چکیده:
یکی از مهمترین الگوهای دستیابی به پایداری توسعه در مناطق کویر و بیابان، حفظ. و ماندگاری جمعیت در این نواحی میباشد از اینرو، این پژوهش با هدف بررسی و تدوین الگوی راهبردی تعدیل نابرابریهای فضایی استقرار جمعیت در مناطق کویر و بیابان با نگاهی ویژه به استان اصفهان پرداخته است این پژوهش از نوع تحقیقات کاربردی و روش تحقیق موردنظر در این پروژه از نوع روش تحلیلی- ترکیبی میباشد. یافتههای حاصل از انجام تحقیق حاکی از آن است که توزیع نامتوازن جمعیت و فعالیتهای تولیدی- خدماتی در سطح استان بهطوریکه تمرکز حدود دوسوم آنها در کمتر از 10 درصد ناحیه مرکزی اصفهان منجر به شکنندگی اکوسیستم و آلودگی منابع آب، خاک و هوای این منطقه شده است. از این رو محققان در صدد برآمدند تا با بهرهگیری از پتانسیلهای غنی استان در زمینه اقتصادی به ویژه حوزه گردشگری، زمینه را برای احیای مناطق خالی از جمعیت و خصوصا روستاهایی که جمعیت آنها مهاجرات نمودهاند، نمایند. بررسیهای صورت گرفته نشان میدهد که بر اساس توانمندیهای اقتصادی-گردشگری تعداد 60 نقطه سکونتگاهی شرایط مناسبی را دارند که میتوانند بهعنوان سکونتگاههایی که بهصورت پایدار اقتصاد و جمعیت را در استان حفظ نمایند به شمار آیند. این تعداد سکونتگاه در شرایط وضع موجود تعداد 30276 نفر را در برمیگیرند؛ که در قالب 9158 خانوار در سطح استان توزیع گشتهاند. ضمن اینکه این میزان شامل 16442 نفر زن و 18664 نفر مرد میباشد. در کنار نقاط سکونتگاهی، محقق به پهنهبندی محدوده موردنظر در قالب 5 سطح، بسیار مناسب، مناسب، متوسط، نامناسب و بسیار نامناسب پرداخته است که بر اساس معیارهای اقتصادی-گردشگری و بر اساس توانمندیهای موجود در استان اصفهان مشخص گردیده است. بر این اساس مناطقی از شمال غربی و همچنین نیمه جنوبی استان بهترین پهنهها برای ایجاد سکونتگاهها و یا تقویت سکونتگاههای موجود میباشد.
This study is an applied research and methods considered in the project is a combination of the analytical method Isfahan province.. Expert-Choice-V11 for calculating and standards as well as the importance of software Arc GIS 10 for integrating layers and final map was produced. To better understand the current situation in terms of SWOT techniques have been used.s. The researchers sought to take advantage of the rich potential of the economy, especially tourism, paves the way for the revival of empty areas, especially villages populated by immigrants have not.The number of settlements in terms of number of 30276 people occupy the status quo; that in 9158 households in the province have been distributed. While this amount is included 16442 women and 18664 men. In addition to the settlement, the researchers zoning desired range into 5 levels, very good, good, average, poor, very poor, is based on tourism and economic criteria based on the existing capabilities identified in the province. The areas of the northwest and the southern half of the province best scope to create or strengthen settlements and settlements are available.
خلاصه ماشینی:
سیمای طبیعی، خطوط راه آهـن ، شـبکه هـا و خیابـانهـا مشـخص می شود و اساس نظریه های ساختار شهر و منطقه ، این است که سکونتگاه ها باید منطبـق بـا یک طرح ساخته شوند که کلیه ی شبکه ها، دسترسی هـا و فضـاهای لازم بـرای کـاربریهـا و ساختار فضایی شهر، حاصل فرایندهای تاریخی و فعالیت های اصلی در آن مشخص شده باشد (١٩٨٥:٦٨ ,Carole) شرایط متحول اقتصادی اجتماعی و سیاسـی اسـت .
بنابراین شهرسازی به دنبال ایجاد سـاختی بـرای شـهر است که چارچوبی مناسب را برای رشد و تحول شهر پدید می آورد (پاکدامن ، ١٣٧٢: ٣٥) دربرنامه ریزی راهبردی اصل اساسی بر این است که بـا بهـره جسـتن از فرصـت هـای خارجی و پرهیز از اثرات ناشی از تهدیدات خارجی و بـا کـاهش دادن آن اثـرات بـه تـدوین راهبرد پرداخت (اسماعیل زاده و همکاران،١٣٩٢:٦) برنامه ریزی راهبردی فضـایی فرآینـدی اجتماعی فضایی قابل تغییر و اتحاد بخش اسـت کـه ترجیحـا توسـط بخـش هـای عمـومی راهبری می شود و از خلال آن چشم اندازها،اقدامات عملی مرتبط بـاهم و ابزارهـای اجرایـی تولید می شود که آنچه هست و آنچه که باید بشود را ازیـک فضـا شـکل مـی دهند(شـریف زادگان و همکاران،١٣٩١:٦) ٣-پیشینه و ادبیات تحقیق ضمن این که در مورد ساختار فضایی و باز ساخت فضایی منطقه ای، در سـطح جهـانی نیز مطالعات متعددی انجامگرفته است .