چکیده:
هدف از این نوشتار، بررسی اختلالاتی است که با نقص و ضعف در قدرت اراده مرتبط هستند. در این پژوهش سعی شده با تکیه بر منابع معتبر و مقالات و پژوهشهای ایرانی و خارجی که در زمینه ارتباط اراده و مفاهیم همسو با آن انجام گرفته است، به بحث و بررسی اختلالاتی پرداخته شود که میتوان منشأ آنها را نقص در اراده انسانی دانست. با تعیین و اثبات نقش اراده در سببشناسی اختلالات روانی مختلف، در حقیقت، میتوان چنین استنباط کرد که آنچه دچار مشکل گردیده نیروی اراده و مسؤولیتپذیری در انسان است و آنچه که باید به عنوان بیماری درمان گردد، افزایش قدرت و نیروی اراده در افراد است. میتوان نشانههای ضعف و نقص در اراده را به عنوان علائم هشداردهنده ایجاد مشکل در رفتار فرد، بررسی کرد و با پیشگیری، کنترل و در مواقعی درمان و بهبود عملکرد مبتنی بر اراده عقلانی، از بسیاری از آسیبها و ناهنجاریهای اجتماعی، فرهنگی و روانی در افراد و جامعه، جلوگیری کرد. با در نظر گرفتن نگرش قرآنی به مفهوم اراده و تأکیدی که بر اراده انسانی در برخورداری از زندگی سالم و بهینه از نظر روانشناختی، میتوان این مفهوم را بسط داد و در حیطه درمان روانشناسی نیز میتوان از آن استفاده کرد.
خلاصه ماشینی:
اين امر، نه تنها در حيطه فلسفي بلکه در ١٧٤/فصلنامه مط الع ات قرآني، سال دهم ، شماره ٣٩، پاييز ١٣٩٧ معناي عام و در حيطه ديگر علوم (از جمله علم روان شناسي) نيز به همين ترتيب کـاربرد پيــدا کــرده اســت و ايــن دو واژه در علــوم رفتــاري و روان شناســي(به ويــژه در حيطــه نظريه پردازيهاي بزرگ شخصيت و آسيب رواني) نيز هم پوشاني بسـيار نزديکـي بـا هـم دارند، و در اغلب موارد، به جاي يکديگر نيز به کار ميروند.
با اين حال ، با توجه به اينکـه لغت اراده ، بيش تر در فلسفه و حقيقت معنا، به کار گرفته شـده اسـت ، در حـالي کـه در نقص در اراده : اتخار ديدگاه بين تشخيصي با بهره گيري از علم النفس اسلامي -قرآني / ١٧٧ علوم مختلف ، از اراده بر اساس کاربردهاي عملي و افعـالي، بـا لغـات هـم پـوش ديگـري، استعمال شده است .
(2ooo يکي از مفـاهيمي کـه مـيتـوان در سـبب شناسـي افسـردگي از آن صـحبت کـرد و پژوهش هاي متعـدد و مختلفـي نيـز، بـا رويکردهـاي متفـاوت بـه بررسـي نقـش آن در افسردگي پرداخته اند، اختلال در اراده ، مسئوليت پذيري و همه سازه هـايي اسـت کـه بـار معنايي آن ها، مفهوم اراده آزاد و اختيار انسان است .
اراده يکـي از مهم ترين پيش بين هايي است که ميتوان براي تبيين اعتياد و گرايش به اعتياد در افـراد ١٩٧/فصلنامه مط الع ات قرآني، سال دهم ، شماره ٣٩، پاييز ١٣٩٧ به کار برد و به تبع ، يکي از مهم ترين عواملي اسـت کـه بـا توجـه بـه آن و تـلاش بـراي افزايش قدرت مسئوليت پذيري از همان دوران کودکي، ميتوان از رخـداد آن پيشـگيري کرد.