چکیده:
امروزه نقش بازار سرمایه در تأمین مالی طرحها و بنگاههای اقتصادی، بیشازپیش مورد توجه سیاستگذاران اقتصادی قرارگرفته است. علیرغم طراحی ابزارهای متنوع تأمین مالی، سهم تأمین مالی از طریق بازار سرمایه، با انتظارات سیاستگذاران فاصله دارد. بنابراین بهمنظور دستیابی بهجایگاه مطلوب برای بازار سرمایه در تأمین مالی بنگاههای اقتصادی، بررسی و رفع گلوگاههای موجود در فرآیند انتشار صکوک ضروری میباشد. تحقیق حاضر بهدنبال آن است تا راهحلهای جایگزین ضمانت در فرآیند انتشار اوراق بهادار اسلامی را بهدلیل نقش ضمانت در طولانیتر کردن زمان انجام فرآیند و تأثیر آن بر هزینه نهایی تأمین مالی، بررسی نموده و درنهایت راهحلهای احصاء شده از منظر خبرگان را رتبهبندی نماید. در تحقیق حاضر براساس ادبیات موضوع، جایگزینهای ضمانت احصاء گردید. در گام بعد پرسشنامههایی مبتنیبر عوامل بهدستآمده تهیه و در اختیار خبرگان بازار سرمایه قرار گرفت. در ادامه براساس روش تاپسیس معیارها رتبهبندی شد. یافتهها حاکی از آن است که بهترتیب تعیین شرکتهای برتر جهت انتشار اوراق بدون رکن ضامن، تحت نظارت درآوردن وجوه درآمدهای بانی توسط نهاد واسط، عرضه اوراق به همراه اختیار فروش آن، صندوق وجوه استهلاکی، صندوق ضمانت صکوک و رتبهبندی اوراق بهعنوان جایگزینهای ضمانت در فرآیند انتشار اوراق بهادار اسلامی در بازار سرمایه حائز اهمیت هستند.
Today, the role of capital markets in financing projects and businesses has more than ever been recognized by economic policy-makers. In spite of designing various instruments of financing, the capital markets’ share in financing is far from policy- makers’ expectations. So to let capital markets attain their desirable place in financing economic enterprises, investigating and removing the hindrances in the process of issuing sukuk is essential. The present study intends to examine alternatives to guarantee in the process of issuing Islamic securities due to the former’s delaying effect on fulfilling the task and its impact on the ultimate costs of financing, then to provide solutions from experts’ viewpoints. Based on the existing literature, warranty replacements were identified. In the next step, questionnaires based on the obtained factors were distributed among capital market experts. The criteria were then ranked based on TOPSIS method. The results indicate that determining the top companies for issuing securities without guarantors, supervising the issuer’s revenues by an intermediary agent, issuing securities together with permission for their sale, sinking fund, Sukuk guarantee fund, and bond ratings, act as substitute guarantees respectively in the process of issuing sukuk for the capital market.
خلاصه ماشینی:
شناسایی و رتبه بندی جایگزین های ضمانت در فرآیند انتشار اوراق بهادار اسلامی در بازار سرمایه ایران میرفیض فلاح شمس لیالستانی تاریخ دریافت : ١٣٩٦/٠٥/٣٠ تاریخ پذیرش : ١٣٩٧/١١/١٧ رضا یارمحمدی مقاله برای اصلاح به مدت ١٥ روز نزد نویسنده (گان ) بوده است .
تحقیق حاضر به دنبال آن است تا راه حل های جایگزین ضمانت در فرآیند انتشار اوراق بهادار اسلامی را به دلیل نقش ضمانت در طولانیتر کردن زمان انجام فرآیند و تأثیر آن بر هزینه نهایی تأمین مالی، بررسی نموده و درنهایت راه حل های احصاء شده از منظر خبرگان را رتبه بندی نماید.
یافته ها حاکی از آن است که به ترتیب تعیین شرکت های برتر جهت انتشار اوراق بدون رکن ضامن ، تحت نظارت درآوردن وجوه درآمدهای بانی توسط نهاد واسط ، عرضه اوراق به همراه اختیار فروش آن ، صندوق وجوه استهلاکی، صندوق ضمانت صکوک و رتبه بندی اوراق به عنوان جایگزین های ضمانت در فرآیند انتشار اوراق بهادار اسلامی در بازار سرمایه حائز اهمیت هستند.
١. پیشینه پژوهش تاکنون پژوهش جامعی پیرامون جایگزین های ضمانت در فرآیند انتشار اوراق بهادار اسلامی در بازار سرمایه ایران صورت نگرفته است ، اما مطالب زیادی مرتبط با این موضوع انجام شده که در زیر به آنها اشاره میشود: پیرایش و باقری (١٣٩٤) در مقاله ای با عنوان «بررسی به کارگیری ابزارهای تأمین مالی اسلامی (صکوک) در ایران » این گونه تقریر مینمایند که یکی از نوآوریهای دهه اخیر در عرصه بحث های پولی و مالی اسلامی، انتشار انواع اوراق بهادار اسلامی به نام صکوک است .