چکیده:
عدالتورزی یا تعیین مصدای فعل عادلانه بهرغفم مشخصبودن و شاید
بدیهیبودن مفهوم عدالت هنوز از دغدغههای مهم بشری و مکاتب فلسفی و
اخلافی است. در این میان» گذر از ساحت مفهوم و تبدیل آن به سنجهها و
معیارهای قابل اندازهگیری و قضاوت, در شکلدادن جامعة عادلانه از اهمیت
بسزایی برخوردار است. در این مقاله با استفاده از روش تحلیلی و توصیفقی و
بهرهگیری از دادههای کتایخانهای تلاش شده است تا به معیارهای عدالت
سیاسی پرداخته شود و با تاکید بر معیار برابری, برخی از ساحتهای دستیابی
به آن نیز مورد بررسی قرار گیرد؛ بنابراین علاوه بر ارائه تعریفی دقیق از مفهوم
عدالت با استفاده از مبانی «اداراکهای اعتباری؟ مطرحشده در دیدگاه فیلسوفان
اسلامی» به مشکلانی که در معیارپردازی عدالت وجود داردء آشاره شده و بر این
فرضیه تکید شده است که مینوان معیارهای عدالت سیاسی ر/ در سهگانة
عدالت «پیش از کسب قدرت). ل«در فرایند رقابت برای کسب قدرت» و مرحلة
«پس از کسب قدرت؟» رصد و پیجویی کرد که ناظر به هرکدام از مراحل» به
ترتیب معیارهایی مانند «برابری». «کارآمدی و شایستهسالاری» و «بیشینه کردن
تامین حقوق شهروندان بهویژه مخالفان و منتقدان» معرفی شده است.
خلاصه ماشینی:
در اين مقاله با استفاده از روش تحليلي و توصيفي و بهره گيري از داده هاي کتابخانه اي تلاش شده است تا به معيارهاي عدالت سياسي پرداخته شود و با تأکيد بر معيار برابري، برخي از ساحت هاي دستيابي به آن نيز مورد بررسي قرار گيرد؛ بنابراين علاوه بر ارائه تعريفي دقيق از مفهوم عدالت با استفاده از مباني «اداراکهاي اعتباري» مطرح شده در ديدگاه فيلسوفان اسلامي، به مشکلاتي که در معيارپردازي عدالت وجود دارد، اشاره شده و بر اين فرضيه تأکيد شده است که ميتوان معيارهاي عدالت سياسي را در سه گانۀ عدالت «پيش از کسب قدرت »، «در فرايند رقابت براي کسب قدرت » و مرحلۀ «پس از کسب قدرت »، رصد و پيجويي کرد که ناظر به هرکدام از مراحل ، به ترتيب معيارهايي مانند «برابري»، «کارآمدي و شايسته سالاري» و «بيشينه کردن تأمين حقوق شهروندان به ويژه مخالفان و منتقدان » معرفي شده است .
پرسش اصلي آن است که معيارهاي عدالت در عرصه سياسي از ديدگاه اسلام کدامند؟ و در راستاي اين دغدغه ، اين فرضيه طرح شده است که براي فهم و دستيابي به معيارهاي عدالت سياسي، ميتوان آن ها را در سه گانۀ عدالت «پيش از کسب قدرت »، در «فرايند رقابت براي کسب قدرت » و مرحلۀ «پس از کسب قدرت »، رصد و پيجويي کرد که ناظر به هرکدام از مراحل ، به ترتيب معيارهاي «برابري»، «کارآمدي و شايسته سالاري» و «بيشينه کردن حقوق شهروندان به ويژه مخالفان و منتقدان » معرفي شده است .
با توجه به همين مهم بود که در اين نوشته ، معيارهاي مختلف ناظر به عرصه هاي کسب قدرت ارائه شده است و با توجه به جايگاه برابري در عدالت سياسي و اهميت برابريِ فرصت و برابري همگان در قبال قانون ، به طور ويژه مورد بررسي قرار گرفته است .