چکیده:
زنان جانبازان دفاع مقدس علاوه بر مصائبی که دیدهاند، به دلیل تجربة مستقیم و غیرمستقیم که از دوران دفاع مقدس به دوش میکشند، بهمثابة راویانی غیررسمی، میتوانند تاریخ مقاومت، ایثار و مجاهدت رزمندگان را در جبهههای جنگ بازگو کنند. بنابراین، این پژوهش به دنبال بررسی بازنمایی جنگ از دیدگاه همسران جانبازان شهید در ادبیات داستانی دفاع مقدس است. در این میان، مجموعة ششجلدی اینک شوکران انتشارات روایت فتح، که به داستان زندگی، مشقتها و ایثار جانبازان شهید به روایت همسران آنها پرداخته است، بهمنزلة نمونة هدفمند مورد تحقیق انتخاب شده و به روش تحلیل محتوای کیفی با رویکرد استقرایی تجزیه و تحلیل شده است. ازاینرو، بررسی این مجموعه میتواند شیوة بازنمایی جنگ و دفاع مقدس را به روایتی زنانه در مقابل سایر داستانهای مردانة جنگ مشخص کند. نتایج نشان میدهد شیوة بازنمایی مقولة هویت، روابط اجتماعی، ارزشها و هنجارهای اجتماعی، دوران جنگ و پس از جنگ در این مجموعهداستان چگونه ساماندهی شده است که در این زمینه جنگ تأثیری بسزا بر زندگی همسران جانبازان داشته است؛ ولی، بااینحال، آنها با وجود مشکلات فراوان به زندگی عادی خود ادامه دادهاند و صبورانه همسر خود را در جنگ و پس از جنگ همراهی و حمایت کردهاند. در این مجموعهداستان، جنگ عرصة همدلی بود. مردم در همدردی با همسایگان، از برگزاری عروسی برای فرزندانشان ممانعت میکردند و زنان برای بودن در کنار همسرانشان به کمترینها، بدون هیچ اعتراضی، اکتفا میکردند. همچنین، هویت غالب برای رزمندگان و همسران و خانوادههایشان هویت مبتنیبر روحیة انقلابی و ایثار بوده است.
In addition to the hardships suffered by women, veterans of the sacred defense can declare the history of the resistance, sacrifice, and the freedom of warriors on the battlefields, due to the direct and indirect experience of the holy defense era. This research seeks to examine the representation. The war is from the perspective of the martyr devotees' spouses in the sacred defense fiction literature. Meanwhile, the six-part series of "Now Shokran" published by Fatah narration, which deals with the story of life, hardships and sacrifices of the martyr devotees by their wives, selected as a targeted sample. They have been analyzed by method of content analysis with deductive approach. Therefore, the review of this collection can determine the way of representing war and sacred defense to a feminine narrative versus other men's stories of war. The results have represented the categories of identity, social relations, values and social norms, war and post-war period. In this collection, the story has been arranged and the war has had a significant impact on the lives of veterans' wives, but they still have lifestyles with many problems in their normal lives and patiently accompany their wife during the war and after that. In the series, the story of war was a realm of empathy. People, in sympathy with their neighbors, prevented wedding for their children, women were consistent with their husbands with no plaining. The dominant identity for warriors and their husbands and families was the identity based on morale-based revolution thinking and sacrifice.
خلاصه ماشینی:
بازنمایی جنگ از دیدگاه همسران جانبازان شهید در ادبیات داستانی دفاع مقدس ؛ مطالعۀ مجموعۀ داستانی اینک شوکران میثم فرخی ١*، مرجان صادقی 2 چکیده زنان جانبازان دفاع مقدس علاوه بر مصائبی که دیده اند، به دلیل تجربۀ مستقیم و غیرمستقیم کـه از دوران دفـاع مقدس به دوش می کشند، به مثابۀ راویانی غیررسمی ، می توانند تاریخ مقاومت ، ایثـار و مجاهـدت رزمنـدگان را در جبهه های جنگ بازگو کنند.
از سویی این مجموعه را نمی توان بـه صـورت تمـام قـد در ردٔە ادبیات داستانی قرار داد، زیرا این مجموعه از ادبیات نقلی (شخصیت شناسی و خاطره گـویی ) نیز بهره برده است ؛ اما می توان با اندکی اغماض آن ها را در ردٔە داستان های جنگ قـرار داد کـه در تعریف آن برخی معتقدند که «هر داستانی که جنگ در فضای اصلی آن قرار داشته باشد، یـا حتی داستانی که دورنمای آن جنگ و تحت تأثیر جنگ نوشته شده باشد و شخصیت های آن از جنگ تأثیر پذیرفته باشند، لزوما داستان جنگی نامیده مـی شـود» [١، ص ٢٨ــ٢٩].
به عبارت دیگر، زنان که تـا قبـل از ظهـور نویسـندگان زن به واسطۀ مردان در داستان های ایرانی ظاهر مـی شـدند، کـه طبعـا شـامل برداشـتی متفـاوت و بیرونی بوده است ، ازآن پس ، از زاویه دید یک نویسنده و راوی زن و با قلـم او بـه تصـویر کشـیده شدند؛ این امر موجب شد ادعا کنیم آثار آن ها می تواند با سایر آثار تفـاوت هـای زیـادی داشـته باشد [٩، ص ٧٨ـ٧٩].
روایت کتاب های روایت فتح از زندگی شهدا، روایتی متمایز از سایر روایـت هـای مرسـوم در گفتمان دفاع مقدس دولتی ، روایتی است خاص نویسندگان و مخاطبان جوان این کتاب هـا کـه خود بدان دست یافته اند.