چکیده:
فرقههای تصوف و عرفان در دورۀ معاصر در جهان اسلام نقش مهمی در انقلابات و ادبیات پایداری داشتهاند. حرکتهای فکری و انقلابی فرقههای صوفیه در الجزایز، یکی از تأثیرگذارترین و برجستهترین نقش تصوف و عرفان در این دوره است. زیربنای اندیشۀ طاهر وطار، نویسندۀ تاثیرگذار معاصر الجزایر در محیط عرفانی و دینی پایهگذاری شد. در پژوهش حاضر سعی بر این است به درون مایههای عرفانی و دینی در رمان «اللاز»، از نخستین و معروفترین رمانهای وطار، به روش تحقیقی، پژوهشی- تحلیلی اشاره کنیم. با خوانش دینی و عرفانی در رمان «اللاز»، نتایج نشان میدهد که این رمان، حاوی برآوردهایی است که نویسنده با زبانی ساده به دور از تکلّف و با استفاده از زبان معیار و با صحنهپردازی دقیق و تصویرپردازی جزئی برای درک عمیق درونمایه رمان توسط خواننده تلاش میکند. در این رمان رگههایی از عرفان و تصوف و دین مدارانه چون پیامبر اکرم(ص) الگوی رفتاری، رجا، ضربالمثلهای دینی به شیوهای هنری مطرح شده تا اتّفاقات و ماجراهای داستان را به خوبی برای مخاطبان به تصویر بکشد و در خوانش سطح تفسیر فرکلاف به زیبایی دیده میشود.
Sufism and mysticism have played an important role in contemporary revolutions and literatures throughout the Islamic world. The intellectual and revolutionary movements of the Sufi sects in Algeria are one of the most influential and prominent roles of Sufism and mysticism in this period. The foundation of Taroutar's thought was laid by the influential contemporary writer Al-Jazeera in the mystical and religious environment. In the present study, we try to refer to the mystical and religious themes in the novel "Allaz", one of the first and most famous novels of Watar, by research, research-analytical method. With a religious and mystical reading of Ellaz, the results show that the novel contains estimates that the author uses in simple language that is far from obligatory, using standard language, with accurate staging and partial imagery for understanding. Deep down the theme of the novel is attempted by the reader. In this novel, traces of mysticism, description, and religiosity such as the Holy Prophet (PBUH), behavioral pattern, Raja, and religious proverbs are presented in an artistic way to depict the events and adventures of the story well for the audience. Be.
خلاصه ماشینی:
در این رمان رگههایی از عرفان و تصوف و دین مدارانه چون پیامبر اکرم(ص) الگوی رفتاری، رجا، ضربالمثلهای دینی به شیوهای هنری مطرح شده تا اتّفاقات و ماجراهای داستان را به خوبی برای مخاطبان به تصویر بکشد و در خوانش سطح تفسیر فرکلاف به زیبایی دیده میشود.
1. پیشینه پژوهش درباره پیشینه پژوهش باید گفت تاکنون تحقیقی که به بررسی درون مایههای دینی و عرفانی در رمان «اللاز» اثر طاهر وطار (بر اساس الگوی فرکلاف) پرداخته باشد صورت نگرفته است اما پژوهشهای مهمی که در رابطه با طاهر وطار نوشته شده، در ارتباط با مبانی نظری این تحقیق انجام پذیرفته، میتوان به این موارد اشاره کرد: مقالهای از نازنین و عبدالحسین فرزاد (1396)، به نام «امیر عبدالقادر الجزایری، عارف سلحشور و بنیانگذار شعر پایداری الجزایر»، در فصلنامۀ ادبیات عرفانی و اسطورهشناختی چاپ شده که در آن علاوه بر معرفی عرفان سلحشورامیرعبدالقادر، به سیر تاریخی مبارزات نحلههای عرفانی در راه اصلاح اجتماعی پرداختهاند.
اگر به تاریخ سرزمینهای مغرب اسلامی؛ یعنی الجزایر مراکش و انگلیس و اسپانیا اندلس نظری بیفکنیم افزون بر مبارزه با استعمارگران غربی در حوزههای مختلف علوم و معارف اسلامی، بزرگانی خواهیم یافت که جهان اسلام و غرب از دانش آنان سود برده است: ابن عربی اندلسی عالیترین شارح و نظم دهنده عرفان اسلامی، ابن خلدون تونسی، جامعهشناسی مبتکر، ابن میمون فیلسوف، پزشک و اسلام شناس یهودی اهل قرطبه اندلس، ابن بطوطه جهانگرد مراکشی، ابن حزم فیلسوف، محدث وفقیه اندلسی و سرانجام امیر عبدالقادر الجزایری قهرمان ملی، فیلسوف، شاعر و عارف قرن ۱۹ و ۲۰، همه نشان از گستردگی حوزه فرهنگ و تمدن پویایی اسلامی دارد.