چکیده:
هدف این پژوهش ارائه مدلی مبتنی بر نگرش و سایر عوامل روانشناختی مدیران در گزارشگری پایندگی طبق نظریه رفتار برنامهریزیشده می باشد. لذا این پژوهش بر روی مدیران ارشد و میانی شرکتهای سهامی پذیرفتهشده و نشده در بورس اوراق بهادار در ایران انجام شد. دادهها با بهکارگیری روش مدل مسیر حداقل مربعات جزئی تجزیهوتحلیل گردید.نتایج پژوهش بیانگر این است که گزارشگری پایندگی شرکتها متاثر از قصد مدیران مبنی بر گزارشگری پایندگی است. از طرف دیگر نتایج نشان می دهد که قصد مدیران برای گزارشگری پایندگی از هنجار ذهنی و کنترل رفتاری درک شده تاثیر میپذیرد، این در حالی است که نگرش نسبت به رفتار گزارشگری پایندگی مدیران تاثیری بر قصد مدیران برای گزارشگری ندارد. نتایج همچنین بیانگر این است که قصد و نیت مدیران برای گزارشگری، هنجار ذهنی و کنترل رفتاری درک شده مدیران نیز خود به ترتیب از باورهای رفتاری، هنجاری و کنترلی مدیران در مورد گزارشگری پایندگی تاثیر میپذیرد. درنهایت اینکه نتایج بیانگر این است که از بین متغیرهای خارجی تئوری رفتار برنامهریزیشده، سطح آموزش و جنسیت بر هیچیک از باورهای مدیران اثرگذار نیست، اما سطح اعتقادات دینی مدیران بر باور هنجاری و کنترلی در مورد گزارشگری پایندگی و همچنین استقلال هیئتمدیره بر باور هنجاری مدیران در مورد گزارشگری پایندگی اثرگذار است.
The goal of this research is to explore managers’ approaches, viewpoints and some other psychological factors on sustainability reporting regarding to theory of planned behavior (TPB). Thus the research includes top and middle managers of listed and non listed companies of Iran stock exchange. Data was analyzed by partial linear squares (PLS).
Findings show that subjective norms which are derived from managers’ normative and control beliefs which lead to their behavioral control affect on sustainability reporting of managers’ intentions. But their approaches and viewpoints do not affect from behavioral beliefs. Moreover, managers’ sustainability reporting behavior is explained by their intentions toward sustainability reporting. Besides, results indicate that gender and education level do not affect on managers’ behavioral, normative and control beliefs but religious awareness and board of directors independency affect on managers’ normative and control beliefs, whereas the mentioned factors do not affect on managers’ behavioral beliefs.
So, results show that managers’ psychological factors determine and explain their sustainability reporting behavior. Firms’ lawmakers, experts and stakeholders could consider their policy and theory making through this context according to the results which show that managers do not believe in firms’ sustainability reporting usefulness and benefit.
خلاصه ماشینی:
نتايج همچنين بيانگر اين است که قصد و نيت مديران براي گزارشگري، هنجار ذهني و کنترل رفتاري درک شده مديران نيز خود به ترتيب از باورهاي رفتاري، هنجاري و کنترلي مديران در مورد گزارشگري پايندگي تأثير ميپذيرد.
عوامل داخلي که مربوط به ويژگي هاي شرکت است مثل ساختار هيئت مديره ، ترکيب 1 Calabrese, Costa, Levialdi and Menichini 2 Rezaee and Brockett 3 Belal and Cooper 4 Zeng, Xu, Dong, and Tam 5 Elijido-Ten سهامداران و...
در زمينه گزارشگري پايندگي، اگر يک مدير معتقد باشد که منابع مالي و تخصص ، عوامل مهم و مؤثر بر گزارشگري پايندگي هستند 1 Deegan, Geddes & Staunton 2 Wilmshurst and Frost 3 Islam and Deegan 4 Adams and Zutshi 5 Mathieson و به اين عوامل دسترسي دارد، اين احتمال وجود دارد که مدير نياز کنترلي را بيشتر احساس کند و مشارکت شرکت در گزارشگري پايندگي را ممکن ببيند.
آجزن (٢٠١١) بر اين محدوديت اذعان داشته و اشاره ميکند که در تئوري رفتار برنامه ريزيشده ، عوامل زمينه اي مثل شخصيت و ارزش هاي زندگي، شاخص هاي جمعيتي مانند آموزش ، سن ، جنس ، درآمد و قرار گرفتن در معرض رسانه ها ممکن است باور افراد را تحت تأثير قرار دهد؛ ازاين رو در اين پژوهش ، اثر چهار متغير خارجي شامل سطح آموزش ، ميزان آگاهي اعتقادي و ديني، جنسيت و استقلال هيئت مديره در سه مجموعه از باورها نيز بررسي ميشود.
1 García-Sánchez, Suárez-Fernández and Martínez-Ferrero 2 Moneva and Hernandez-Pajares 3 Haque 4 Gallego-Álvarez and Ortas ٣) باورهاي کنترلي مديران در مورد گزارشگري پايندگي بر کنترل رفتاري درک شده آن ها براي مشارکت در گزارشگري پايندگي، تأثير مثبتي دارد.