختار یکی از مهمترین ابعاد آن محسوب میگردد. سیاستهای کلی نظام اداری ابلاغی مقام معظم رهبری (مدظلهالعالی)، مولفههای اساسی نظام مطلوب اداری را ارائه نموده است. هدف اصلی این مقاله شناسایی مناسبترین راهبرد برای بازمهندسی ساختار نظام اداری با توجه به نیروهای کلیدی موثر در شکلگیری تفکر سیستمی در این راهبردها است. تحقیق به جهت هدف کاربردی و به جهت روش توصیفی – پیمایشی است. خبرگان تحقیق متشکل از 49 نفر از نمایندگان مرتبط مجلس شورای اسلامی، اعضای هیاتعلمی مرتبط با حوزه مدیریت دولتی و مدیران ارشد دولتی بوده است. ابزار اصلی تحقیق پرسشنامه بوده که اعتبار آن با محاسبه نرخ تنیدگی و پایایی آن با نظر خبرگان تائید شده است. با تجزیه و تحلیل نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید نظام اداری، سه راهبرد ارائه و اولویتبندی تقدم راهبردهای سهگانه ارائه گردید. بهمنظور شناسایی اولویت این راهبردها از لحاظ تبیین نیروهای کلیدی تفکر سیستمی از تکنیک تحلیل سلسلهمراتبی استفاده شد. برای این منظور هفت نیروی کلیدی پیشران و بازدارنده تفکر سیستمی در ساختار نظام اداری شناسایی و سپس در قالب مقایسههای زوجی، قابلیت راهبردها در تبیین این نیروها بررسی و سرانجام راهبرد مناسب مشخص گردید. نتایج حاکی از آن است که راهبرد پیشنهادی هم بهجهت منطق مطالعات راهبردی و هم بهجهت توان تبیین تفکر سیستمی از قابلیت بالایی برخوردار است. توانمندسازی منابع انسانی، پرهیز از تفکر بهینهسازی جزءنگر، عدمتعمیم تعلقات قشری و استفاده موثر از بسترِ نهادیِ معطوف به ساختار نظام اداری از جمله پیشنهادهای محققان برای موفقیت راهبرد بازمهندسی ساختار نظام اداری بوده است.
Administrative system is of various dimensions the one important of which is structure. The main constituents of a desirable administrative system have been mentioned in the general policies of administrative system communicated by the Supreme Leader(ph). Accordingly, this study mainly aims at definition of the most appropriate strategy for reengineering the structure of administrative system in regard with the key effective forces in shaping the systemic thought in such strategies. This study, an applied one in goal, and methodologically a descriptive survey, makes up a sample of 49 MPs of the Islamic Consultative Assembly, the faculty members in concerned public administration and public senior directors; to gather data, it exploits a questionnaire the validity and reliability of which are respectively confirmed with calculas of Tension Rate and by experts. In the following, three strategies are presented and prioritized through analysis of pros and cons, opportunities and threats of the administrative system. Meanwhile, to identify the priority of teh strategies in terms of elucidation of key systemic thought forces, it applies Analytical Hierarch Process. In the same vein, it determines seven key driving and preventing forces in the systemic thought in relation to the administrative system structure and then examines the capacity of strategies in clarification of the forces through binary comparison and finally determines the appropriate strategy. The outcome of the study reveals that the advised strategy is of a high potency both in relation to reasoning of strategic studies and elucidation of systemic thought. Empowerment of human resources, avoidance of trivial optimization thought, non-generalization of group features and effective use of institutional bedrock in commensurate with the administrative system structure are of the main suggestions given for the success of reengineering the administrative system structure.
خلاصه ماشینی:
با توجه به مباحث مطرح شده ، تحقیق حاضر در صدد پاسخ به این سوال اصلی است که مناسب ترین راهبرد بازمهندسی ساختار نظام اداری با توجه به نیروهای کلیدی موثر در شکل گیری تفکر سیستمی کدام است ؟ مبانی نظری و پیشینه شناسی پژوهش نظام اداری نظام اداری هر کشور به مثابه سازمان تنظیم کننده فعالیت ها برای نیل به اهداف عالی کشور است که ضمن ایجاد هماهنگی بین بخش های مختلف ، بستر مناسبی را برای حل مسائل و مشکلات مردم و تسهیل جریان امور عمومی فراهم می کند (مشبکی اصفهانی و جمالی، ١٣٨٩).
به عنوان مثال در حالی که در کشورهای عضو سازمان همکاریهای اقتصادی و توسعه ٩ از سال ١٩٥٠ تا اواسط دهه ١٩٨٠ ساختار کلان دولت ها در قالب وزارت خانه ها به سرعت افزایش یافت ، در اواسط این دهه ، این رشد تقریبا ثابت 1 Willem 2 Ramezan 3 Liao et al 4 Gottschalk 5 Wang & Ahmad 6 Ambos et al 7 Zato et al 72 8 Nash 9 Organization for Economic Co-operation and Development (OECD) ماند و از آن موقع تاکنون در برخی موارد حتی روند کاهنده نیز داشته است (سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور، ١٣٨٤: ٥٨).
مشخصات جمعیت شناختی نمونه آماری (رجوع شود به تصویر صفحه) 2 concept system 3 Trochim تجزیه وتحلیل داده ها و یافته های پژوهش به منظور شناسایی راهبردهای بازمهندسی ساختار نظام اداری است در مرحله اول نسبت به شناسایی نیروهای موثر داخلی (قوت ها و ضعف ها) و نیروهای موثر خارجی (فرصت ها و تهدیدها) اقدام گردید (جدول ٦ و ٧).