چکیده:
دانش اقتصادی در ارتباط با مسیرهای اثرگذاری سیاست پولی بر شاخص کل قیمت بورس اوراق بهادار، ارزیابی بهتری از شرایط بازار برای بانک مرکزی فراهم میکند. همچنین، آگاهی از اهمیت نسبی هر یک از این مسیرها، این امکان را برای بانک مرکزی ایجاد میکند که قدرت عملکرد سیاست پولی را بر اساس اهداف معین افزایش دهد. از این رو، بانک مرکزی با آگاهی از نحوه و مسیر اثرگذاری سیاست پولی اعمالشده، میتواند پیشتر از بازار قرار گیرد. بدین منظور، از مدل خودرگرسیون برداری و دادههای فصلی در دوره زمانی 1376 تا 1396 استفاده شده است. نتایج ما نشان میدهد که سیاست پولی بر شاخص کل قیمت بازار اوراق بهادار تهران اثرگذار است، اما متغیر تعیینکنندهای محسوب نمیشود. بر اساس نتایج به دست آمده، در نتیجۀ شوک پایه پولی بهطور متوسط مسیر نرخ ارز و مسیر قیمت داراییها به ترتیب بیشترین و مسیر اعتبار کمترین سهم را در انتقال آثار پولی به بازار سهام دارند.
Economic knowledge about the channels of monetary policy affecting the stock price index helps central banks to improve their assessment of economic conditions. Also, understanding the relative importance of transmission channels allows monetary authorities to foresee the outcomes of this mechanism, thus they can direct the monetary policy through the desired channel. In order to achieve this aim, a vector autoregressive model and seasonal data from 1997 to 2017 have been utilized. The results reveal that the monetary policy can influence the Tehran Stock Exchange price index, but it can not be taken as a determinant variable. The findings confirm that as a result of monetary base shocks, on average, exchange rate channel and asset price channel have the largest share in transferring monetary effects respectively, and credit channel has the least share in the stock price index.
خلاصه ماشینی:
سهم مسیرهای اثرگذاری سیاست پولی بر شاخص کل قیمت بازار اوراق بهادار تهران زهره خواجه سعید اسداله فرزینوش ناصر الهی حسین اصغرپور چکیده دانش اقتصادی در ارتباط با مسیرهای اثرگذاری سیاست پولی بر شاخص کل قیمت بورس اوراق بهادار، ارزیابی بهتری از شرایط بازار برای بانک مرکزی فراهم میکند.
همچنین تاکنون، اهمیت هر یک از مسیرهای انتقال سیاست پولی اعم از مسیر نرخ بهره، اعتبار، قیمت سایر داراییها، و نرخ ارز بر بازار سهام ایران مورد بررسی قرار نگرفته و اندازه اثر و سهم آنها محاسبه نشده است.
مسیر گردش وجوه: در این مسیر، سیاست پولی انبساطی با کاهش نرخ بهره سبب افزایش نقدینگی، گردش وجوه خانوارها و بنگاهها، و بهبود ترازنامه آنها میشود و مشکلات کژگزینی و کژمنشی را میکاهد و با افزایش امکان ارزیابی قدرت بازپرداخت بدهی برای بانکها، وامدهی بانکها افزایش مییابد و با افزایش سرمایهگذاریها، قیمت سهام نیز بالا میرود.
اثرگذاری سیاست پولی بر شاخص قیمت بازار سهام از مسیر قیمت سایر داراییها سیاست پولی انبساطی با کاهش نرخ بهره، سبب افزایش سرمایهگذاریهای ثابت و مخارج مصرفی بادوام توسط عاملان اقتصادی میشود و بر مقدار سرمایهگذاری در زمین و مسکن نیز اثر افزایشی میگذارد (Mishkin, 1996).
برای تجزیه اثر کلی سیاست پولی بر شاخص کل قیمت بازار اوراق بهادار به این چهار مسیر به همراه تعیین سهم و میزان اهمیت هر یک، بر اساس روش مورسینگ و بایومی(2001)، دیسیاتات و ونگسینسیریکل(2003)، احمد و همکاران (2005)، و الیم(2010) عمل میشود و برای اندازهگیری نقش هر یک از مسیرهای انتقال پولی، از چهار مدل جداگانه استفاده میشود.