چکیده:
در سالهای اخیر، حضور زنان در عرصههای راهبری شرکتها، بهویژه در هیئتمدیره و کمیتههای حسابرسی، رشد درخور ملاحظهای داشته است. این پژوهش درصدد است با بررسی تأثیر حضور زنان در کمیتۀ حسابرسی بر هزینههای نمایندگی و خطر ورشکستگی به این پرسش پاسخ دهد که آیا زنان حاضر در کمیتۀ حسابرسی با افزایش اثربخشی آن در ارتباطاند یا خیر. برای این منظور، 662 مشاهدۀ سالـ شرکت در بورس اوراق بهادار تهران، طی سالهای 1391 تا 1396، به روش دادههای ترکیبی و رویکرد حداقل مربعات تعمیمیافته تجزیه و تحلیل شد. نتایج پژوهش نشان داد که حضور زنان در کمیتۀ حسابرسی رابطۀ منفی و معناداری با هزینههای نمایندگی و خطر ورشکستگی دارد. به سخن دیگر، حضور اعضای زن در کمیتۀ حسابرسی باعث کاهش هزینههای نمایندگی و خطر ورشکستگی شرکتها میشود. درمجموع، نتایج از این دیدگاه حمایت میکند که زنان ناظران بهتری بوده و خطرگریزترند و کمتر رفتارهای فرصتطلبانۀ مدیریت را تحمل میکنند و درنتیجه به افزایش اثربخشی کمیتۀ حسابرسی منجر میشوند.
In recent years, the participation of women in corporate governance, especially on boards of directors and audit committees, has considerably increased. Examining the effect of female audit committee members on agency costs and bankruptcy risk, this study aims to answer the question of whether women on the audit committee are associated with the improvement of its effectiveness. In this respect, 662 firm-year observations of listed companies on the Tehran Stock Exchange for the period 2012-2017 were analyzed, employing the method of panel data and Generalized Least Squares (GLS). The research findings revealed that female presence on audit committees has a significant negative association with agency costs and bankruptcy risk. In other words, female presence on audit committees leads to the reduction in agency costs and bankruptcy risk. In sum, the results support the viewpoint that women make better monitors, and they are more risk-averse and less tolerant towards managers’ opportunistic behaviors and thus, lead to the enhancement of audit committee effectiveness.
خلاصه ماشینی:
اثر حضور زنان در افزايش اثربخشي کميتة حسابرسي : شواهدي از هزينه هاي نمايندگي و خطر ورشکستگي در بورس اوراق بهادار تهران محمد خراشادي ١*، محمدعلي مرادي ٢، علي پايان 3 چکيده در سال هاي اخير، حضور زنان در عرصه هاي راهبري شرکت ها، به ويژه در هيئت مديره و کميتـه هـاي حسابرسـي ، رشد درخور ملاحظه اي داشته است .
اين پژوهش درصدد است با بررسي تأثير حضور زنان در کميتة حسابرسي بـر هزينه هاي نمايندگي و خطر ورشکستگي به اين پرسش پاسخ دهد که آيـا زنـان حاضـر در کميتـة حسابرسـي بـا افزايش اثربخشي آن در ارتباط اند يا خير.
تغيير و تحـولات سيسـتم هـاي نظـام راهبري در برخي از کشورها موجب شده است دولت ها و سازمان هاي حرفه اي به تصويب قـانون يا دستورالعمل هايي براي بهبود تنوع جنسيتي در هيئـت مـديره و کميتـه هـاي تخصصـي آن از قبيل کميتة حسابرسي مبادرت کنند؛ مثلا، طبـق قـانون در کشـورهايي چـون نـروژ، اسـپانيا و سوئد به ترتيب بايد حداقل ٤٠، ٤٠ و ٢٥ درصد اعضاي هيئت مديرة شـرکت هـا زن باشـند؛ در غير اين صورت جريمه مي شوند [١٢].
بـدين ترتيـب ، با توجه به نوپابودن کميته هاي حسابرسي در ايران و همچنين روند روبه رشد حضور اعضـاي زن در کسب وکارهاي ايراني ، اين پژوهش بر تأثير زنان در کميتة حسابرسي بر کـاهش هزينـه هـاي نمايندگي و خطر ورشکستگي در شرکت هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران متمرکـز شده است ، که به طور درخور توجهي در تحقيقات پيشين ناديده گرفته شده است .