چکیده:
آتش سوزی در عرصههای منابع طبیعی یکی از بحرانهایی است که هر ساله خسارتهای غیر قابل جبرانی بر اکوسیستمها و محیط زیست وارد میسازد. هدف از این تحقیق تلاش جهت بررسی مناطق حساس به خطرآتش سوزی و تهیه نقشه منطقه خطر آتش سوزی جنگل، بوسیله ادغام دادههای توپوگرافی و سایر اطلاعات اضافی از یک سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) برای استان گلستان است. برای انجام این تحقیق ابتدا بااستخراج اطلاعات ثبت شده مربوط به موقعیت آتش سوزیهای رخداده شده درسالهای 1388 و1389 حوزه ی ادار ه کل منابع طبیعی استان گلستان انجام گرفته است. جهت شناسایی مناطقی با پتانسیل بالای آتش سوزی ازپارامترهای استاتیکی موثردرآتش سوزی جنگلهای منطقه (ارتفاع، شیب، جهت شیب، کاربری زمین/پوشش زمین،، میزان تبخیر) استفاده گردید. بدین صورتکه، هر کدام از پارامترهای استاتیکی به کلاسهای مختلف تقسیم شده و به هر کلاس با استفاده از دانش کارشناسی و مرور تحقیقات انجام شده، دادههای زمینی و نتایج حاصل از بررسیهای فوق، وزنی از یک تا ده اختصاص داده شده است. در ادامه با استفاده از همپوشانی لایههای مذکور با وزنهای متفاوت، مناطق با پتانسیل بالای آتش سوزی برای جنگلهای استان گلستان شناسایی شده است، در نهایت کلیه وزنها با هم جمع شده که مقدار وزن نهایی بدست آمدو نقشه خطر آتش سوزی تهیه گردید.. برای تولیدنقشه خطر آتش سوزی، ازنرم افزارArc GIS9. 2استفاده گردیده است. همچنین باروش شاخص خطرآتش سوزی (FRSI)، وشاخص نرمالشده تفاوت پوشش گیاهی (NDVI)، و باکمک نقشه پهنه بندی، ریسک آتش سوزی درپنج رده خطر (بسیارکم تا بسیارزیاد) تهیه گردید.. نتایج نشان داد بیشتر آتش سوزیها در مناطق جنگلی با تاج و پوشش انبوه و همچنین در مناطق جنگلی با تاج و پوشش متوسط و در مرحله بعد در مناطق بیشه زار و بوته زارها اتفاق افتاده است. دربررسی محاسبه تراکم آتش سوزی در پهنههای ارتفاعی، نتایج نشان داد، تقریبا 90 درصد آتش سوزیها در پهنههای ارتفاعی متوسط بین 700 تا 1500 متر رخ دادهاند. در کل یافتههای تحقیق نشان داده است، 90 درصدآتش سوزیهای بوقوع پیوسته درمناطق باخطرزیادآتش سوزی، 30 درصددرمناطق خطرناک و 60 درصددرمناطق پرخطرواقع شدهاند،، به طوریکه مناطق گالیکش، مینودشت، آزاد شهر، از درجه ریسک وقوع آتش سوزی بالا برخوردار بودهاند.
خلاصه ماشینی:
هدف از این تحقیق تلاش جهت بررسی مناطق حساس به خطرآتش سوزی و تهیه نقشه منطقه خطر آتش سوزی جنگل ، بوسیله ادغام داده های توپوگرافی و سایر اطلاعات اضافی از یک سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) برای استان گلستان است .
در ادامه با استفاده از همپوشانی لایه های مذکور با وزنهای متفاوت ، مناطق با پتانسیل بالای آتش سوزی برای جنگل های استان گلستان شناسایی شده است ،در نهایت کلیه وزنها با هم جمع شده که مقدار وزن نهایی بدست آمدو نقشه خطر آتش سوزی تهیه گردید.
یادگار نژاد و همکاران (١٣٨٧) به مقایسه آسیب آتش سوزی دو توده پهن برگ و پهن برگ آمیخته با سوزنی برگ در جنگلهای استان گلستان پرداخت ، نتایج این مطالعه نشان داد که میزان خسارت در توده های آمیخته پهن برگ با سوزنی برگ بیشتر از توده پهن برگ است .
هدف از این تحقیق تلاش جهت بررسی مناطق حساس به خطرآتش سوزی و تهیه نقشه منطقه خطر آتش نشانی جنگل ، بوسیله ادغام داده های توپوگرافی و سایر اطلاعات اضافی از یک سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) برای استان گلستان انجام گردیده است .
در این تحقیق همچنین با استفاده از نقشه شاخص نرمال شده تفاوت پوشش گیاهی(NDVI)،، پارامترهای استاتیک موثر بر وقوع آتش سوزی ها(تبخیر، نوع پوشش گیاهی، ارتفاع ، شیب و جهت شیب ) مربوط به پیکسل های آن با استفاده از آنالیزهای GIS استخراج شده و اثر هرکدام مورد بررسی قرار گرفته است .