چکیده:
پارکهای شهری از مهمترین کاربریهای شهری میباشند و وضعیت توزیع آنها در سطح شهرها از اهمیت بالایی برخوردار میباشد. منطقه سه شهرداری مشهد به لحاظ توزیع فضای سبز شهری از وضعیت مناسبی برخوردار نمیباشد بهطوری که سرانه فضای سبز موجود برای هر نفر برابر 52/ 1 مترمربع است که این فاصله زیادی با استانداردهای محیطزیست سازمان ملل متحد دارد، همچنین این منطقه در مقایسه با شهر مشهد (با سرانه 8/ 9 مترمربع) نسبت کمتری را نشان میدهد؛ این در حالی است که منطقه مورد مطالعه به لحاظ جمعیتی یکی از پرتراکمترین مناطق شهر مشهد میباشد. هدف از این پژوهش تعیین مکان بهینه برای احداث پارکهای شهری جهت کاهش کمبودهای موجود در منطقه میباشد. برای دستیابی به هدف مورد نظر باید زمینهای منطقه بر اساس معیارهایی از جمله وجود زمینهای بایر، میزان فاصله از مراکز آموزشی و فرهنگی، تراکم جمعیت، دسترسی به تاسیسات شهری و شبکه ارتباطی شهر و میزان فاصله از پارکها و فضای سبز موجود ارزشگذاری گردد، سپس با استفاده از منطق فازی در محیط نرمافزار ArcGIS لایههای مورد نیاز فازی سازی شد در ادامه هر یک از لایههای فازی شده با یکدیگر تلفیق شد. نتایج حاصل از تلفیق لایههای اطلاعاتی زمینهای منطقه را برای انتخاب مکانهای مناسب برای فضای سبز اولویتبندی شد. در نهایت زمینهای اولویتبندی شده را با نقشه کاربری اراضی مورد ارزیابی قرار گرفت که با کاربری موجود در سطح منطقه همخوانی داشت.
City parks are one of the most important urban land use and states of their distribution in city has high importance in city. District 3 of Mashhad municipal in terms of green space has no appropriate status so that green space per capita is 1.7 m^2 which it is away from United Nations standards and also this district shows low proportion in comparison to Mashhad (with 9.8 m^2per capita) while the district under study wich regard to population has one of the highest densities of Mashhad districts city parks in order to reduce shortage and deficiencies in this area. For this 2 English Abstracts aim the lands of district should be valued based on criteria such as green land, distance from educational and cultural institution, and population density, access to city infrastructure and city arteries and distance from parks and green space. The use of fuzzy logic in the ArcGIS software needed to build it In each phase of the encapsulation layers after combining. The results of the combined land area of information for choosing suitable locations for green space showed priority. Finally, the prioritization of land with land use maps were evaluated, which was consistent with the existing user in the region.
خلاصه ماشینی:
محمد محسن رضوی ١ مهدی کاظمی بی نیاز٢ امیر اسدی ٣ محمد اجزاء شکوهی ٤ ارزیابی فضای سبز شهری و مکان یابی آن با استفاده از روش های تصمیم گیری چند معیاره فازی (مطالعه موردی منطقه سه شهرداری مشهد) تاریخ دریافت : ٩٠/٠٧/٣٠ تاریخ پذیرش : ٩١/٠٧/١٦ چکیده پارکهای شهری از مهم ترین کاربریهای شهری میباشند و وضعیت توزیع آن ها در سطح شهرها از اهمیت بالایی برخوردار میباشد.
منطقه سه شهرداری مشهد به لحاظ توزیع فضای سبز شهری از وضعیت مناسبی برخوردار نمیباشد به طوری که سرانه فضای سبز موجود برای هر نفر برابر ١/٥٢ مترمربع است که این فاصله زیادی با استانداردهای محیط زیست سازمان ملل متحد دارد، هم چنین این منطقه در مقایسه با شهر مشهد (با سرانه ٩/٨ مترمربع ) نسبت کم تری را نشان میدهد؛ این در حالی است که منطقه مورد مطالعه به لحاظ جمعیتی یکی از پرتراکم ترین مناطق شهر مشهد میباشد.
- سؤالات پژوهش ١) آیا توزیع فضایی پارکهای موجود در منطقه همه ساکنان منطقه را پوشش میدهد؟ ٢) آیا با استفاده از روش فازی میتوان مکان بهینه احداث پارک شهری را تعیین کرد؟ پیشینه پژوهش در داخل کشور در زمینه استفاده از منطق فازی در مکان یابی فضای سبز شهری پژوهش های زیادی انجام نشده است ، پیشینه ای که در ادامه میآید در رابطه با کاربرد منطق فازی در مکان یابیهای مختلف میباشد: حیدری و روشتی (١٣٨٨) در مقاله ای تحت عنوان تحلیل توزیع فضایی و مکان یابی فضاهای آموزشی با استفاده از منطق فازی، مطالعه موردی؛ مدارس ابتدایی منطقه ٢ شهر زنجان به بررسی و مکان یابی فضاهای آموزشی با استفاده از منطق فازی پرداخته اند و نتایج بررسی ها نشان داد که مدارس ابتدایی موجود منطقه دو شهر زنجان برای پوشش دادن کل فضای منطقه کافی نیستند.