چکیده:
عوامل متعددی در شکلدهی شخصیت کودک تاثیر دارد؛ از جمله میتوان به خانواده، اجتماع، مدرسه، رادیو و تلویزیون، کتاب و دیگر وسایل ارتباطی اشاره کرد. یکی از گونههای ادبی که تاثیر بهسزایی در شکلگیری شخصیت کودک دارد ادبیات کودک است. کودکان از زمانی که صحبتکردن را یاد میگیرند در مرتبۀ اول از طریق دیگران و در مرتبۀ دوم بهوسیلۀ خودشان با کتابهای داستان و شعر آشنا میشوند در این میان داستان و قصه بهدلیل قابلیت خاصی که دارد در انتقال مفاهیم تربیتی به کودک تاثیر بهسزایی دارد. آنچه بهعنوان فرضیۀ این پژوهش مطرح است این است که داستان بهعنوان یکی از ابزارهای آموزشی غیررسمی بهطور نیمهمستقیم و غیرمستقیم تاثیر مهمی در انتقال مفاهیم تربیتی به کودکان دارد. بر پایۀ این فرضیه این سوال مطرح میشود که مهمترین مفاهیم تربیتی بکار رفته در داستانهای کودکانه چیست؟ نگارندگان در این پژوهش بر آن هستند تا با استفاده از شیوۀ توصیفی – تحلیلی مهمترین مفاهیم تربیتی داستانهای کوتاه لبنان را با تکیه بر کتاب «النعاس و امیر العواصف» اثر کودکانهنویس لبنانی علی حجازی مورد بررسی قرار دهند. در پایان این نتیجه گرفته میشود که این کودکانهنویس لبنانی ضمن رعایت زیباییهای هنری در قالبی خاصی مفاهیم تربیتی همچون وفاداری، اجتناب از تکبر و غرور، تقویت حس وطندوستی، دوراندیشی و اجتناب از سستی؛ تقویت روحیه شکرگزاری از دیگران و... را در کتاب خود به کودکان منتقل میکند.
خلاصه ماشینی:
جايگاه مفاهيم تربيتي فردي و اجتماعي در داستان هاي کوتاه علي حجازي با تکيه بر کتاب «النعاس و أمير العواصف » حسين مهتدي * عبدالحسين فقهي ** چکيده يکي از گونه هاي ادبي که تأثير بسزايي در شکل گيري شخصيت کودک دارد، ادبيـات کـودک اسـت .
بـر پايـۀ اين فرضيه ، اين سؤال مطرح ميشود کـه مهم تـرين مفـاهيم تربيتـي و اخلاقـي فـردي و اجتمـاعي بکـار رفتـه در داستان هاي کوتاه علي حجازي چيست ؟ و از چه روش و ابزاري براي انتقال آن بهره ميگيرد؟ نگارنـدگان در ايـن پژوهش بر آنند تا با اسـتفاده از شـيؤە توصـيفي – تحليلـي و ديـدگاه هاي صـاحب نظران علـوم تربيتـي ، مهم تـرين مفاهيم تربيتي فردي و اجتماعي داستان هاي کوتاه کتاب «النعاس و أميـر العواصـف » اثـر کودکانـه نويس لبنـاني علي حجازي را مورد بررسي قرار دهند.
بنـابراين بـا توجـه بـه اهميـت داسـتان ، هـدف نگارنـدگان در ايـن مقالـه ضـمن تبيـين ديـدگاههاي متخصصـان علـوم تربيتــي دربـارٔە مفـاهيم تربيتـي ، اسـتخراج مفاهيم تربيتي فردي و اجتماعي بکـار رفتـه در ادبيـات کودکـان در لبنـان و بررسي ديدگاههاي تربيتي کودکانه نويس لبناني علـي حجـازي ١ بـا تکيـه بـر کتاب «النعاس و أمير العواصف » است .
در اصــطلاح ، مقصـود از تربيــت اجتمـاعي ، پــرورش جنبــه يــا جنبــه هــايي از شخصيت آدمي است که به زندگي او در ميان جامعه مربوط اسـت تـا از ايـن طريق به بهترين شکل ، حقوق و وظايف و مسـئوليت هاي خـود را نسـبت بـه ديگر هم نوعان و هم کيشان و هم مسلکان خود بشناسد و آگاهانه و بـا عشـق براي عمل به آن وظايف و مسئوليت ها قيام کند» (حاجي ده آبادي ، ١٣٧٧: ١١٥).