چکیده:
این پژوهش با مراجعه به آثار، نوشتهها و فرمایشات حضرت امام خمینی (ره)، شهید مرتضی مطهری (ره) و همچنین سخنرانیهای مقام معظم رهبری در جهت آسیبشناسی عزاداری عاشورا انجام شد. با مشارکت 10 تن از علمای حوزه و دانشگاه و با روش گروه کانونی، تعداد 35 کد یا مضمون پایه استخراج و با روش مصاحبهی عمیق در قالب 8 مقوله (ضعف آگاهی؛ عدم درک دقیق؛ بروز خرافات؛ دروغپردازی و گزافهگویی؛ برخورد تکبعدی و ضعیف؛ برخورد احساسی؛ نقش ضعیف مردم و علما؛ نقش مداحان) دستهبندی شدند. مقولات نیز در دو بعد اصلی شناختی- معرفتی و اجرایی- عملکردی قرار داده شدند.
The present research is concerned with analysing the dangers that threaten the Ashura commemorations, as highlighted in the discourses of Imam Khomeini, Ayatollah Motahhari, and Ayatollah Khamenei. Conducting this study involved ten teachers in the university and hawzah, then a set of questionnaires were distributed among them. In them, thirty-five concepts were ranked in one of the eight categories. Concepts were classified according to being doctrinal/epistemological and administrative/ performance-oriented.
خلاصه ماشینی:
با در نظر گرفتن اهمیت قیام حسینی در حفظ فرهنگ اسلام از یک سو و لزوم پیشگیری و مقابله با آسیبهای عزاداری، در این پژوهش سعی شده است با مراجعه به متون منتشره از زبان حضرت امام خمینی و شهید مطهری و همچنین فرمایشات رهبر عظیمالشأن انقلاب اسلامی، به شناسایی و دستهبندی آسیبهای عزاداری پرداخته شود.
مسئلۀ اصلی بدین شرح مطرح میشود: آسیبهای عزاداری عاشورا در کلام حضرت امام خمینی، شهید مطهری و مقام معظم رهبری کداماند و چگونه میتوان آنها را دستهبندی کرد؟ مواد و روشها پژوهش حاضر، از نظر هدف به صورت کاربردی است؛ زیرا با مطالعه و بررسی متون موجود، به شناسایی متون مرتبط با آسیبهای عزاداری میپردازد تا دانش کاربردی را درباره آن توسعه دهد؛ از نظر ماهیت به صورت کیفی و از بعد نحوۀ گردآوری دادهها، به صورت پیمایشی و از نوع توصیفی و اکتشافی است.
در این راستا، این سؤال مطرح میشود که آسیبهای عزاداری عاشورا در کلام حضرت امام خمینی، شهید مطهری و مقام معظم رهبری کداماند و چگونه میتوان با روش تحلیل مضمون آنها را دستهبندی کرد؟ جامعۀ آماری در این پژوهش به خاطر لزوم استفاده از گروه کارشناسی و اهل فن در تحلیل اکتشافی شامل افراد متخصص در امور مرتبط با عزاداری و مسائل مذهبی است که پس از بیان کدها و عبارات مرتبط با موضوع پژوهش، وظیفۀ اظهار نظر دربارۀ مضامین مستخرجه و همکاری برای ساخت مدل را بر عهده داشتند.