چکیده:
سرمایه اجتماعی بهعنوان یکی از مهمترین مسائل اجتماعی و پتانسیل قدرت مردمی، مورد توجه بسیاری از اندیشمندان قرار گرفته است. به عقیدهی بسیاری از صاحبنظران، یکی از عوامل مهم در افزایـش سرمایهی اجتماعی در جامعه، دینداری مردم است. در این تحقیق به بررسی نقش دینداری در افزایش سرمایه اجتماعی افراد پرداخته میشود. این موضوع بهصورت تطبیقی میان نقاط شهری و روستایی شهرستان کوهدشت بررسی شده و تفاوت میان این دو جامعه از نظر دینداری و تأثیر آن بر سرمایهی اجتماعی تجزیه و تحلیل شده است. روش تحقیق مقالهی حاضر، توصیفی – تحلیلی بوده و برای گردآوری اطلاعات از روش اسنادی و میدانی استفاده شده است. از اینرو تعداد 400 پرسشنامه در نقاط شهری و روستایی شهرستان کوهدشت تهیه و جمعآوری و تجزیه و تحلیل شده است. دو نقطهی شهری و ده نقطهی روستایی به روش تصادفی به عنوان نمونهی موردی انتخاب شده و با توجه به نسبت جمعیت نقاط شهری و روستایی، تعداد 185 پرسشنامه در نقاط شهری و تعداد 215 پرسشنامه در نقاط روستایی توزیع گردید. برای تجزیه و تحلیل دادهها، از نرم افزار آماری SPSS استفاده شد. با توجه به نوع متغیرها از دو آزمون T-Test مستقل و آزمون همبستگی پیرسون استفاده شد. همچنین دینداری در این تحقیق در پنج بعد (فکری، اعتقادی، مناسکی، تجربی و پیامدی) و سرمایهی اجتماعی در چهار بعد (اعتماد عمومی، اعتماد رسمی، مشارکت عمومی و مشارکت رسمی) بررسی شده است. نتایج تحقیق نشان میدهد که از لحاظ ابعاد دینداری و سرمایه اجتماعی، تفاوت معناداری میان نقاط شهری و روستایی وجود دارد. همچنین تأثیر دینداری بر افزایش سرمایه اجتماعی در نقاط روستایی، بیشتر از نقاط شهری است.
Social capital has been considered as one of the most important social issues and potential of people power by many scholars. According to many experts, it is one of many factors that play a role in increasing the social capital of the community, religious people. This study examines the role of religion in social capital will be discussed. This is a comparative study between urban and rural areas and between the two communities in Kouhdasht city social capital and its effect on increasing religiosity is analyzed. This paper describes research methods - analysis and documentation methods for data collection and field use. Thus, a total of 400 questionnaires were collected and prepared in urban, rural areas, and Kouhdasht. For data analysis, it was performed using SPSS statistical software. Depending on the parameters of the Pearson correlation test was used to test and independent T-Test. Also in this study, the five dimensions of religiosity (intellectual, doctrinal, ritual, experiential and outcome) and social capital in four dimensions (trust, confidence, official, public participation and informal participation) has been studied. The results indicate that the religious dimensions of social capital, there are significant differences between urban and rural areas. The impact of religion on social capital in rural areas than urban areas is increasing.
خلاصه ماشینی:
تحلیل فضایی از تأثیر دینداری بر سرمایه اجتماعی، مورد مطالعه نقاط شهری و روستایی شهرستان کوهدشت جمال محمدی1، محمود عیوضلو*2، داود عیوضلو3 و فرشته رضایی4 1 استاديار دانشكده جغرافیا و برنامهریزی دانشگاه اصفهان، 2دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامهریزی شهری دانشگاه اصفهان، 3دانشجوی دكتري جغرافیا و برنامهریزی شهری دانشگاه شهيد بهشتي تهران، 4دانشآموخته کارشناسیارشد جغرافیا و برنامهریزی شهری دانشگاه پیام نور ساری تاريخ دريافت: 6/9/91 ؛ تاريخ پذيرش: 4/2/92 چکیده سرمایه اجتماعی بهعنوان یکی از مهمترین مسائل اجتماعی و پتانسیل قدرت مردمی، مورد توجه بسیاری از اندیشمندان قرار گرفته است.
این موضوع بهصورت تطبیقی میان نقاط شهری و روستایی شهرستان کوهدشت بررسی شده و تفاوت میان این دو جامعه از نظر دینداری و تأثیر آن بر سرمایهی اجتماعی تجزیه و تحلیل شده است.
(رجوع شود به تصویر صفحه) شکل 2 - پراکندگی نقاط مورد بررسی در سطح شهرستان کوهدشت تجریه و تحلیل دینداری: در این قسمت برای خلاصه شدن مطلب، به یافتههای توصیفی تحقیق دربارهی متغیرهای سرمایه اجتماعی و دینداری به طور کلی اشاره میشود و تفاوت میان نقاط شهری و روستایی در مورد هرکدام از متغیرهای سرمایهی اجتماعی و دینداری آزمون میشود.
از اینرو آزمون همبستگی پیرسون برای سنجش تأثیر بعد فکری دینداری بر مؤلفههای سرمایه اجتماعی در میان نقاط شهری و روستایی تفاوت چندانی را نشان نمیدهد.
جدول 6- آزمون پیرسون- همبستگی میان بعد مناسکی دینداری و سرمایه اجتماعی (رجوع شود به تصویر صفحه) مأخذ: نگارندگان، 1391 د) بعد تجربی نتایج آزمون پیرسون حاکی از این است که از لحاظ بعد تجربی و سرمایه اجتماعی، همبستگی معناداری در نقاط شهری و روستایی وجود ندارد.