چکیده:
پژوهش حاضر به بررسی تأثیرات ساخت هجایی زبان فارسی معیار تاجیکی بر تلفظ واژههای زبان فارسی معیار ایران و وامواژههای مشترک میان این دو زبان میپردازد. چارچوب نظری این پژوهش، نظریهی بهینگی -یکی از انشعابهای اخیر دستور زایشی- و یادگیری زبان در این نظریه است. روش پژوهش، توصیفی-تحلیلی و میدانی بوده و دادههای پژوهش از طریق عرضهی واژهها و وامواژههای رایج در زبان فارسی ایران به ده فارسیآموز تاجیکی در دانشگاه بینالمللی امام خمینی(ره) فراهم گردیده است. در این پژوهش تلاش شده است که خطاهای زبانآموزان در تلفظ آن دسته از واژههای فارسی یا وامواژههایی که دارای خوشههای همخوانی آغازی و پایانی هستند، مورد بررسی قرار گیرد. در این راستا، نگارندگان، دادههای گردآوری شده را با توجه به تفاوت مرتبهبندی محدودیتهای حاکم بر ساخت هجا در دو زبان فارسی معیار ایران و فارسی معیار تاجیکستان مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند. نتایج به دست آمده نشان داد که برخی از خطاهای فارسیآموزان تاجیکی که تحت تأثیر مرتبهبندی محدودیتهای ساخت هجایی زبان فارسیِ تاجیکی است، بعد از 16 هفته اقامت در ایران، قرار گرفتن در معرض زبان فارسیِ معیار ایران، 240 ساعت کلاس آموزشی و همچنین، در صورت مهلک نبودنِ نقضِ آن ساخت در زبان تاجیکی، قابل اصلاح میباشد، اما در ساختهایی که در مرتبهبندی زبان فارسیِ تاجیکی محدودیتهای بلندمرتبه وجود دارد، زبانآموزان ساختهای زبان اول خود را حفظ کرده و از آن محدودیتها تخطی نکردهاند. با این حال، نباید از نظر دور داشت که برخی از اشتباهات زبانآموزان ناشی از تعمیمهای نادرست و ویژگیهای «زبان میانی» آنها است که در بسیاری از موارد از زبان مبدأ نشأت گرفته و گاهی ناشی از تصوری است که در مورد زبان مقصد در ذهن زبانآموزان شکل گرفته است.
خلاصه ماشینی:
در اين پژوهش تلاش شده است که خطاهاي زبان آموزان در تلفظ آن دسته از واژه هاي فارسي يا وام واژه هايي که داراي خوشه هاي همخواني آغازي و پاياني هستند، مورد بررسي قرار گيرد.
تفاوت هاي فارسي تاجيکي با فارسي معيار ايران بيش از تفاوت هاي ديگر لهجه هاي فارسي با فارسي معيار است ؛ چون بين فارسي تاجيکي و فارسي معيار ايران ، علاوه بر تفاوت هاي آوايي و واژگاني، تفاوت هاي دستوري چشمگيري نيز وجود دارد (کلباسي، ١٣٧٤)؛ بر همين اساس در اين مقاله به تفاوت هاي مجوزدهي در محدوديت هاي ساخت هجايي خوشه هاي همخواني ٤ آغازي و پاياني زبان فارسي معيار ايران و زبان فارسي معيار تاجيکستان از منظر بهينگي ميپردازيم .
او خطاهاي انگليسيآموزان فارسيزبان را در تلفظ واژه هاي انگليسي که داراي خوشه هاي همخواني آغازي و پاياني هستند، مورد بررسي قرار داده و به اين نتيجه رسيده است که برخي از خطاهاي انگليسيآموزان تحت تأثير مرتبه بندي محدوديت هاي ساخت هجايي زبان فارسي و برخي متأثر از تعميم هاي نادرست انگليسيآموزان و ويژگيهاي زبان مياني آنها است که نه از زبان مبدأ ناشي ميشود و نه از زبان مقصد، بلکه ناشي از فرضيه اي است که در مورد زبان مقصد در ذهن زبان آموزان شکل گرفته است .