چکیده:
به منظور ارائه مدل علی جهت بررسی نقش واسطه گری کیفیت ارتباط معلم-دانش آموز در رابطه خودتنظیمی تحصیلی، فرهنگ مدرسه و اشتیاق تحصیلی با تفکر خلاق در دانش آموزان از روش توصیفی-همبستگی از نوع مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانش آموزان دوره دوم متوسطه مدارس مناطق غرب شهر تهران در سال تحصیلی 97-1398 بود. تعیین حجم نمونه با استفاده از جدول کرجسی و مورگان تعداد 361 نفر لحاظ شد و به مقیاسهای خودتنظیمی تحصیلی زیمرمن و مارتینزپونز (1988)، کیفیت ارتباط معلم و دانش آموز QTI، فرهنگ مدرسه الساندرو و ساد (1997)، اشتیاق تحصیلی پینتریچ و همکاران (1991) و آزمون تفکر خلاق تورنس پاسخ دادند. یافتهها نشان داد که خودتنظیمی تحصیلی، فرهنگ مدرسه و اشتیاق تحصیلی هم به شکل مستقیم و هم به صورت غیر مستقیم از طریق کیفیت ارتباط معلم-دانش آموز قادر به پیش بینی تفکر خلاق هستند و متغیر کیفیت ارتباط معلم-دانش آموز توانسته است بین خودتنظیمی تحصیلی، فرهنگ مدرسه و اشتیاق تحصیلی با تفکر خلاق نقش میانجی ایفا کند. نتایج نشان داد که 41 درصد از واریانس کیفیت ارتباط معلم-دانش آموز و 89 درصد واریانس تفکر خلاق در مدل پژوهش حاضر تبیین میشود.
The aim of this study was to provide a causal model for assessing the role of intermediary quality of teacher-student communication in educational self-regulatory relationship, school culture, and academic eagerness with creative thinking in students. The method of this research was descriptive-correlation modeling of structural equations. The statistical population of this study includes all secondary school students in the western regions of Tehran during the academic year of 1983-97. The sample size of the research (5910) was calculated using the Krejcie & Morgantable of 361 people. According to Zimmerman & Martinez-pons (1988), the teacher-student relationship quality (QTI), the Alessandro and Sade School of Culture (1997), Pintrich's Educational Eagerness and colleagues (1991) and the Torrance Creative Thinking Test. The tools had a good validity and reliability. In data analysis, the path analysis method was used using Lisrel software to check the causal model between the research variables. The findings showed that academic self-regulation, school culture, and academic passion both directly and indirectly through the quality of teacher-student communication were able to predict creative thinking and the quality of teacher-student communication was able to mediate between self-regulation. Education, school culture and academic passion play a mediating role in creative thinking. The results showed that 41% of the variance in the quality of teacher-student relationship and 89% of the variance in creative thinking were explained in the present research model
خلاصه ماشینی:
بـا توجـه بـه اهمیت رشد و پرورش خلاقیت در دانش آمـوزان متوسـطه و بررسـی مـرور مبـانی نظـری تحقیق این فرضیه شکل گرفت : «کیفیت ارتباط معلم -دانـش آمـوز قـادر اسـت بـین رابطـه خودتنظیمی تحصیلی، فرهنگ مدرسه و اشتیاق تحصیلی با تفکر خلاق نقش واسـطه گـری ایفا کند».
بنابراین مساله اصلی تحقیق حاضر این است کـه خـودتنظیمی تحصـیلی، فرهنـگ مدرسه و اشتیاق تحصیلی بر تفکر خلاق در دانش آموزان متوسطه با واسـطه گـری کیفیـت ارتباط معلم -دانش آموز تاثیر دارد؟ ٢.
ابزارهای پژوهش در پژوهش حاضر برای اندازه گیری متغیرهـای خـودتنظیمی تحصـیلی، فرهنـگ مدرسـه و اشتیاق تحصیلی، تفکر خلاق و کیفیت ارتباط معلم -دانش آموز از پرسشنامه هـای اسـتاندارد زیر استفاده شده است : ١.
شاخص های توصیفی متغیرهای پژوهش متغیرها میانگین انحراف دامنه نمره چولگی استاندارد خودتنظیمی تحصیلی 0/26 27-108 0/80 87/26 کیفیت ارتباط معلم و دانش آموز ٦٢/٥٦ ٠/٧٩ ٩٠-١٨ ٠/٣٢- فرهنگ مدرسه 0/52 25-125 0/81 96/80 اشتیاق تحصیلی -0/19 80-400 0/95 286/52 تفکر خلاق 0/25 3-30 1/25 18/21 پس از تعیین روایی ابزارهای اندازه گیری شناسایی رابطه بین متغیرها قـدم بعـدی بـرای ورود به بحث الگوی معادلات ساختاری می باشد.
یافتـه هـا نشان می دهد که ضریب همبستگی خودتنظیمی تحصیلی (٠/٣٩ = r)، کیفیت ارتباط معلـم و دانش آموز (٠٣٠=r)، فرهنگ مدرسه (٠/٤٣ = r) و اشتیاق تحصـیلی (٠/٣٥ = r) بـا تفکـر خلاق دانش آموزان در سطح ٠٠١>p معنادار بوده و رابطه معنی داری بین آنها برقرار است .
بحث و نتیجه گیری یافته ها حاکی از آن است خودتنظیمی تحصیلی، فرهنگ مدرسه و اشتیاق تحصـیلی هـم بـه شکل مستقیم و هم به صورت غیر مستقیم از طریق کیفیت ارتباط معلم -دانش آموز قادر بـه پیش بینی تفکر خلاق هستند.