چکیده:
تهدیدهای منطقهای همواره یکی از مهمترین عوامل مؤثر در تعیین میزان مخارج نظامی کشورها بوده است. جمهوری اسلامی ایران در یکی از پرتنشترین مناطق جهان قرار دارد؛ بیشک، حضور در چنین منطقه پرتنشی سبب توجه دوچندان به تهدیدهای خارجی شده و موجب شکلگیری رقابت تسلیحاتی بین کشورهای منطقه میشود. در این راستا، هدف اصلی این تحقیق، بررسی همگرایی مخارج نظامی و اثرگذار بودن وضعیت نظامی رقبا در تصمیمهای بودجهای مربوط به بخش دفاع در منطقه منا است. با توجه به ماهیت موضوع، این مطالعه، یک تحقیق کاربردی بوده و برای انجام آن از روش تحلیلی-توصیفی استفاده شده است. روش گردآوری اطلاعات در این تحقیق کتابخانهای بوده و از دادههای سالانه مربوط به 13 کشور منتخب منطقه در بازه 2017-1988 میلادی استفاده شده است. یکی از رویکردهای موجود برای بررسی همگرایی، استفاده از آزمونهای ریشه واحد است. در این تحقیق جهت تجزیهوتحلیل دادهها از آزمون ریشه واحد NCADF استفاده شده است. نتایج حاکی از همگرایی مخارج نظامی در منطقه منا است؛ به عبارت دیگر، نتایج نشان میدهد که از میان 13 کشور منتخب، پنج کشور به میانگین منطقه، چهار کشور به رژیم اشغالگر قدس، سه کشور به عربستان، دو کشور به جمهوری اسلامی ایران و دو کشور به ترکیه همگرا بوده و مخارج نظامی جمهوری اسلامی ایران به مخارج نظامی عربستان، رژیم اشغالگر قدس و میانگین منطقه همگرا میباشد. همچنین مطابق نتایج حاصله در میان چهار قدرت بزرگ نظامی منطقه، رژیم اشغالگر قدس بهعنوان بزرگترین تهدید منطقه به شمار میآید.
External threats have been always one of the most important determinants of countries’ defense expenditure. Iran is located in a region which is and always has been unstable and full of conflict Undoubtedly, being in such an unstable environment, will result in arms race in the region. In this regard, the main objective of this study is to examine defense expenditure convergence and the effectiveness of rival’s military status in defense sector budgetary decision-making process in MENA countries. To this end, annual data of 13 region’s selected countries over the period 1988-2017 has been used. The unit root test is one of the methods commonly applied in assessing convergence hypothesis. In this study, NCADF unit root test has been used. This test, under the alternative, has a nonlinear form and also can incorporate cross section dependence and coefficient heterogeneity in unit root test. Since defense expenditure convergence can be nonlinear, as a result this test has a significant superiority over the other methods. Results confirm the convergence of defense expenditure in MENA countries. Results show that 5 countries converge to Region’s Average, 4 countries to The Jerusalem-Occupying Regime, 2 countries to Iran and 2 countries converges to Turkey. According to the results, Iran’s military expenditure converges to region’s average, The Jerusalem-Occupying Regime and Saudi Arabia’s defense expenditures. Results also indicate that The Jerusalem-Occupying Regime is the biggest threat in the region.
خلاصه ماشینی:
روش گردآوري اطلاعات در اين تحقيق کتابخانه اي بوده و از داده هـاي سـالانه مربـوط بـه ١٣ کشور منتخب منطقه در بازه ٢٠١٧-١٩٨٨ ميلادي استفاده شده است .
نتايج حاصل از اين مطالعه نشان ميدهد کـه مخارج نظامي کشورها در نمونه مورد بررسي، داراي همگرايي بوده اسـت کـه بـه نـوعي نشان دهنده شکل گيري سياست هاي جديد نظامي است که داراي ويژگـيهـاي مشـترکي، حداقل در زمينه تخصيص منابع ، هستند.
در اين مطالعه که در بازه سال هاي ١٩٨٨ تا ٢٠١٢ ميلادي و با استفاده از آزمون ريشه واحد غيرخطي پانلي NCADF انجام شده است ، محققـين بـه اين نتيجه رسيدند که از ٣٧ کشور مذکور، مخارج نظامي ٥٣ درصد از ايـن کشـورها بـه ميانگين جهاني مخارج نظامي، ٣٩ درصد به مخارج نظامي آلمان ، ٣٣ درصد به چـين ، ٢٢ درصد به آمريکا و ١١ درصد به روسيه همگرا شده اند.
جدول ١: آمار توصيفي متغير سهم مخارج نظامي از توليد ناخالص داخلي کشورهاي منتخب ٢٠١٧-١٩٨٨ ميلادي (به تصویر صفحه مراجعه شود) منبع : يافته هاي تحقيق علاوه بر مقادير ميانگين ، مقدار حداقل و حـداکثر سـهم مخـارج نظـامي نيـز در ايـن جدول گزارش شده است .
جدول ٢: نتايج آزمون ريشه واحد NCADF (به تصویر صفحه مراجعه شود) منبع : يافته هاي تحقيق *: معنيدار در سطح ١٠ درصد **: معنيدار در سطح ٥ درصد ***: معنيدار در سطح ١ درصد در جدول ٢، در کنار بررسي همگرايي مخارج نظامي کشورهاي منتخب منا به مخارج نظامي چهار کشور قدرتمند منطقه ، همگرايي کشورها به ميانگين منطقه منـا نيـز بررسـي شده است .