چکیده:
در این پژوهش، تغییرپذیریهای الگوهای پرتاب کودکان درنتیجۀ تغییر قیود تکلیف بررسی شد. رویهمرفته، 24 کودک (12 پسر و 12 دختر) پنج و شش ساله، داوطلبانه در پژوهش شرکت کردند. دستکاریهای قیود تکلیف شامل تغییر در موقعیت هدف (حلقههای افقی و عمودی) و اندازۀ توپ (قطر 6 و 12 سانتیمتر) بهعنوان قیود اصلی درنظر گرفته شدند. الگوهای قابلمشاهدهای که کودکان استفاده کردند، ارزیابی شدند و تغییرات ویژگیهای سینماتیکی مؤلفههای اصلی الگوی پرتاب ترجیحی شرکتکنندگان بررسی شدند. انتقال از الگوی پرتاب دو دست به یک دست و تغییر از پرتاب زیرشانه به بالای شانه در انگشتشمار کوششهای نخستین دیده شد (بیشتر در پرتاب توپهای بزرگتر)؛ ولی پاسخ حرکتی ترجیحی الگوی پرتاب یک دست از بالای شانه بود. تحلیل سینماتیکی نشانگر حساسیت مؤلفههای تاببهعقب، بازو و ساعد الگوی پرتاب از بالای شانه درنتیجۀ اِعمال قیود تکلیف موردنظر بود و بیشترین تغییرات در ویژگیهای سینماتیکی مرتبط با مؤلفة ساعد رخ داد. یافتههای پژوهش شواهدی تجربی برای توجیه تغییرات الگوهای حرکتی در رشد حرکتی برای نظریۀ سیستمهای پویا فراهم میکنند. همچنین، دربارۀ مزایای بالقوۀ کاربرد قیود برای بهبود فرایند اکتساب مهارت در زمینههای تربیتبدنی بحث شد.
In this investigation, the throwing patterns variations of children were examined as the resultants of changing in task constraints. A total of 24 children (12 males and 12 females), aged 5 and 6 years old voluntarily participated in the study. The manipulation of task constrains was done via changes in target orientations (horizontal vs. vertical hoops) and ball sizes (6 cm vs. 12 cm diameters) and were considered as the main constraints. The observable throwing patterns of children were evaluated, and the kinematic changes of the components of their preferred throwing pattern were analyzed. Though, transitions from two- to one-hand throws and switching from underhand to overhand one-hand throws were observed in the first few trials (mostly in throwing the bigger balls), yet, the preferred pattern was found to be one-hand overhand throwing. The kinematic analysis revealed the existence of sensitivity of the backswing, forearm, and upper arm components of overhand one-hand throwing pattern toward the imposed task constrains. It was also found that most changes took place in the kinematic properties related to the forearm component. The findings represent some empirical evidences for dynamical systems theory to explain changes of movement patterns in motor development. We discussed the potential advantages using constraints for appropriate skill acquisition processes in physical education settings.
خلاصه ماشینی:
پیشبینی این بود که تفاوت در وضعیت ادراکی هدف بههمراه تغییر اندازۀ توپ، به شکلی پویا بر الگوهای پرتاب کودکان اثر بگذ Thelen Gagen & Getchell ارزیابی الگوهای پرتاب نشان داد که معدودی از کودکان و تنها در کوششهای اول از الگوی پرتاب دودستی یا پرتاب یک دست از زیرشانه (بیشتر درهنگام استفاده از توپهای بزرگ) استفاده کردند؛ ولی پس از چند کوشش، همۀ کودکان برای پرتاب از الگوی پرتاب یک دست از بالای شانه استفاده کردند.
براساس آنچه درمورد ویژگیهای پویای سیستم حرکتی انسان بیان شده است (2-4)، مشاهدۀ اینکه برخی از کودکان در برخی از کوششهای اولیۀ خود از پرتابهای زیر شانه یا الگوی پرتاب دودستی استفاده کردهاند، میتوان اینگونه تبیین کرد که کودکان در موقعیتهایی که با وضعیت هدف جدید روبهرو شدهاند (مثل قرارگرفتن حلقه در وضعیتهای افقی و عمودی یا توپهایی با اندازههای بزرگ و کوچک) در تلاش بودهاند که در حرکت پرتاب به نظام دینامیکی باثباتتری دست یابند.
نتایج پژوهش بهطور مشخص نشان داد که کودکان پنج تا ششساله برای پرتاب توپهای بزرگ و کوچک بهسمت حلقۀ عمودی و افقی، از الگوهای پرتاب از بالای شانة یک دست با ترکیبی از مؤلفههای سینماتیکی متفاوت استفاده کردهاند.
یکی از نتایج ضمنی یافتههای پژوهش این است که معلمان نباید در کلاسهای تربیتبدنی اندازة توپ و ارتفاع اهدافی را که برای پرتاب درنظر میگیرند، بهعنوان یک معیار مطلق درنظر گیرند؛ بلکه باید ارتفاع یا وضعیت هدف و قطر توپ مناسب کودک را برحسب ابعاد بدنی او انتخاب کنند تا تفاوتهای جسمانی موجود بین کودکان کنترل شوند.