چکیده:
هدف پژوهش حاضر بررسی وضعیت استانهای کشور ایران به لحاظ میزان برخورداری از شاخصهای خلاقیت میباشد. با توجه به اینکه خلاقیت و نوآوری عناصر اصلی رقابتی در جهان امروز میباشند، بنابراین داشتن شهرها و مناطق خلاق آرزوی هر جامعهای است. بنابراین در این پژوهش با استفاده از دادههای مقطعی برای سال 1393 برای نخستین بار خلاقیت در سطح استانی محاسبه شده است. خلاقیت محاسبه شده در هفت بعد میباشد که با استفاده از مدل تاپسیس محاسبه گردیده است. ابعاد خلاقیت محاسبه شده در این تحقیق عبارتاند از: خلاقیت سرمایه انسانی، خلاقیت تکنولوژی، خلاقیت تحمل و تسامح، خلاقیت اقتصادی، خلاقیت ویژگیهای مکانی، خدمات و صنایع خلاق و خلاقیت کل. نتایج پژوهش حاضر نشان میدهد که استان تهران از بالاترین سطح خلاقیت در کشور با عدد 59/0 در شاخص خلاقیت کل بر خوردار است. این در حالی است که سایر استانهای کشور در وضعیت مناسبی قرار ندارند. بر اساس نتایج بدست آمده در این تحقیق در شاخص خلاقیت کل، استان خراسان رضوی (39/0) و استان خوزستان (32/0) به ترتیب در رتبه دوم و سوم قرار دارند. استانهای خراسان شمالی (016/0)، زنجان (0222/0) و چهارمحال و بختیاری (0224/0) به ترتیب در رتبههای آخر در شاخص خلاقیت کل قرار دارند. بر اساس شاخص سرمایه انسانی خلاق استان خراسان جنوبی (028/0)، شاخص تکنولوژی استان ایلام (001/0)، شاخص تحمل استان زنجان (004/0)، شاخص ویژگیهای اقتصادی استان چهارمحال و بختیاری (021/0)، شاخص ویژگیهای مکانی استان خراسان شمالی (020/0) و شاخص خدمات و صنایع خلاق استان ایلام (010/0) در بدترین وضعیت قرار دارند. با توجه به اینکه شهرها و مناطق خلاق باعث رشد اقتصاد کشور میگردند و تئوریهای مختلفی ارتباط بین خلاقیت در شهرها و مناطق و رشد اقتصادی شهرها و مناطق را ثابت کردهاند، لذا بر اساس نتایج بدست آمده از این تحقیق توصیه میشود که بسترهای مناسب برای حرکت به سمت خلاقیت بیشتر در استانهای کشور فراهم گردد تا باعث رشد و توسعه اقتصادی کشور گردد.
خلاصه ماشینی:
با توجه به اینکه شهرها و مناطق خلاق باعث رشد اقتصاد کشور میگردنـد و تئوریهای مختلفی ارتباط بین خلاقیت در شهرها و منـاطق و رشـد اقتصـادی شـهرها و منـاطق را ثابت کردهاند، لذا بر اساس نتایج بدست آمده از این تحقیق توصیه میشود که بسـترهای مناسـب برای حرکت به سمت خلاقیت بیشتر در استانهای کشور فـراهم گـردد تـا باعـث رشـد و توسـعه اقتصادی کشور گردد .
دل انگیزان و همکاران در سال ١٣٩٧ در مقاله ای تحت عنوان " تعیین شاخص های شهر خلاق و رتبه بندی کلانشهرهای ایران بر اساس معیارهای شهر خلاق: با استفاده از مدل تاپسیس اصلاح شده" به بررسی و معرفی شاخص های تأثیر گزار بر خلاقیت کلانشهرهای ایران، پرداختند.
_____________________________________________________ 1- Scott (2006) 2- Niedomysl and Hansen 3- Andersen et al.
6- Peng, Du, & Liao 7- Joshi & Kumar, 8- Senouci et al.
_____________________________________________________ ١- برای مطالعه بیشتر به مقاله دل انگیزان و همکاران با عنوان " تعیین شاخص های شهر خلاق و رتبه بندی کلانشهرهای ایران بر اساس معیارهای شهر خلاق: با استفاده از مدل تاپسیس اصلاحشده " در سال ١٣٩٧ مراجعه شود.
) همانطور که در جدول شماره ١ نشان داده شده است ، بر اساس نتایج بدست آمده از روش تاپسیس استان تهران در شاخص های سرمایه انسانی، تکنولوژی، تحمل ، ویژگیهای اقتصادی، خدمات و صنایع خلاق و شاخص خلاقیت کل در رتبه نخست قرار دارد و استان خوزستان در شاخص ویژگیهای مکانی در رتبه نخست قرار دارد.