چکیده:
اسکان غیررسمی از جمله پدیدههایی است که به دنبال تحولات ساختاری و بروز مسائل و مشکلات اقتصادی – اجتماعی مانند جریان سریع شهرنشینی و مهاجرتهای روستایی لجام گسیخته در بیشتر کشورهای جهان، به ویژه کشورهای جهان سوم پدیدار گردیده است. این پدیده از جلوههای بارز فقر شهری است که در شکلی برنامهریزی نشده در درون یا اطراف شهرها ظاهر شده است. در ایران نیز علاوه بر روند فوق افزایش و انباشت درآمدهای نفتی و اصلاحات ارضی بعد از دهه چهل و افزایش شکاف اقتصادی میان شهر و روستا، جنگ تحمیلی، بلایای طبیعی و مشکلات و مسائل مدیریتی کلان و خرد دامنه این پدیده را گستردهتر کرد. هدف این مقاله شناسایی علل حاشیهنشینی در شهرها (مطالعه موردی شهر ساری) است. سوال اصلی پژوهش این است که مهمترین عوامل شکلگیری سکونتگاه غیررسمی در ساری چیست؟ فرضیهای که در این پژوهش برای پاسخگویی به سوال اصلی مطرح میشود این است که عامل اقتصادی مهمترین علت حاشیهنشینی شهری است. در این پژوهش پس از جمعآوری اطلاعات میدانی با استفاده از پرسشنامه و تحلیل روابط بین متغیرهای تحقیق در جدول swot با پایش میدانی و تصاویر ماهوارهای و استفاده از نرمافزار ARCGIS10 مسائل مربوط به اسکان غیررسمی ساکنین حاشیه شهر ساری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.
خلاصه ماشینی:
آمايش فضايي مناطق حاشيه نشين و بررسي شکل گيري اسکان غيررسمي (مطالعه موردي : شهر ساري ) 1 رضا لحميان استاديار جغرافيا و برنامه ريزي شهري ، دانشگاه پيام نور، تهران ، ايران تاريخ دريافت مقاله : ١٣٩٥/١٠/٣٠ تاريخ پذيرش مقاله : ١٣٩٦/٠١/١٩ چکيده اسکان غيررسمي ازجمله پديده هايي است که به دنبال تحولات ساختاري و بروز مسائل و مشکلات اقتصـادي – اجتمـاعي ماننـد جريان سريع شهرنشيني و مهاجرت هاي روستايي لجام گسيخته در بيشتر کشورهاي جهـان بـه ويـژه کشـورهاي جهـان سـوم پديـدار گرديده است .
سؤال اصـلي پـژوهش ايـن اسـت کـه مهم ترين عوامل شکل گيري سکونتگاه غيررسمي در ساري چيست ؟ فرضيه اي که در اين پژوهش براي پاسخگويي به سـؤال اصـلي مطرح مي شود اين است که عامل اقتصادي مهم ترين علت حاشيه نشيني شهري است .
در اين پژوهش پـس از جمـع آوري اطلاعـات ميداني با استفاده از پرسشنامه و تحليل روابط بين متغيرهاي تحقيق در جدول swot با پايش ميداني و تصاوير ماهواره اي و اسـتفاده از نرم افزار ARCGIS١٠ مسائل مربوط به اسکان غيررسمي ساکنين حاشيه شهر ساري مورد تجزيه وتحليل قرار گرفته است .
البتـه به طور متوسط در مـقايسه با بسياري از کشورهاي در حال توسعه ، سکونتگاه هـاي غيررسـمي در ايـران از کميـت و کيفيت مسکن و زيربناهاي بهتري برخوردار است ؛ اما با توجه به جهاني شدن اقتصاد با پيامـدهايي همچـون شـهري شدن فقر و دو سطحي شـدن جـامعه و در صورت تداوم اين شرايط و چاره نکردن آن ، مي توانـد بـه شـکاف بيشـتر 1 انتظارات واقعيات در اجتماعات غيررسمي بيانجامد و آن ها را محمل عصيان و آسيب هاي بيشتر کنـد.