چکیده:
اختلال طیف اتیسم، بهعنوان اختلالی رشدی-عصبی، اختلالی است که نقصهایی را در عملکردهای شناختی، همچون حافظه، توانایی برقراری ارتباط و زبان، ایجاد میکند. یکی از سطحهای تاثیرگذار در زندگی اجتماعی افراد، توانایی تولید گفتمان روایی است که مستلزم بهکارگیری دانش و مهارتهای زبانی و شناختی بهطور همزمان میباشد. هدف پژوهش حاضر بررسی مقایسهای بازنمایی ارجاع، بهعنوان عنصر اصلی روایت، بهوسیله عبارتهای ارجاعی براساس شش وضعیت شناختی مطرح شده در «سلسلهمراتب مفروضبودگی» گوندل، هدبرگ و زاخاراسکی (1993) در گفتمان روایی کودکان دارای اختلال اتیسم با عملکرد بالا و کودکان عادی فارسیزبان با توجه به سن آنها بود. به این منظور، 24 کودک دارای اختلال اتیسم با عملکرد بالا و 24 کودک عادی، 7، 9 و 11 سال (هر گروه سنی شامل 8 آزمودنی) در این پژوهش شرکت کردند. روایتها براساس داستان تصویری «قورباغه، کجایی؟» (مایر، 1969) گردآوری شد. سپس دادههای حاصل از روایتهای تولید شده مورد توصیف و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد در بازنمایی ارجاع براساس وضعیتهای شناختی «سلسلهمراتب مفروضبودگی» بهوسیله عبارتهای ارجاعی مختلف بین دو گروه آزمودنی در وضعیتهای شناختی ارجاعی، فعال و کانونی تفاوتهایی وجود داشت. علاوهبر این، افزایش سن، بر بازنمایی ارجاع براساس وضعیتهای شناختی «سلسلهمراتب مفروضبودگی» در روایتهای کودکان دارای اختلال اتیسم با عملکرد بالا، برخلاف روایتهای تولید شده توسط کودکان عادی، تاثیری نداشت.
Autism spectrum disorder (ASD), as a developmental-neuro disorder, is a disorder that creates impairments in the cognitive performances, such as memory, communication ability and language. One of the determining levels in the individuals’ social life is the ability to produce narrative discourse which entails applying linguistic and cognitive knowledge and skills simultaneously. The purpose of the present study was to provide a comparative study of the reference representation, as a narrative fundamental element, by using referential expressions based on the six cognitive statuses proposed in Gundel, Hedberg, & Zacharski’s (1993) “Givenness Hierarchy” in the narratives produced by Persian-speaking children with high-functioning autism (HFA) and typically developed (TD) children regarding their age. To this end, 24 children with high-functioning autism and 24 typically developed children, with the age 7, 9, 11 years old (each age group consisting of 8 subjects) were participated in this study. The narratives were elicited by the picture story book “Frog, where are you?” (Mayer, 1969). Then, the gathered data were analyzed by SPSS software. The results of the study indicated that there was differences between the two under study groups in representing the reference based on the cognitive statuses of “Givenness Hierarchy” by referential expressions. Furthermore, the age increase had no effect on the reference representation based on the cognitive statuses of “Givenness Hierarchy” in children with high-functioning autism’s narratives, in contrast to typically developed children’s narratives.
خلاصه ماشینی:
فصلنامه روان شناسی افراد استثنایی Quarterly of Psychology of Exceptional Individuals دانشگاه علامه طباطبائی Allameh Tabataba’i University سال نهم ، شماره ٣٥، پاییز ٩٨، ص ١ تا ٣٣ Vol. 9, No. 35, fall 2019 بازنمایی وضعیت شناختی ارجاع در گفتمان روایی کودکان با اختلال اتیسم فارسیزبان براساس سلسله مراتب مفروض بودگی ستاره مجاهدی رضائیان ١، عباسعلی آهنگر٢، پیمان هاشمیان ٣، مهرداد مظاهری 4 تاریخ دریافت : ٩٨/٠٤/١٠ تاریخ پذیرش : ٩٨/٠٧/١٠ چکیده اختلال طیف اتیسم ، به عنوان اختلالی رشدی-عصبی، اختلالی است که نقص هایی را در عملکردهای شناختی، همچون حافظه ، توانایی برقراری ارتباط و زبان ، ایجاد میکند.
هدف پژوهش حاضر بررسی مقایسه ای بازنمایی ارجاع ، به عنوان عنصر اصلی روایت ، به وسیله عبارت های ارجاعی براساس شش وضعیت شناختی مطرح شده در «سلسله مراتب مفروض بودگی» گوندل ، هدبرگ و زاخاراسکی (١٩٩٣) در گفتمان روایی کودکان دارای اختلال اتیسم با عملکرد بالا و کودکان عادی فارسیزبان با توجه به سن آن ها بود.
Mäkinen, Loukusa, Nieminen, Leinonen, & Kunnari 3.
Fortea, Forner, Colomer, Casas & Miranda 10.
بنابراین ، براساس آنچه بیان گردید، با توجه به اهمیت روایت و بازنمایی ارجاع به وسیله عبارت های ارجاعی با در نظر گرفتن وضعیت های شناختی شامل قابلیت شناسایی نوع ، ارجاعی، قابلیت شناسایی منحصربفرد، آشنا، فعال و کانونی، و همچنین خلاء پژوهشی موجود در رابطه با بررسی تواناییهای گفتمانی کودکان دارای اختلال اتیسم با عملکرد بالا، و برای درک بهتر رابطه بین تواناییهای زبانی و شناختی، به طور خاص ، بازنمایی ارجاع ، روایت های تولید شده توسط کودکان دارای اختلال اتیسم با عملکرد بالا و کودکان عادی فارسیزبان براساس سلسله مراتب مفروض بودگی گوندل و همکاران (١٩٩٣) با توجه به تاثیر متغیر سن مورد توصیف و تحلیل قرار گرفت .