چکیده:
منطقه پرجمعیت رودبار در شمال ایران، بدلیل شیب های تند توپوگرافی، مصالح سست پوشاننده شیبها، فازهای تکتونیکی فعال، ساخت وساز جاده و راه آهن، ازمناطق مستعد رخداد زمینلغزش است. در این پژوهش، درفاز اول براساس پیمایشهای زمینی، نقشه زمینشناسی درمقیاس1:25000، تصاویر ماهوارهای و دیگر دادههای منطقه رودبار،محدوده و وضعیت زمینلغزشهای منطقه شناسایی شد؛ عوامل ساختاری و وزنی( باربرداری شیب) بیشترین تاثیر در وقوع این رخداد را داشته و محرک اصلی در بیشترآنها، عامل ساختاری است. این مهم نیاز به تعیین و چگونگی فعالیتهای تکتونیکی برای پیشبینی و کنترل پدیده زمینلغزش در زیرساختهای عمرانی و زیستمحیطی منطقه رودبار را ضروری مینماید. از این رو درفاز دوم پژوهش، از شاخصهای ژئومورفیک سینوزیته جبهه کوهستان(Smf)، نسبت پهنای دره به ارتفاع دره(Vf)،شیب طولی رودخانه(SL)، شکل حوضه(Bs) و عدم تقارن حوضه زهکشی(Af) استفاده شد. سپس نتایج شاخصها، به صورت شاخص فعالیت تکتونیک نسبی(LAT)نشان داد که بیشتر زیرحوضهها دارای فعالیت تکتونیکی شدید و متوسط است.از نظر گستردگی، طبقه شدید با مساحت 05/195 کیلومتر مربع (21/67 درصد) ازکل مساحت منطقه را دربر میگیرد. تلفیق مکانی پهنههای زمینلغزش های شناسایی شده در بخش اول پژوهش با پهنههای تکتونیکی استخراج شده در بخش دوم پژوهش، انطباق این پهنهها در دو طبقه نشان میدهد. پهنههای رخداد زمینلغزشهای فتلک، لویه، رودبار، فیلده، در پهنههایی با فعالیت تکتونیکی شدید قرار گرفته و زمینلغزشهای دشتگان، طلابر، تکلیم، نصفی، دولتآباد، هرزویل در پهنههای فعال تکتونیکی متوسط واقع شده است. برای جلوگیری ازخسارات آتی رخداد زمین لغزش و ارایه گزارشهای دقیق تر برای هرگونه فعالیت عمرانی و زیستمحیطی درمنطقه رودبار باید مطالعات تفصیلی مهندسی و زمینشناسی درمقیاسهای بزرگتر انجام گیرد.
The population of Rudbar in northern Iran, is due to Steep slopes of topography, Sloping Loose Materials, active tectonic phases, Construction of roads and railways, from areas prone to landslide events .In this reaserch, in the first phase, based on ground surveys, a geologic map of 1: 25,000, satellite images and other data of Rudbar region, range and status of landslides of the region were identified. Structural and weight factors (Slope loading) had the greatest impact on the occurrence of this incident, and the main motive for most of them is the structural factor. This important requirement of the determination of how tectonic activities are necessary to predict and control the phenomenon of landslide in the substructure of Developmental and environment in Rudbar region. therefore, in the second phase of the study, the geomorphic indicators of the mountain front sinuosity (Smf), ratio of valley floor width-valley height (Vf), stream Length (SL), basin shape (Bs) and asymmetric factor (Af) were used. Then, the results of the indices, as an indicator of the relative tectonic activity (LAT), showed that most sub-basins have high and moderate tectonic activity. In terms of width, the high class with an area of 195.55 square kilometers (67.21%) covers total of the area. The spatial integration of the identified landslide zones in the first part of the research with the tectonic zones extracted in the second part shows the adaptation of this zone in the two class. Occurrences zone The landslides of the Fatalak, Lavie, Rudbar, Filde are located in zones with intense tectonic activity, and the landslides of Dashtegan, Talabar, Taklim, Nesfi, Dolatabad, Herzvil are located in moderate tectonic active zones. Detailed studies on engineering and geological in larger scales should be undertaken to prevent future landslides and more detailed reports for any developmental and environmental activities in the Rudbar region.
خلاصه ماشینی:
در نهايت ، با استفاده از شاخص هاي ژئومورفيک ، وضعيت فعاليت تکتونيکي منطقه رودبار تعيين و با انطباق موقعيت زمين لغزش ها و گسل ها با نقشه پهنه هاي فعاليت تکتونيکي، ارتباط تکتونيک و پديده زمين لغزش مورد بررسي قرار گيرد و محدوده خطر که احتمال ناپايداري زمين لغزش در آن وجود دارد نيز تعيين گردد(نديم ، ١٣٩٥) .
جدول ١: مشخصات چگالي برداشت در مقياس ١:٢٥٠٠٠ (رجوع شود به تصویرصفحه) (منبع : برنامه تهيه ضوابط و معيارهاي معدن ، وزارت صنايع و معادن ، ١٣٨٩) •پهنه هاي فعال تکتونيکي: در اين پژوهش ، منطقه مورد مطالعه از نظر مورفوتکتونيک نيز بررسـي شـده اسـت و نتايج آن به صـورت نقشـه هاي پهنه بندي مناطق مستعد فعاليت هاي تکتونيکي ارايه شده است .
جدول ٤: مساحت طبقه هاي فعاليت نسبي تکتونيکي (LAT) و تعداد زمين لغزش هاي مشاهده شده (رجوع شود به تصویرصفحه) شکل ٢٤: نقشه تراکم گسل منطقه مورد مطالعه شکل ٢٣: محدوده ي زمين لغزش ها بر روي تصاوير ماهواره اي ( برگرفته از Google Earth) نتيجه گيري يکي از پديده هايي که همزمان با زمين لرزه اتفاق ميافتد، رانش زمين ميباشد و موجب بالارفتن خسارات زمين لرزه ميشود.
نتايج حاصل از شاخص فعاليت تکتونيکي نسبي نشان داده است که بيش تر حوضه هاي مورد مطالعه در منطقه رودبار در وضعيت تکتونيکي فعال شديد و متوسط واقع شده است .