چکیده:
بیشتر پژوهش های نظریه رشد درونزا با تاکید بر سرمایه انسانی، بر نقش دانش و آموزش تاکید میکنند و کمتر به موضوع اثرگذاری آسیبهای اجتماعی بر رشد اقتصادی میپردازند. در حالی که، گسترش آسیبهای اجتماعی مانند تضعیف استحکام بنیان خانواده به وسیله طلاق و افزایش جرم و اعتیاد در جامعه، از مسیر کاهش سرمایه انسانی و بهرهوری میتواند رشد اقتصادی را تحت تاثیر قرار دهد. از سوی دیگر، عوامل اقتصادی علت بخشی از گسترش ناهنجاریهای اجتماعی هستند. پژوهش حاضر تلاش می کند که با ارائه یک الگوی تعادل عمومی پویای تصادفی کینزینهای جدید، با تاکید بر نقش سرمایه انسانی، و با استفاده از دادههای تعدیل فصلی شده در دوره زمانی 1370 تا 1393، وجود رابطه متقابل بین اقتصاد کلان و آسیبهای اجتماعی را در اقتصاد ایران نشان دهد. بدین منظور، یک شاخص ترکیبی آسیبهای اجتماعی، بر اساس نرخهای طلاق، اعتیاد، و جرم مورد تصریح قرار گرفت. از یکسو، شاخص اشارهشده بر رشد اقتصادی اثر میگذارد و از سوی دیگر، از شرایط اقتصاد کلان تاثیر میپذیرد. نتایج نشان میدهد که تکانههای منفی سمت عرضه اقتصاد با افزایش فقر، بیکاری، و تورم به گسترش آسیبهای اجتماعی چون طلاق، اعتیاد، و جرم منجر میشود. همچنین، افزایش آسیبهای اجتماعی با کاهش دادن سرمایه انسانی و بهرهوری، رشد اقتصادی را میکاهد.
The extant literature pertaining to endogenous growth theory that underlines human capital puts more emphasis on the role of knowledge and education, rather than the impact of social damages on economic growth. Nonetheless, the spread of social damages, such as the weakening of family bonds through divorce, and the surge in crime and addiction in society, can affect economic growth by reducing human capital and productivity. On the other hand, a part of the spread of social damages is due to economic factors. The present study attempts to show the existence of an interaction between macroeconomics and social damages in Iran's Economy by developing a new Keynesian dynamic stochastic general equilibrium model emphasizing the role of human capital. For this purpose, a composite index of social damages was established, in which divorce, drug addiction and crime rates were focused upon. This index, on one hand, affects economic growth and, on the other hand, is affected by macroeconomic conditions. The results show that negative supply shocks, through increase in poverty, unemployment and inflation, lead to the spread of social damages, such as divorce, addiction and crime. In addition, increase in social damages leads to reduction in economic growth by reducing human capital and productivity.
خلاصه ماشینی:
در حالی که، گسترش آسیبهای اجتماعی مانند تضعیف استحکام بنیان خانواده به وسیلۀ طلاق و افزایش جرم و اعتیاد در جامعه، از مسیر کاهش سرمایه انسانی و بهرهوری میتواند رشد اقتصادی را تحت تاثیر قرار دهد.
بلوم و همکاران (2004)، برای وارد کردن سلامت در مدل رشد خود تابع تولید را به صورت رابطه (1) ارائه میکنند: (رجوع شود به تصوير صفحه)که در آن تولید کل، نماینده سطح فناوری، سرمایه فیزیکی، و نیروی کار است و سرمایه انسانی از سه بخش آموزش، تجربه نیروی کار(exp) ، و سلامت(h) تشکیل میشود.
(رجوع شود به تصوير صفحه) نمودار 4: روند شاخص ترکیبی آسیبهای اجتماعی در دوره (1394-1386) (0 = کمترین آسیب و 1= بیشترین آسیب) منبع: یافتههای پژوهش الگوی پژوهش در پژوهش حاضر، با استفاده از یک الگوی تعادل عمومی پویای تصادفی از نوع کینزی جدید، تعامل دوسویه اقتصاد کلان و آسیبهای اجتماعی، از مسیر سرمایه انسانی مورد بررسی قرار میگیرد.
تابع مطلوبیت خانوار، که حاصل جمع مطلوبیت اعضای خانوار است، به صورت رابطه (2) نشان داده میشود (توکلیان، 1393؛ Galí, 2011): (رجوع شود به تصوير صفحه)در این تابع مطلوبیت، فرض بر این است که ترکیبی از مخارج خصوصی و مخارج دولت در بخش آموزش و بهداشت برای توسعه سرمایه انسانی در چارچوب یک تابع کابداگلاس، باعث افزایش مطلوبیت مصرفکننده میشوند.
افزایش شاخص آسیبهای اجتماعی به همراه وضعیت شاخصهای آموزش و سلامت، به کاهش بهرهوری نیروی کار و سرمایه انسانی منجر میشوند و از این مسیر نیز تولید کل کاهش مییابد.