چکیده:
با این که سالمندی جمعیت پدیدهای منحصر به ایران نیست، اما در بافت اجتماعی فرهنگی کشور به شیوههای گوناگونی نمایان شده است. از یک سو این پدیده به عنوان «سونامیسالمندی» که خود تهدیدی برای اقتصاد و رفاه اجتماعی کشور به شمار میآید، به تصویر کشیده شده است و از سوی دیگر در گفتمانهای «سالمندی فعال» و «سالمندی موفق» با دیدی مثبت نگریسته میشود که در آن، سالمندان همچنان به ایفای نقش مهم خود در جامعه میپردازند. در مقاله حاضر تلاش شده است تا از روش تحلیل علّی برای شناسایی آیندههای بدیل پدیده سالمندی از طریق تشریح ایدئولوژیها و استعارههای برجسته مرتبط با آن در کشور استفاده شود. همچنین نشان داده شده است که چگونه بازنماییهای فعلی سالمندی، شیوههای نگرش درباره این پدیده را آشکار میسازند: سالمندی به مثابه «ثروت» و یا سالمندی به مثابه «بار». در این راستا ابتدا دیدگاههای رایج را پیش از تببین دلالتهای آنها در زمینه سیاستگذاری در سالمندی مرور کرده و در ادامه مفروضات و موضعگیریهای جاری مرتبط با پدیده مذکور و نیز ایدئولوژیها و استعارههای بنیادی را که بر آشکارترین لایه ( لایه لیتانی) تحلیل علّی لایهای پدیده سالمندی ایران غلبه دارند، همراه با لایههای آشکار غالب سالمندی که برنامههای جاری در کشور را شکل میدهند، تحلیل و نقد شدهاند و در نهایت «سالمندی بهزیست» به عنوان لیتانی بدیل و «سرزندگی» به عنوان استعارهای بدیل برای پدیده مذکور پیشنهاد شده و سیاستهای توسعهای مرتبط با سالمندی با هدف ایجاد چشماندازی خاص تبیین شده است.
While population ageing is not a trend unique to Iran, but it has beenrepresented in the IranS social and cultural context in opposing ways. On the one hand, ageing is portrayed as a“The silver tsunami” which threatens Iran’s future economic prospects and societal welfare. Onthe other hand, ageing is seen in a morepositive light through discourses of “active” and “successful ageing” with the elderly continuing to make important contributions to society as they age. In thispaper, we demonstrate how Causal Layered Analysis can be used to develop alternative futures of ageing by dissecting the ideologies and myths underlying Dominant representations of ageing in Iran. Also we argue that current representations of ageing reveal instrumental ways of thinking about ageing as “wealth” or “burden”. In this regard, first review the current views before explaining their implications for policymaking in the field of aging, and then discuss current assumptions and positions regarding the phenomenon, as well as the fundamental ideologies and The fundamental metaphors that dominate the most obvious (Lithuanian) layer of causal layered analysis of Iran's aging phenomenon have been analyzed and criticized, along with the overarching explicit layers of aging that shape current programs in the country, and ultimately " well- being future". The Lithuanian alternative and "vitality" as an alternative metaphor it has been suggested as an alternative metaphor for this phenomenon, and development policies related to aging have been elaborated with the aim of creating a specific perspective.
خلاصه ماشینی:
در اين راستا ابتدا ديدگاه هاي رايج را پيش از تببين دلالت هاي آنها در زمينه سياست گذاري در سالمندي مـرور کـرده و در ادامه مفروضات و موضع گيري هاي جاري مرتبط با پديده مذکور و نيز ايدئولوژي ها و استعاره هاي بنيادي را که بـر آشـکارترين لايه ( لايه ليتاني ) تحليل علي لايه اي پديده سالمندي ايران غلبه دارند، همراه با لايه هاي آشکار غالب سالمندي کـه برنامـه هـاي جاري در کشور را شکل ميدهند، تحليل و نقد شده اند و در نهايت «سالمندي به زيست » به عنوان ليتـاني بـديل و «سـرزندگي» به عنوان استعاره اي بديل براي پديده مذکور پيشـنهاد شـده و سياسـت هـاي توسـعه اي مـرتبط بـا سـالمندي بـا هـدف ايجـاد چشم اندازي خاص تبيين شده است .
لايه سوم : ايدئولوژي ـ جهان بيني عواملي که در لابه لاي «سالمندي موفق » منعکس کننده ارزش هـاي خـانوادگي سـنتي در ايران هستند، متمرکز بر افراد سالمندي است که زندگي مستقل تري داشته و بـر خودکفـائي اقتصادي يا اجتماعي آنها به منظور کاهش بار مسئوليت دولت تاکيد ميشود، به اين جهـت انتظار نمي رود افراد مذکور در آينده تنها از لحاظ درآمد و مراقبت هاي بهداشـتي مسـتقل و متکي به خودشان باشند و بايد مسئوليت شخصي بيشـتري بـه خصـوص در سـبک زنـدگي سالم داشته باشند و از توانايي ادامه کار و امنيت مالي آنها اطمينان حاصـل شـود.
World Population Ageing 2017 - Highlights, New York.