چکیده:
هجوم جمعیت مهاجر به شهرهای بزرگ و لزوم پاسخگویی به نیازهای جمعیت شهرنشین منجر به گسترش شهر به سمت پیرامون آن و تهدید حریم و محدوده شهر شده که نتیجه آن از بین رفتن اکوسیستم طبیعی اطراف شهرها است. این در حالی است که زمینهای زیادی در درون شهرها از روند توسعه باز مانده و موجب ناکارآمدی نواحی مرکزی شهرها شدهاند. هدف پژوهش تبیین ظرفیتهای توسعه میان افزای و ارائه الگوی بهینه توسعه فیزیکی با استفاده از GIS میباشد. روش تحقیق از نوع کاربردی و توصیفی- تحلیلی است و برای گردآوری دادهها و اطلاعات از روشهای کتابخانهای و مشاهدات میدانی و اسنادی استفاده شده است. که مسائل و کمبود کاربریهای به طور جداگانه برپایه ارزیابی کمی وکیفی بررسی شد و با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS به تجزیه و تحلیل کاربریها پرداخته شده است. نتایج تحقیق نشان میدهد که پتانسیلهای در محدوده پر شهر، 4106 هکتار میباشد که شامل کاربریهای حمل و نقل و انبارداری، مخروبه و متروکه، پادگان، ترمینالها، صنایع، بافتهای یک طبقه و تخریبی میباشد. که از این مقدار 288 هکتار با قطعات یک طبقه اشتراک و همپوشانی دارد که کسر میگردد، بنابراین 3818 هکتار (معادل کل مساحت منطقه 9 شهر شیراز – وسیعترین منطقه شهری شیراز) به عنوان پتانسیل توسعه در بافت پر شهری وجود دارد که بایستی برای توسعه آتی شهر از آنها استفاده کرد.
خلاصه ماشینی:
تبيين و ارائه الگوي بهينه تخصيص ظرفيت هاي توسعه ميان افزاي با استفاده از GIS١ (نمونه موردي: کلانشهر شيراز) ببراز کريمي دانشجوي دکتري جغرافيا و برنامه ريزي شهري، واحد ياسوج ، دانشگاه آزاد اسلامي، ياسوج ، ايران 2 يعقوب پيوسته گر استاديار معماري و شهرسازي، واحد ياسوج ، دانشگاه آزاد اسلامي، ياسوج ، ايران مسعود تقوايي استاد مدعو معماري و شهرسازي، واحد ياسوج ، دانشگاه آزاد اسلامي، ياسوج ، ايران تاريخ دريافت : ١٣٩٦/٥/١١ تاريخ پذيرش : ١٣٩٦/٩/١ چکيده هجوم جمعيت مهاجر به شهرهاي بزرگ و لزوم پاسخگويي به نيازهاي جمعيت شهرنشين منجر به گسترش شهر به سمت پيرامون آن و تهديد حريم و محدوده شهر شده که نتيجه آن از بين رفتن اکوسيستم طبيعي اطراف شهرها است .
جدول ١- شاخص ها و متغيرهاي توسعه ميان افزاي در شهر شيراز (به تصویر صفحه رجوع شود ) شاخص ها متغيرها اراضي که در آنها بناهاي با ارتفاع کم همچون يک طبقه پتانسيل افزايش تراکم ساختماني حمل و نقل و انبارداري، صنايع و کارگاه ها، پادگان ها، ترمينال ها، مخروبه و متروکه کاربري هاي نامناسب و بلااستفاده زمين باير قطعات خالي بافت فرسوده بافت شهري بناهاي تخريبي و قديمي کيفيت ابنيه Source: authors, 2017 هدف اساسي پژوهش در اين است که ظرفيت هاي توسعه ميان افزاي شهري را مشخص نموده و تأثير آن را بر توسعه آتي شهر مورد مطالعه قرار مي دهد.
توسعه ميان افزاي شهري، عمليات ساخت و ساز در مناطق شهري شده ، به ويژه در مراکز پر از ساختمان در کلانشهرهاست (٢٠٠٦١٠٩,Infill Development Standards and Policy Guide) ميان افزايي عبارت است از: ساختن خانه ها، مکان هاي کسب و کار و تسهيلات عمومي در زمين هاي فاقد کاربري و بلااستفاده در مناطق شهري موجود (٢٠٠١١٧٦,Stephen).