چکیده:
افزایش روزافزون و بیرویه مصرف بنزین در ایران باعث شده است تا ظرفیتهای تولیدی جامعه جوابگوی الگوی مصرف نباشد و کشور در تأمین این فرآورده با مشکل مواجه و ناچار به وارد کردن بنزین شود.بههمین دلیل تخمین تابع تقاضای بنزین و برسی عوامل مؤثر بر مصرف بنزین از اهمیت خاصی برخوردار است. در این مطالعه دوره مورد بررسی 82-1346 بوده و با به کارگیری روش همجمعی یوهانسن-جوسیلیوس رابطه بلند مدت و مدل تصحیح خطا که تغییرات کوتاه مدت متغیرها را به تعادل بلند مدت آنها ارتباط میدهد،برآورد شده است.نتایج تحقیق نشان داد که تقاضا برای بنزین نسبت به قیمت و درآمد بیکشش است؛یعنی بنزین یک کالای ضروری است.درنتیجه عوامل غیر قیمتی و غیر درآمدی در کاهش مصرف ان تأثیر ویژهای دارند.سرعت تعدیل الگو 0/51-برآورد شده است؛یعنی در هر سال 51 درصد از عدم تعادل ایجاد شده در هردوره تعدیل میشود.
خلاصه ماشینی:
"فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی،شماره 24،بهار 6831،25-92 برآورد مدل تصحیح خطای تقاضای بنزین در ایران دکتر منصور زراءنژاد*فرشید قپانچی** دریافت:58/2/6 پذیرش:58/21/62 تابع تقاضا/بنزین/همجمعی/یوهانسن/الگوی تصحیح خطا/کشش قیمتی/ کشش درآمدی/ایران چکیده افزایش روزافزون و بیرویه مصرف بنزین در ایران باعث شده است تا ظرفیتهای تولیدی جامعه جوابگوی الگوی مصرف نباشد و کشور در تأمین این فرآورده با مشکل مواجه و ناچار به وارد کردن بنزین شود.
جدول 1-نتایج آزمون فیلیپس-پرون در سطح و تفاضل مرتبه اول دادههای سری زمانی (به تصویر صفحه مراجعه شود) مأخذ:نتایج تحقیق براساس آزمونهای انجام شده،نتیجه میگیریم که فرضیه صفر مبنی بر وجود ریشه واحد برای هیچیک از متغیرها رد نمیشود و کلیه متغیرهای الگو در سطح دادهها نامانا هستند.
برآورد تابع تقاضای بنزین و انتخاب الگوی مناسب در راستای بررسی و تعیین رابطه(روابط)تعادلی بلند مدت بین چند متغیر اقتصادی سری زمانی از روش یوهانسن-جوسیلیوس1(8891)استفاده خواهیم کرد.
جدول 3-کمیتهای آماره آزمون ?max و ?trace به منظور تعیین الگوی مناسب و تعداد بردارهای همجمعی (به تصویر صفحه مراجعه شود) مأخذ:نتایج تحقیق تمامی کمیتهای آماره آزمون مندرج در سطر اول برای الگوهای دوم تا چهارم این جدول از مقادیر بحرانی ارائه شده از سوی یوهانسن-جوسیلیوس در سطح 59 درصد بزرگتر هستند.
جدول 4-بردارهای همجمعی برآورد شده در الگوی چهارم (رابطه بلند مدت تقاضای بنزین) (به تصویر صفحه مراجعه شود) مأخذ:نتایج تحقیق چنانکه ملاحظه میشود،ضرایب متغیرها در بردار دوم منطبق با اصول و مبانی نظری اقتصادی هستند،درحالی که در بردار اول این چنین نیست."