چکیده:
تکتونیکهای فعال از موضوعات اصلی و مهم مورد بحث در رشتههای علوم زمین در چند دههی اخیر بوده است. با توجه به کمبود شدید اطلاعات لرزه شناسی دستگاهی و تاریخی در نقاط مختلف جهان و به ویژه ایران لزوم آشنا شدن هر چه بیشتر محققین و برنامهریزان کشور با تکتونیکهای فعال و شناسایی نواحی فعال تکتونیکی بیشتر نمایان میشود. هدف این تحقیق، ارزیابی مورفومتری طاقدیسهای خشت و هوا و ارتباط آن با تکتونیکهای فعال منطقه است. جهت دستیابی به هدف فوق، دادههای مورد نیاز از نقشههای توپوگرافی 50000/ 1 و زمین شناسی 100000/ 1 و تصاویر ماهوارهای لندست استخراج شد. همچنین مطالعات میدانی از اشکال و فرآیندهای ژئومورفیک انجام شد. دادههای مورد نیاز برای محاسبهی شاخصهای ژئومورفولوژیکی همچون شاخص تقارن چین، سینوسیته جبهه کوهستان، خطالراس طاقدیس، نسبت جهت، نسبت انشعاب، تراکم زهکشی، فرکانس رودخانه، بافت زهکشی، نسبت بافت و الگوی زهکشی بعد از ورود به محیط نرم افزار GIS محاسبه و به دست آمد. به طور کلی مقادیر شاخصهای کمی محاسبه شده و همچنین شاخصهای کیفی بررسی شده در این تحقیق بیانگر فعالیتهای تکتونیکی و بالا آمدگی جانبی طاقدیسهای مورد مطالعه است.
Active tectonics is one of the most important topics that has been discussed in earth scinces field in recent decades. Due to the shortage of historical and instrumental sesimology information in different parts of the world especially in Iran, the necessity of country’s researchers and managers familiarity with active tectonics and reconnaissance of tectonically active regions seems to be obvious. The aim of this study is to evaluate morphometry of Khesht and Hava anticlines and its relation to tectonics active of region. To achieve the above objectives, the necessary data were extracted from1/50000 topographic and 1/100000 geological maps as well as from Landsat satellite images. Also The field studies of geomorphic forms and processes were conducted. The required data for estimaiting geomorphological indices such as Fold Symmetry index, mountain front sinuosity, crest length, aspect ratio, bifurcation ratio, drainage density, stream frequency, drainage texture, texture ratio, Drainage patterns, after importing to GIS software, were evaluated. In general, estimated quantitative indices and qualitative evaluation show that studied anticlines are tectonics activity and laterally growing.
خلاصه ماشینی:
داده های مورد نیاز برای محاسبه ی شاخص های ژئومورفولوژیکی همچون شاخص تقارن چین ، سینوسیته جبهه کوهستان ، خط الرأس طاقدیس ، نسبت جهت ، نسبت انشعاب ، تراکم زهکشی، فرکانس رودخانه ، بافت زهکشی، نسبت بافت و الگوی زهکشی بعد از ورود به محیط نرم افزار GIS محاسبه و به دست آمد.
به طور کلی مقادیر شاخص های کمی محاسبه شده و همچنین شاخص های کیفی بررسی شده در این تحقیق بیانگر فعالیت های تکتونیکی و بالاآمدگی جانبی طاقدیس های مورد مطالعه است .
جکسون ١٥ و همکاران (١٩٨٨) در یک مطالعه دقیق ، اثرات کج 3- Ramsey 4- Tatar 5- Vita-finzi 6- Falcon 7-Berberian 8- Pinter & keller 9- Rangzan 10- Blanc 11-Hessami 12- Piraste 13- Beydon 14- Wels 15- Jakson شدگی چین ها و نقش گسل ها در الگوی زهکشی و انحراف مسیر شبکه آب ها در ناحیه ماناواتو در نیوزلند مورد ارزیابی قرار دادند.
16-Talling & Sowter 17- Azor 18- Sung & Chen 19- Delcaillau 20- Ahmadi 21- Bahrami طاقدیس خشت دارای روند شمال غرب -جنوب شرقی با طول تقریبی ٣١ کیلومتر و مساحت ٢١٣ کیلومترمربع میباشد.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل ١: موقعیت جغرافیایی طاقدیس های مورد مطالعه مواد و روش ها هدف این تحقیق بررسی خصوصیات مورفومتری طاقدیس های خشت و هوا ارتباط آن با تکتونیک های فعال منطقه میباشد.