چکیده:
اتهام تفکر تکفیری به شیعه به دلیل اصلانگاری امامت، در برخی از آثار سلفیهای معاصر مطرح شده که از جمله آنها، کتاب الفکر التکفیری عند الشیعه حقیقه ام افتراء است. نویسنده در این کتاب ضمن متهمکردن شیعه به تفکر تکفیری، به دلیل اصلانگاری امامت، کفر همه مسلمانان غیرمعتقد به این اصل را از لوازم این تفکر ذکر کرده و قتل عام مسلمانان را در طول تاریخ اسلام به عنوان یکی از آثار خطرناک این تفکر، نتیجه گرفته است؛ همچنین وی دعوت به وحدت و تقریب بین مذاهب اسلامی از ناحیه رهبران و عالمان شیعه را به دلیل تفکر تکفیری این مذهب، خدعه و فریبی برای استمرار حیات صاحبان این اعتقاد، مطرح کرده است. نویسنده کتاب برای اثبات ادعای خویش، با گزینش هدفدار، به ظاهر برخی روایات ائمه اطهار(ع) که کفر مخالفان را مطرح کردهاند، استناد کرده و دلیل بر مدعایش را این مطلب دانسته است که علما مدعیاند این روایات تواتر دارند و به فقهای شیعه به کفر مخالفان حکم کردهاند. پژوهش حاضر با معرفی کتاب گفتهشده و تبیین ساختارهای مختلفی که از ناحیه علمای شیعه، برای متعلق اصول عقاید مطرح است و با بیان تفاوت کفر فقهی با کفر کلامی، شرایط تکفیر و تبیین تحریفات صورتگرفته در استفاده از روایات و اقوال علما، و با تحلیل و بررسی ادله و مستندات روایی بخش اول کتاب که به عنوان مبانی مباحث مطرح شده است، غیرعلمی، غیرواقعی و غیرمنصفانهبودن ادعاهای مزبور را اثبات و دیدگاه شیعه را تبیین کرده است.
خلاصه ماشینی:
به نظر میرسد، مفهوم امامت، نزد بکتاشیه، از یک حرکت تکاملی برخوردار بوده است و گویا پس از نفوذ اندیشۀ حروفیه در طریقت بکتاشیه در قرن نهم هجری، متأثر از فلسفۀ نوافلاطونی اسماعیلیه، آموزههای شیعی مانند امامت، با تفسیر جدید متأثر از برداشتهای عرفانی غامض حروفیه، بهتدریج از تعریفهای شیعۀ اثنی عشری فاصله گرفته است؛ هرچند در اصل دوستی با اهل بیت(ع) و دوازده امام(ع) و اعتقاد به اصل امامت چندان تغییری مشاهده نمیشود و این خصیصه در سنت اعتقادی علویان و بکتاشیان مستدام است.
امامت، ولایت، بکتاشیه، علویان، تشیع، نسخ خطی، ترکیه مقدمه یکی از اصول اعتقادات علویان، امامت است- علویت آناتولی، بر یک نظام اعتقادی مبتنی بر دوستی علی(ع) و اهل بیت (امامان) استوار است- علویان بکتاشی همانند شیعۀ امامیۀ اثنی عشری، دارای دوازده امام معصوماند- امام از دیدگاه بکتاشیه، یعنی کسی که از هرگونه اشتباه، قصور و گناه مبرا است- امام باطن قرآن، عالم و پیشوای دینی اجتماع است- به اعتقاد بکتاشیان، پیامبر(ص)، پس از خود، علی(ع) را به عنوان جانشین معرفی کرد؛ اما پس از وفات آن حضرت، جانشینی علی(ع) نادیده گرفته شد و حق آن حضرت(ع) به دست خلفای سهگانه غصب گردید- علویان معتقدند مسلمانان پس از حضرت محمد(ص) به ۷۳ فرقه تقسیم شدند که تنها یک فرقه از آنها بر حق است و باقی اهل آتشاند؛ پیروان اهل بیت(ع) و دوازده امام(ع) گروه و فرقۀ ناجیهاند.