چکیده:
بازارهای مالی در کنار بازارهای پولی، به تجهیز و تخصیص بهینه منابع و درنتیجه، به افزایش تولید، اشتغال و رفاه کمک میکنند اما سفتهبازی غیرطبیعی به کارایی این بازارها آسیب میرساند. سفتهبازی غیرطبیعی در بازار سهام، موجب افزایش خطر، عدم اطمینان، نوسانات قیمت و افزایش فاصله میان ارزش بازاری و ارزش ذاتی سهام میشود و از تخصیص بهینه و کارای وجوه به مولدترین بنگاهها بازمیدارد. سفتهبازی غیرطبیعی، بازار را پرنوسان، پیشبینی را دشوار و قدرت تصمیمگیری و برنامهریزی را تضعیف میکند. سفتهبازی غیرطبیعی، علت غیرطبیعی تغییرات قیمت است و بازار را از تعادل خارج میسازد. سفتهبازی غیرطبیعی، با شکلگیریِ حباب قیمت و پیامدهای مخرب آن همراه است. در این مقاله، ماهیت سفتهبازی در بازار سهام، اشکالِ غیرطبیعی آن، روانشناسی سفتهبازی غیرطبیعی، نقش سفتهبازان حرفهای، نقش سفتهبازی غیرطبیعی در بحرانهای مالی، مکانیزمهای مقابله با سفتهبازی غیرطبیعی، بررسی میشود و در پاسخ به این سؤال که سفتهبازی غیرطبیعی از منظر اقتصاد و اسلام چه جایگاهی دارد این فرضیه ارائه میشود که سفتهبازی غیرطبیعی چون با رفتارهای غررآمیز، قمارآلود و تدلیسگونه همراه است و موجب اخلال در عملکرد بازار سهام است، مجاز نمیباشد. تلاش این مقاله، ارائه تبیین کاملتر از ماهیت سفتهبازی غیرطبیعی، با هدف ایجاد انگیزه بیشتر برای مقابله شدیدتر با این پدیده بسیار مخرب است.
Financial markets, along with monetary markets, help optimally equip and allocate resources, and consequently help increase production, employment and prosperity, but abnormal speculation damages the efficiency of these markets. Abnormal speculation in the stock market raises the risk, uncertainty, price fluctuations, and increases the gap between market value and intrinsic value of stocks, and prevents optimal allocation of funds to the most productive firms. Abnormal speculation makes the market volatile, makes prediction difficult and undermines decision-making and planning power. Abnormal speculation is the abnormal cause of price changes and pushes the market out of balance. An abnormal spectacle is associated with the formation of a price bubble and its devastating consequences. In this paper, the nature of speculation in the stock market, its abnormal forms, abnormal speculative psychology, the role of professional speculators, the role of abnormal speculation in financial crises, and the mechanisms for coping with abnormal speculation are examined. In response to the question of how abnormal speculation is in terms of economics and Islam, it is hypothesized that since abnormal speculation is associated with deceptive, gambling and deceptive behaviors, and disrupts the performance of the stock market, it is not permissible. This article seeks to provide a more complete explanation of the nature of abnormal speculation, and aims to provide more incentive to deal more severely with this very destructive phenomenon.
خلاصه ماشینی:
تبيين چالش هاي سفته بازي غيرطبيعي در بازار سهام و عدم جواز آن از منظر اقتصاد و با رويکردي به اسلام محمدزمان رستمي تاريخ دريافت : ١٣٩٧/٠٥/١٤ ** محمدهادي رستمي تاريخ پذيرش: ١٣٩٨/٠٧/٢٩ چکيده بازارهاي مالي در کنار بازارهاي پولي، به تجهيز و تخصيص بهينه منابع و درنتيجه ، به افزايش توليد، اشتغال و رفاه کمک ميکنند اما سفته بازي غيرطبيعي به کارايي اين بازارها آسيب ميرساند.
بدين منظور، اين مقاله ، ماهيت سفته بازي در بازار سهام، اشکال غيرطبيعي آن، روان شناسي سفته بازي غيرطبيعي، نقش سفته بازان حرفه اي، نقش سفته بازي غيرطبيعي در بحرانهاي مالي، مکانيزمهاي نوين عليه سفته بازي غيرطبيعي، را بررسي و در پاسخ به سؤال از جايگاه سفته بازي غيرطبيعي در اقتصاد و اسلام، فرضيه عدم جواز سفته بازيهايي که با رفتارهاي غررآميز، قمارآلود و تدليس گونه و در نتيجه ، اخلال در فرايند طبيعي بازار سهام همراه است را ارائه ميدهد.
معاملات سفته بازي در بازار سهام نيز مي بايد در جهت کاهش واسطه گريهاي غيرمولد و رونق فعاليت هاي مفيد و تشويق کارآفرينان مولد و در راستاي افزايش کارايي و بهره وري و حداکثر ساختن رشد اقتصادي باشد و در صورت وجود شرايط زير مورد تأييد نيست : دست کاري قيمت سهام، اشاعه اطلاعات غيرصحيح و گمراه کننده و معاملات صوري.
Applied Capital Market Psychology: A Study on the Iranian Stock Exchange, Tehran: Chalesh Publication (In Persian) Rix. M.
Speculation On the Stock Market From an Islamic Perspective, Imam Sadegh University Research Journal, No. 20 (In Persian) Samuelson, Paul, A.