چکیده:
روابط ایران و ترکیه، پس از انقلاب اسلامی ایران، تحت تأثیر عواملی چون اسلامگرایی، رقابت ژئوپلیتیکی، رقابت بهمنظور هژمون منطقهای، اقتصادی و سیاسی بوده است. هر دو کشور ایران و ترکیه بر یکدیگر تأثیر دارند و امنیت ملی ج.ا. ایران از این کشور مهم تأثیرپذیر میباشد. هدف از این تحقیق شناخت ترکیه و دستیابی به مؤلفهها و شاخصهای اقتصادی مؤثر بر روابط ج.ا. ایران با کشور ترکیه و تعیین میزان تأثیر آنها بر روی یکدیگر میباشد. در این پژوهش، نوع تحقیق «کاربردی- توسعهای» و روش تحقیق «توصیفی، تحلیلی» و سؤال اصلی تحقیق «مؤلفهها و شاخصهای واگرایی و همگرایی اقتصادی مؤثر بر روابط ج. ا. ایران با کشور ترکیه کدام است؟» میباشد. مدل مفهومی برگرفته از نظرات اساتید با پرسشنامه طیف لیکرت خودساخته به آزمون خبرگان گذاشته شد، با ضریب آلفای گرونباخ 0.9 و ضریب لاشه 0.8، پایایی و روایی آن تأیید گردید. درنهایت با آزمون فریدمن، همبستگی و تحلیل بارهای عاملی، حوزه دفاعی امنیتی روابط با دو مؤلفه همگرایی و واگرایی اقتصادی و 12 شاخص به تأیید رسید.
The Iranian-Turkish relations after the Islamic Revolution of Iran were influenced by factors such as Islamism, geopolitical competition, and competition for regional, economic and political hegemony. Both countries affect Iran and Turkey and the national security of the Islamic Republic of Iran is influential in this important country. The purpose of this study is to identify Turkey and to find the components and economic indicators that affect the relations between the Islamic Republic of Iran and Turkey and determine their impact on each other. In this research, the type of "applied-development" research and the method of "descriptive, analytical" research and the main question of the study "what are the components and indicators of divergence and economic convergence affecting the relations between the Islamic Republic of Iran and Turkey?" Be The conceptual model based on the opinions of the professors was tested by the experts with a self-made Likert scale questionnaire, with an alpha coefficient of 0.9, and a coefficient of carcass of 0.8, its reliability and validity was confirmed. Finally, with the Friedman test, correlation and factor analysis, the security domain of the relationship was confirmed by two components of economic convergence and economic divergence and 12 indicators
خلاصه ماشینی:
مقاله پژوهشي: عوامل واگرايي و همگرايي اقتصادي مؤثر بر روابط جمهوري اسلامي ايران با ترکيه سيد يحيي صفوي ١، ابراهيم متقي ٢، حميدرضا حاتمي ٣، محسن مراديان ٤، حسن يزداني 5 دريافت مقاله : ٩٧/١٢/٠١ پذيرش مقاله : ٩٨/٠١/١٩ چکيده روابط ايران و ترکيه ، پس از انقـلاب اسـلامي ايـران ، تحـت تـأثير عـواملي چـون اسـلام گرايـي، رقابـت ژئوپليتيکي ، رقابت به منظور هژمون منطقه اي، اقتصادي و سياسي بوده است .
شناخت عوامل تأثيرگذار بر مؤلفه هاي قدرت با توجه به اين که نقطه عطف و روح کلي حـاکم بـر سـند چشـم انـداز ٢٠ سـاله جمهوري اسلامي ايران «قدرت اول شدن در منطقه » است ؛ و ضرورت «تعامـل سـازنده و مـؤثر در روابط بين الملل » با جهان و «الهام بخش بودن در جهان اسلام » البته با رعايت اصل عزت ، حکمت و مصلحت از ديگر موارد مي باشد.
براي تجزيه وتحليل داده هاي اين تحقيق و تعيين ميزان تأثير مؤلفه ها و شاخص هاي بعد اقتصادي بر روابط جمهوري اسلامي ايران و کشور ترکيه ، ابتدا با بهره گيري از شاخص هاي آمار توصيفي نظيـر ميانگين ، نمودار و جداول توزيع فراواني بـه توصـيف ويژگـيهـاي جامعـه آمـاري پرداختـه شـد.
) در پاسخ به سؤال «مهم ترين مؤلفه ها و شاخص هاي بعد اقتصادي روابط جمهوري اسلامي ايران بـا کشور ترکيه کدم اند؟» ابتدا از طريق آمار استنباطي بـراي رتبـه بنـدي مؤلفـه هـا از آزمـون فريـدمن نرم افزار اس .