چکیده:
هدف پژوهش حاضر برآورد تمایل به پرداخت اضافه مصرفکنندگان گوشت مرغ سلامتمحور و بررسی عوامل مؤثر بر آن در شهر شیراز بود. در مطالعه حاضر، ابتدا گوشت مرغ سلامتمحور بر اساس سه ویژگی عدم مصرف آنتیبیوتیک در دوره پرورش، تخلیه کامل اندرونهها در زمان کشتار و وزن متوسط لاشه (مرغ سایز) در محل عرضه، به شهروندان شیرازی معرفی شد. بهمنظور استخراج تمایل به پرداخت مصرفکنندگان، از روش ارزشگذاری مشروط دوگانه با سؤالهای یکطرفه و دوطرفه و تکمیل 601 پرسشنامه بهصورت حضوری در پاییز سال 1396 استفاده شد. با انجام پیشآزمون، پارامترهای توزیع تمایل به پرداخت جامعه هدف تعیین و بر اساس روش کوپر، انتخاب بهینة بردار پیشنهاد قیمت صورت گرفت. نتایج تخمین مدلهای اقتصادسنجی، برتری کارآیی روش دوطرفه نسبت به یک طرفه را نشان داد. بر اساس یافتهها، تحصیلات (بهویژه در بین زنان) و درآمد خانوار بهطور مثبت و سن و بعد خانوار بهصورت منفی بر تمایل به پرداخت اضافه اثرگذار بودند. متوسط تمایل به پرداخت اضافه مصرفکنندگان برای هر کیلوگرم گوشت مرغ سلامتمحور در مدلهای یک طرفه و دوطرفه، بهترتیب، 26420 و 24240 ریال برآورد شد، که معادل 35 و 32 درصد بیش از قیمت بازاری گوشت مرغ معمولی است. تمایل به پرداخت اضافه از سوی مصرف کنندگان نشان داد که تقاضای بالقوهای برای گوشت مرغ سلامتمحور وجود دارد و از اینرو، تولیدکنندگان میتوانند با بهرهگیری از این فرصت، از طریق تولید و عرضه این محصول منتفع شوند.
This study aimed at estimating the consumers' willingness to pay (WTP) a premium price and examining the factors influencing them for health-oriented chicken meat in Shiraz city of Iran. For this purpose, the health-oriented chicken meat with three attributes (including antibiotics free production process, full emptying of chicken abdominal contents during slaughtering and average carcass weight, i.e. size chicken, at the place of supply) was primarily introduced to the consumers. Contingent valuation method with single and double bounded questionnaires was used to assess the consumers’ willingness to pay (WTP) by completing 601 face to face questionnaires during autumn 2017. By performing a pretest, the parameters of the WTP distribution of target statistical population were determined and based on the methodology of Cooper (1993), the bid price vector was selected optimally. The results of the econometric models estimation showed an efficiency superiority of the double-bounded model over the single-bounded model. In addition, the household head’s educational level and the household income indicated positive effects on WTP while age and household dimension represented significantly negative effects. The extra consumers' WTP for health-oriented chicken meat was estimated to be averagely 26420 and 24240 IR Rial/Kg for single and double bounded models, respectively, that is, 35 and 32 percent of the conventional chicken meat price. Willing to pay an extra price implicitly implies a potential demand, suggesting an opportunity for the producers to gain from the health-oriented chicken meat in the market.
خلاصه ماشینی:
متوسـط تمايـل بـه پرداخـت اضـافه مصرف کنندگان براي هر کيلوگرم گوشت مرغ سلامت محور در مدل هاي يک طرفه و دوطرفه ، به ترتيب ، ٢٦٤٢٠ و ٢٤٢٤٠ ريال برآورد شد، که معادل ٣٥ و ٣٢ درصد بـيش از قيمـت بـازاري گوشت مرغ معمولي است .
Kavoosi Kalasham et al) به بررسي ميزان تمايـل بـه پرداخـت ساکنان شهر رشت براي محصول ارگانيک مرغ سبز پرداختند و نتايج به دست آمده نشان داد که ٨٥/٥ درصد از اعضاي نمونه جامعة آماري تحقيق حاضـرند مبلغـي اضـافه بـراي ايـن محصـول بپردازند و متوسط تمايل به پرداخت افراد براي خريـد هـر کيلـوگرم گوشـت مـرغ سـبز ٢١/٤٢ ١٤٥ درصد بيش از مرغ معمولي است .
بر اساس يافته هاي پژوهش نيکوکار و بزي ( Nikoukar and ٢٠١٦ ,Bazzi)، تمايل به پرداخت اضافه مصرف کنندگان گوشت مرغ بدون آنتي بيوتيـک نسـبت به گوشت مرغ معمولي در شهر مشهد براي ٥٥ درصد افراد بين ١٥ تـا سـي درصـد بـرآورد شـد و حدود بيست درصد مصرف کنندگان نيز حاضر بـه پرداخـت بـيش از ٣٥ درصـد اضـافه بـراي هـر کيلوگرم گوشت مرغ بدون آنتي بيوتيک بودند.
عوامل مؤثر بر تمايل به پرداخت مصرف کنندگان گوشت مرغ سلامت محور نتـايج بـرآورد مـدل تمايـل بـه پرداخـت بـراي گوشـت مـرغ سـلامت محـور بـر مبنـاي ارزش گذاري مشروط دوگانه با سؤال هاي يک طرفه و دوطرفه در جدول ٣ آمـده اسـت .
از آنجا که در پـژوهش حاضـر، از مخـارج کـل خانوار به عنوان جانشين درآمد استفاده شد، نتايج جدول ٣ نشان مي دهد که اين متغير بـر تمايـل ١٦١ به پرداخت اضافه براي گوشت مرغ سلامت محور در هر دو مدل در سطح يک درصـد بـا تـأثير مثبت ، معني دار شده است .