چکیده:
پرداختن به بحث توسعه یافتگی یکی از اصلیترین موضوعات مورد مطالعه علم جغرافیا است، لذا در مبانی نظری این علم مطالب فراوانی در این زمینه دیده میشود. به طور کلی توسعه شهری زمانی میتواند در جهت پایداری قرار گیرد که بتواند راهکارهای مشخص را برای تأمین مطلوب نیازهای خدماتی ساکنان ارائه نماید. این امر نیازمند درک از وضع عدالت اجتماعی و فضایی توسط مدیران و برنامه ریزان شهری است. هدف از این تحقیق رتبه بندی مناطق شهر مشهد از نظر شاخصهای خدمات شهری است. روش تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی بوده، که برای دست یابی به هدف تحقیق از تکنیک چند شاخصه ویکور استفاده شده است. همچنین جمع آوری اطلاعات و داده های مورد نیاز از طریق بررسیهای کتابخانه ای و مطالعات میدانی صورت گرفته است. نتایج حاصل از تحقیق نشان دهنده سطوح متفاوت برخورداری مناطق سیزده گانه شهر مشهد از خدمات شهری است. به طوری که مناطق توسعه یافته و محروم هر کدام به صورت جداگانه و خوشه ای، سطح توسعه متفاوتی را به خود اختصاص دادهاند.
Arguing about the development is one of the basic topics studied in geography. Since there is a rich literature in this science regarding theoretical principles. Generally urban development could not be aimed purposefully unless it purposes certain strategies to provide necessary services for resident properly. This statement needs an understanding of the social and spatial equality conditions by urban managers and city planners. This paper attempts to deliver a ranking of Mashhad’s areas according to parameters of urban services. Methodology is descriptive-analytical، the Vikor multi-criteria techniques, is used to achieve the purpose of the study. The data gathering and required information collecting are done using library surveys and Field studies. The result of the research shows the thirteen areas of Mashhad city are equipped with different levels of services. In a way area 9 takes the first rank. The results also shows inequality development of the area regarding residents services so that the developed areas and the deprived ones, separately, are located in different level of development.
خلاصه ماشینی:
1 حسین حاتمی نژاد مهلا زارعی ٢ 3 *مهدی حاجیلو 4 نادر تابعی 5 زینب ولیزاده سطح بندی مناطق شهر مشهد بر اساس میزان برخورداری از خدمات شهری با استفاده از تکنیک ویکور تاریخ دریافت : ١٣٩٢/٠٩/١٩ تاریخ پذیرش : ١٣٩٣/١٠/٢١ چکیده پرداختن به بحث توسعه یافتگی یکی از اصلیترین موضوعات مورد مطالعه علم جغرافیا است ، لذا در مبانی نظری این علم مطالب فراوانی در این زمینه دیده میشود.
این تحقیق نیز با پیروی از مبانی توسعه پایدار شهری در پی شناخت توسعه یافتگی مناطق مختلف شهر مشهد با بررسی شاخص های خدمات شهری است تا با شناخت کمبودها و نابرابری به عدالت در برخورداری از امکانات شهری دست یابد.
از آنجا که هدف این تحقیق سطح بندی توسعه یافتگی مناطق شهر مشهد بر اساس شاخص های خدمات شهری است ، برای جمع آوری اطلاعات و داده های مورد نیاز از بررسیهای کتابخانه ای و مطالعات میدانی استفاده شده است .
Q(A(m))−Q(A(1)) - شاخص های مورد استفاده شاخص هایی که در این پژوهش استفاده شده اند به شرح زیر می باشد (جدول ١): جدول ١- شاخص های مورد استفاده {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} یافته ها و بحث مرحله عملیاتی تکنیک ویکور )VIKOR( در سطح بندی برخورداری مناطق شهر مشهد مرحله اول : پس از جمع آوری داده ها و ترکیب آن ها، ماتریس داده های خام هر یک از معیارها در محدوده مورد مطالعه تعریف شد.
نکته دوم : در این پژوهش ، تعیین سطوح برخورداری مناطق شهر مشهد بر اساس ١٢ شاخص خدمات شهری صورت گرفته است .