چکیده:
روش تحلیل پوششی دادهها، ابزاری قدرتمند برای اندازهگیری کارآیی است. وقتی که نهادهها و ستادهها قطعی هستند، روش سنتی تحلیل پوششی دادهها کاربرد دارد. از آنجایی که در دنیای واقعی، برخی از نهادهها و ستادهها نظیر انتشار گاز دی اکسید کربن اغلب مبهم و غیردقیق هستند، امکان استفاده از این روش وجود ندارد. لذا در مقاله حاضر، از روش تحلیل پوششی دادههای فازی استفاده شد. نتایج مطالعه، نشان داد که میانگین بازه کارآیی زیست محیطی کربن طی دوره مورد بررسی برای کشورهای تحت مطالعه 75 و 90 درصد است. همچنین ایران در مقایسه با سایر کشورهای تحت مطالعه، با دارا بودن میانگین کارآیی زیست محیطی کربن برابر با 74 و 61 درصد به ترتیب برای کران بالا و پایین کارآیی از میزان کارآیی زیست محیطی کربن پایینی برخوردار است و در جایگاه مطلوبی قرار ندارد. در این مطالعه، جهت افزایش کارآیی زیست محیطی کربن، کاربرد درست و بهینه نهادههای تولید و استفاده کمتر از منابع، توصیه گردید.
Data Envelopment Analysis (DEA) is a powerful technique for measuring efficiency. The traditional DEA approach is applicable when inputs and outputs are certain. Since, some input and output data, such as CO2 emission are often imprecise or vague in real world, this approach cannot be used efficiently. Therefore, this study uses the fuzzy data envelopment analysis to measure carbon-environmental efficiency. The results show that the average interval carbon-environmental efficiency is 75.90 percent in the sample and period under study. In addition, the minimum and maximum carbon- environmental efficiency scores in Iran are 61 and 74 percent, respectively, which indicates low environmental efficiency in Iran compared to other countries. Accordingly, using inputs optimally and lowering dependency on resources are recommended for increasing the carbon-environmental efficiency.
خلاصه ماشینی:
از آنجايي که داشتن اطلاعات کافي از وضعيت محيط زيست کشورها و بررسي روند تغييرات زيست محيطي، يکي از موضوعات مورد توجه مجامع جهاني طي سال هاي اخير بوده است ، لذا در تحقيق حاضر، ايران و مهمترين کشورهاي در حال توسعه نفتي به دليل تشابه در ميزان توسعه يافتگي، وابستگي به انرژي و نوسانات جدي در ليست شاخص عملکرد زيست محيطي، جهت بررسي کارآيي زيست محيطي ، انتخاب شدند.
Wang et al) با استفاده از مدل تحليل پوششي داده هاي اصلاح شده حاوي خروجي نامطلوب ، کارآيي زيست محيطي و انرژي را براي ٢٩ منطقه چين در دوره ٢٠٠٨- ٢٠٠٠ بررسي کردند.
با توجه به اينکه اندازه گيري داده هاي ورودي و خروجي نظير انتشار گاز دي اکسيد کربن در دنياي واقعي، مبهم است ، آنان روش تحليل پوششي داده ها را در قالب اعداد فازي به کار بردند که روش پيشنهادي ارزيابي زيست محيطي را در سطوح مختلف اطمينان اندازه گيري ميکند.
٤. روش تحقيق همان گونه که اشاره شد، در اين مقاله ، جهت ارزيابي کارآيي زيست محيطي کربن براي ايران و ساير کشورهاي نفتي در حال توسعه ، از روش تحليل پوششي داده ها و با استفاده از داده هاي فازي به عنوان ورودي و خروجيهاي مدل استفاده شد.
پيشنهادات زير در راستاي نتايج حاصل از پژوهش توصيه ميشوند: - با توجه به اينکه ميانگين کران پايين و بالاي کارآيي زيست محيطي کربن کشورهاي تحت بررسي در طول دوره مورد مطالعه ،٩٠ و ٧٥ درصد است ، لذا با کاربرد درست و بهينه نهاده هاي توليد و استفاده کمتر از منابع ، ميتوان بازه کارآيي را به ميزان ١٠ و ٢٥ درصد افزايش داد.