چکیده:
خرید از جمله مواردی است که همواره مورد توجه گردشگران و زائران قرار گرفته و وجود بازارها و مراکز خرید متنوع در شهرهایی که پذیرای گردشگران و زائران از اقصی نقاط جهان هستند نشان دهنده اهمیت این موضوع میباشد. مشهد به عنوان دومین کلان شهر مذهبی دنیا که سالانه پذیرای بیش از 25 میلیون زائر و گردشگر نقاط مختلف جهان است دارای بازار و مراکز خرید متنوعی است که میتواند نیازهای گردشگران و زائران را پاسخگو باشد. در این پژوهش عوامل موثر در انتخاب مراکز خرید توسط گردشگران و زائران در مشهد مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. برای این منظور 396 پرسشنامه جمع آوری و با استفاده از روش لاجیت چندگانه به تخمین این عوامل پرداخته شد. مراکز خرید در مشهد بر اساس موقعیت جغرافیایی آنها در سه گروه قرار گرفتند. گروه اول که فراوانی بیشتری نسبت به دو گروه دیگر دارد شامل بازارهای اطراف حرم، بازار رضا، بازار مرکزی، بازار فردوسی و 17 شهریور است که موقعیت جغرافیایی آنها در اطراف حرم میباشد. گروه دوم شامل جنت، زیست خاور، پروما ،آلتون و در نهایت گروه سوم شامل الماس شرق، کیان سنتر، هایپر مارکت پدیده و بازار طرقبه میباشد. نتایج تحقیق نشان داد که متغیرهای درآمد، تحصیلات و شاخص حمل و نقل (کمتر از متوسط) تاثیر مثبت و معنیداری بر انتخاب گردشگران در گروه دوم نسبت به گروه اول دارد و متغیرهای ماندگاری، استان، تعداد افراد خانوار، ایاب و ذهاب (وسیله شخصی) و شاخص حمل و نقل (کمتر از متوسط) تاثیر مثبت و معنی دار و متغیرهای شغل، مناسب بودن قیمت (بیشتر از متوسط) و شاخص زیر ساخت (کمتر از متوسط) تاثیر منفی و معنی دار بر انتخاب گردشگران در گروه سوم نسبت به گروه اول دارند.
Shopping is one of the things that has always been of interest to tourists and pilgrims and malls and shopping centers varied tourists and pilgrims from around the world that illustrate the importance of this issue. Mashhad, the second largest religious metropolis in the world, annually receives more than 25 million pilgrims and tourists from around the world, is a market and various shopping centers that can meet the needs of tourists and pilgrims. In this study, the factors affecting the choice of shopping centers by tourists and pilgrims in Mashhad were studied and analyzed. For this purpose, 396 questionnaires were collected using multinomial logit to estimate these factors were discussed. Shopping in Mashhad them into three groups based on their geographic location. The first group more frequently than other groups, including: Markets around the holly shrine, Reza market, central market, Ferdowsi market and 17 Shahrivar that Geographical position is around the shrine. The second group includes Janet, Zist khavar, Proma, Alton, and the third group includes Almas shargh, Kian center, Padidieh hypermarket and Torghabeh bazar. The results showed that the variables of income, education and transport index (below average) have a significant positive impact on the tourists in the second group than the first group and variables of survival, province, family members, transportation (personal means) and transportation (less than average) have positive and significant impact and variables of job, cost effectiveness (more than average) and infrastructure (below average) have a significant negative impact on the tourists in the third group compared with the first group.
خلاصه ماشینی:
* عوامل موثر در انتخاب مراکز خرید شهری توسط گردشگران و زائران : مطالعه موردی مشهد تاریخ دریافت : ١٣٩٤/١١/١٣ تاریخ پذیرش : ١٣٩٥/١٢/١١ چکیده خرید از جمله مواردی است که همواره مورد توجه گردشگران و زائران قرار گرفته و وجود بازارها و مراکز خرید متنوع در شهرهایی که پذیرای گردشگران و زائران از اقصی نقاط جهان هستند نشان دهنده اهمیت این موضوع میباشد.
نتایج تحقیق نشان داد که متغیرهای درآمد، تحصیلات و شاخص حمل ونقل (کم تر از متوسط ) تاثیر مثبت و معنیداری بر انتخاب گردشگران در گروه دوم نسبت به گروه اول دارد و متغیرهای ماندگاری، استان ، تعداد افراد خانوار، ایاب و ذهاب (وسیله شخصی) و شاخص ١- پژوهشگر گروه اقتصاد گردشگری جهاد دانشگاهی خراسان رضوی.
همان طور که در (جدول ٤) مشاهده میگردد؛ در الگوی لاجیت اول ، متغیرهای درآمد، تحصیلات و شاخص حمل ونقل تاثیر مثبت و معنیداری بر احتمال انتخاب مراکز خرید توسط گردشگران و زائران در گروه دوم نسبت به گروه اول دارد.
آخرین متغیری که در این گروه دارای تاثیر مثبت و معنیداری بر احتمال انتخاب مراکز خرید توسط گردشگران و زائران در گروه دوم نسبت به گروه اول دارد متغیر شاخص حمل ونقل میباشد.
دو شاخص ، ایاب و ذهاب (وسیله شخصی) و شاخص حمل ونقل (کم تر از متوسط )، همچون متغیرهای بررسی شده در بالا، تاثیر مثبت و معنیداری بر احتمال انتخاب مراکز خرید توسط گردشگران و زائران در گروه سوم نسبت به گروه اول دارد به این نحو که به ازای یک واحد افزایش در این دو متغیر با فرض ثابت بودن سایر متغیرها احتمال انتخاب مراکز خرید گروه ٣ نسبت به گروه ١ به ترتیب ٢/٧٠ درصد و ٢/٧٥ درصد افزایش مییابد.