چکیده:
هدف پژوهش حاضر شناخت فضای مشترک حاکم بر نظامهای رتبهبندی دانشگاهها و ارائه تصویری قابلقبول از شاخصهای بهکاررفته در آنهاست. شاخصهای بهکارگرفتهشده در نظامهای رتبهبندی دانشگاهها و وزن شاخصها با مراجعه به تارنمای رسمی آنها استخراج و وزن نسبی نظامهای رتبهبندی مختلف نیز از طریق نظرسنجی از صاحبنظران به دست آمد. اهمیت هر شاخص از حاصلضرب وزن شاخص در وزن نظام رتبهبندی مربوطه محاسبه شد. شاخصها به کمک کلید واژههایی دستهبندی شدند. میزان تعیینکنندگی شاخصهای هر دسته بر اساس سهم اهمیت شاخصهای آن دسته از جمع کل اهمیت تمامی شاخصها برآورد شد. بیشترین تعیینکنندگی شاخصها مربوط به شاخصهای ناظر بر پژوهش و در میان آنها نیز به شاخصهای گروه «برونداد-استناد» مربوط میشود. همچنین، تاثیرگذاری شاخصهای ناظر بر کیفیت استنادی بروندادها بیش از سه برابر شاخصهای ناظر بر کمیت بروندادها است. استفاده آگاهانه، هدفمند و هوشمندانه از نظامهای رتبهبندی دانشگاهها میتواند برای ذینفعان مختلف آموزش عالی (سیاستگذاران، دانشگاهها و دانشجویان) فوایدی به همراه داشته باشد. در مقابل، تلاش برای همراستا کردن فعالیتهای دانشگاهی با تاثیرگذارترین شاخصهای مربوطه احتمالا به غفلت بیش از پیش از رسالتهای اصلی دانشگاه (بهویژه آموزش) و تشدید روند رشد کاریکاتوری و ناپایدار بروندادهای بیکیفیت منجر خواهد شد.
The purpose of the study is to recognize the common atmosphere of university ranking systems and provide an acceptable picture of their indicators. The indicators and their weights were extracted via university ranking systems' official web sites. The relative weights of different ranking systems were also obtained through a survey of experts. The importance of each extracted indicator was calculated by multiplying the indicator weight by related ranking system weight. The indicators categorized into several groups using some researcher-made keywords. The level of effectiveness of each category of indicators estimated based on its indicators' importance share from the total sum of the importance of all indicators. Research indicators, and among them the "output-citation" group, had the most level of effectiveness. Moreover, in this group, the effectiveness of quality-related indicators was three times more than the effectiveness of quantity related ones. The deliberate, purposeful, and clever use of university ranking systems can have many benefits for higher education stakeholders (policymakers, universities, and students). In contrast, attempts to align academic activities with the most influential indicators are likely to lead to neglecting the core missions of universities (especially education) more than before and exacerbating the trend of caricature and unsustainable growth of inefficient outcomes.
خلاصه ماشینی:
کلمات کلیدی سیاستگذاری علم و فناوری, Science and Technology Policymaking, university ranking systems, ارزیابی آموزش عالی, نظامهای رتبهبندی دانشگاهها, Higher education appraisal .
پرسش کلی موردنظر، بر اساس مـطالعات مقدماتی صورت گرفته و چالشهای مورد بحث در گفتمان حاکم بر فضای آموزش عالی کشور، به چند پرسش اختصاصی زیر تفکیک شد: 1- در نظامهای رتبهبندی دانشگاهها، میزان تأثیرگذاری «شاخصهای آموزشی» در مقایسه با «شـاخصهای پژوهـشی» چگونه است؟ 2- سهم شاخصهای ناظر بر تعامل و همکاری از مجموع شاخصهای به کارگرفته شده در نظامهای رتبهبندی دانشگاهها به چه میزان است؟ 3- سهم شاخصهای وبومتریکس از مجموع شاخصهای بهکارگرفته شده در نظامهای رتبهبندی دانشگاهها بـه چـه میزان است؟ 4- تأثیرگذارترین شاخصهای آموزشی بهکارگرفته شده در نظامهای رتبهبندی دانشگاهها کداماند؟ 5- تأثیرگذارترین شاخصهای پژوهشی بهکارگرفته شده در نظامهای رتبهبندی دانشگاهها کداماند؟ 6- اهمیت نسبی شاخصهای ناظر بر «کـمیت رونـدادها» در مقایسه با شاخصهای ناظر بـر «کـیفیت استنادی بروندادها» چگونه است؟ 7- تعیینکنندهترین شاخصهای بهکارگرفتهشده در نظامهای رتبهبندی دانشگاهها کداماند؟ پیش از این نیز در مورد نظامهای رتبهبندی دانشگاهها مطالعاتی صورت گرفته و نتایج مفیدی حاصلشده است.
[15] Times, 2018, World University Rankings 2018 methodology, Retrieved December 6, 2018from https://www.
com/world-university-rankings/methodology-world-university-rankings-2018.
[18] Times,THE Asia University Rankings 2018: methodology, Retrieved December 6, 2018 from https://www.
com/world-university-rankings/asia-university-rankings-2018-methodology.
THE Young University Rankings 2018 methodology, Retrieved December 6, 2018 from https://www.
com/world-university-rankings/world-reputation-rankings-2018-methodology.
[27] QS, 2018, QS Graduate Employability Rankings/Methodology, Retrieved December 18,2018, from https://www.
SciVisions University ranking, Retrieved December 9, 2018, from http://www.
tw/methodoloyg/indicators [39] RUR, 2018, Round University Ranking Methodology, Retrieved December 9, 2018, from http://roundranking.
html [40] RUR, 2018, RUR Academic World University Rankings Methodology, Retrieved December 9, 2018, from http://roundranking.
[42] ITU, 2018, Methodology, Retrieved December 16, 2018, from http://rankings.