چکیده:
هدف اصلی از این تحقیق تعیین پارامترهای ژئومکانیکی توده سنگ ساختگاه سد چم شیر واقع در شهرستان گچساران از توابع استان کهکیلویه و بویراحمد با هدف بهره برداری از مناب آب رودخانه زهره میباشد. از اهداف مهم طرح تامین 110 هزار هکتار از زمینهای کشاورزی جنوب کشور و تامین بخشی از برق مورد نیاز مناطق مجاور است. سد چم شیر با ارتفاع حدود 140 متر و حجم مخزن حدود 1700000000مترمکعب به صورت یک سد بتنی وزنی غلطکی ساخته میشود. در زمان انجام طراحی پروژه های مهندسی علاوه بر مطالعات توصیفی و کیفی که توسط بررسی های صحرایی و اکتشافی زیرزمینی گردآوری میشود داده های کمی و عددی درباره ویژگی های کاتی یا اکتسابی مصالح نیز مورد نیاز است. از این جهت سنگ را در آزمایشگاه یا در صحرا و بطور برجا مورد آزمایش قرار میدهند. هدف از این بررسیها شناسایی و طبقه بندی سنگ و تعیین روابطی که میان ویژگی های مختل مصالح وجود دارد میباشد. بررسی های دقیق در این مرحله میتواند از بروزمشکلات در مرحله اجرا و بهره برداری سدها جلوگیری نماید. سد چم شیر در درهای ساختاری – فرسایشی وU شکل در امتداد محور یک ناودیس واق شده است. توده سنگ های ساختگاه سد شامل 4 واحد سنگی) به ترتیب از سطح زمین به طرف پایین (میشان باالایی میشان میانی ناحیه انتقال و میشان زیرین است. در این پژوهش با استفاده از نتایج حاصل از گمانه های اکتشافی مشاهدات صحرایی آزمون های برجا و مطالعات آزمایشگاهی به ارزیابی پارامترهای ژئومکانیکی ژئوتکنیکی و هیدرولیکی توده سنگ واحدهای مختل ساختگاه سد چم شیر از جمله طبقه بندی مهندسی توده سنگ مقاومت فشاری، زاویه اصطکاک چسبندگی نفوذپذیری مدول تغییرشکل پذیری و.... پرداخته شده است و ارتباط بین این پارامترها (برای واحدهای مختل) موردبررسی قرار گرفته است و در پایان با مقایسه پارامترهای به دست آمده با پارامترهای ژئومکانیکی ساختگاه چند سد ساخته شده در داخل و خارج کشور نتیجه شده است که ساختگاه سد چم شیراز نظرپارامترهای ژئومکانیکی ژئوتکنیکی و هیدرولیکی برای ساخت سد بتنی وزنی مناسب میباشد.
The basic aim of this study is to identify geo mechanical parameters of rock mass of Jam Shir dam site in the Gachsaran in Kahkoulooie and Bouyerahmad province. Utilizing water resources of Zohreh river is main goal of constructing of mentioned dam to supply 110 thousands hectare of agricultural area of south of Iran and to supply necessity electricity of adjacent regions. Jam Shir dame with approximately 140 meters height and 1,700,000,000 cubic meters volume is created as roller weighted concrete dam. During accomplishing engineering projects, in addition to descriptive and qualitative information that was gathered using field investigation and underground exploration, quantitative data for intrinsic characteristics of materials is needed. Hence, the rock in the area under in-situ situation is tested in the laboratory. The goal of these examinations is to identify and classify the rocks and demonstrating relationships among different properties of material. Precise investigations in this stage can refuse some difficulties in accomplish and working stage of dam. Jam Shir dam is located in Structural -erosive valley and U-shaped in stretch of an syncline. Rock masses of dam structure encompass 4 rock units( from surface to underground respectively) above Mishan, middle Mishan, transition region and below Mishan.in this study, by acquired result from exploration borehole, field observations, in-situ tests and laboratory studies, geo mechanical , geo technical and hydraulic parameters of rock mass of jam shir dam different units included Compressive strength, angle of friction, cohesion, permeability, deformability module and etc. were evaluated and relationships of these parameters for different units were examined .in final , by comparing obtained parameters with geo mechanical parameters in several constructed dam site in exterior and interior of country indicate that Jam Shir dam site is suitable for constructing weighted concrete dam regarding to geo mechanical, geo technical and hydraulic parameter.
خلاصه ماشینی:
در اين پژوهش با استفاده از نتايج حاصل از گمانه هاي اکتشافی مشاهدات صحرايی آزمون هاي برجا و مطالعات آزمايشگاهی به ارزيابی پارامترهاي ژئومکانیکی ژئوتکنیکی و هیدرولیکی توده سنگ واحدهاي مختل ساختگاه سد چم شیر از جمله طبقه بندي مهندسی توده سنگ مقاومت فشاري ، زاويه اصطکاک چسبندگی نفوذپذيري مدول تغییرشکل پذيري و ....
پارامترهاي ژئومکانیکی، سد چم شیر، توده سنگ ، طبقه بندي مهندسی سنگ، آزمايش هاي آزمايشگاه 1- مقدمه از کارهاي مهمی که در طراحی يک سازه روي زمین بايد انجام شود بررسی رفتار مهندسی سنگ و تعیین خصوصیات ژئومکانیکی آن میباشد.
به تصویر صفحه مراجعه شود شکل 2- موقعیت آبشار چم شیر در ورود رودخانه زهره به سنگ آهک هاي میشان میانی (مهاب قدس،1390) 3- مطالعات صحرایی 3-1- برآورد شاخص کیفیت سنگ(RQD) به منظور ارزيابی ويژگی توده سنگ هاي ساختگاه سد اطلاعات به دست آمده از گمانه هاي اکتشافی مورد تجزيه و تحلیل قرار گرفته است.
5-5- تعیین مدول تغییر شکل پذیری با استفاده از طبقه بندی مهندسي سنگ از بررسی عملکرد و ارزيابی نتايج روابط تجربی می توان نتیجه گرفت که توده سنگ ساختگاه سد چم شیر از مدول تغییرشکل پذيري قابل قبولی برخوردار است وامکان ساخت هر نوع سدي در ساختگاه وجود دارد.
in this study, by acquired result from exploration borehole, field observations, in-situ tests and laboratory studies, geo mechanical , geo technical and hydraulic parameters of rock mass of jam shir dam different units included Compressive strength, angle of friction, cohesion, permeability, deformability module and etc.
Keywords: classify the rocks, geo mechanical parameter, Jam Shir dam, rock mass, laboratory examination.