چکیده:
اصطلاح «بنات الله» انگارهای تاریخی است که در میان مردمان باستان از جمله اعراب عصر پیامبر اکرم(صل الله علیه و آله) سابقهای دیرینه داشت و آیینها و سنتهای مختلفی را نیز رقم زده بود. تقبیح شدید قرآن کریم نسبت به این انگاره تاریخی و سپس انهدام این خدابانوان در دوره اسلامی موجب آن گردیده تا محققان و اندیشمندان مختلف، از مفسران مسلمان گرفته تا پژوهشگران غربی، در مورد ماهیت و هویت این الهگان در اندیشه دینی اعراب جاهلی و کارکردهای ایشان در قرآن کریم تأملاتی داشته باشند. در این میان، یکی از چالشهای قابل توجه چالش جنسیتی این الهگان است که ممکن است در بادی امر موهم شرانگاری جنس مؤنث تلقی شود و از آنجا جنسیت به عنوان عاملی اساسی در طرد ایشان توسط قرآن به شمار آید. درحالیکه دشوار است در آموزههای قرآنی بین جنسیت مادینه و ارزشگذاری منفی رابطهای مستقیم برقرار گردد؛ به همین دلیل در این پژوهش برآنیم براساس یک شناخت فرهنگی پیشااسلامی پیرامون موقعیت زن در ساختار اجتماعی و نیز نظام مذهبی عرب جاهلی، به واکاوی آیات قرآن کریم ذیل بنات الله بپردازیم و بدین طریق راهی برای برون رفت از این چالش تفسیری بیابیم. میتوان با تکیه بر مستندات ادعا کرد باوجود آنکه پیشفرض نقادان امروزی آن است که در قرآن رویکرد مردسالارانه حاکم است اما واکاوی آیات مرتبط با بنات الله و بتهای مادینه مشرکان نشان میدهد که موضع قرآن کریم در قبال ارزشگذاری جنسیت مادینه این دختران، امری حساس بوده و از داوری منفی نسبت به کلیت جنس زن و شرانگاری آن پرهیز جدی داشته است.
The term "The Daughters of Allah" is a historical concept that had a longstanding tradition among ancient peoples, including the Arabs of the Prophet's era. The severe denunciation of the Quran to this historical idea and then the destruction of it by theologians in the Islamic period has led various scholars, from Muslim commentators to Western scholars, examine the nature and identity of these daughters in polytheistic religious beliefs in pre-Islamic Arabia and discussed on their reflections in the Quran. One of the notable challenges is the gender challenge of these Daughters that may be considered as a negative evaluation of female sex and hence gender imagine as a fundamental factor in their rejection by the Qur'an. While it is difficult to establish a direct relationship between female sex and negative evaluation in Quranic teachings. For this reason, in this study, based on a pre-Islamic cultural understanding of the position of women in the social structure as well as Religious system of the pagan Arab, we will study the verses of the Quran under "the Daughters of Allah" and thereby try to find a way to out of this interpretive challenge.