چکیده:
امروزه، چگونگی تناسب و زیبایی محیط شهری از یک سو و نابسامانی حاکم بر جدارههای آن از سوی دیگر، موجب شد که ضرورت ساماندهی محیط شهری مورد توجه قرار گیرد. از اینرو، توجه به عامل زیبایی در معماری محیط شهری بسیار اهمیت یافت. در این میان، ادبیات نیز میتواند در زمینههایی کارساز باشد. طنزنویس معاصر مصر، احمد شفیق بهجت با صراحت و تیزبینی خاص خود و با آگاهی، لبه تیز انتقادهای خود را متوجه جامعه و محیط بینظم، آشفته و نابسامان شهری امروز مصر و معایب آن کرد. او با زبان طنز، اندیشه انتقادی خود از جلوههای شهری را عینیت بخشید و راهکارهای اصلاحی پیشنهاد داد. روش تحقیق در این مقاله، توصیفی- تحلیلی است. یافتههای این پژوهش نشان میدهد که تکنیکهای طنز میتواند عناصر بصری در نماها و جدارههای محیط شهری را به زیبایی بیان کند. انسانها را از عیبها و کجرویهای خود آگاه سازد. همچنین به ما یادآور شود که با کمک این تکنیکها میتوان زشتیها و رذیلتها را تحقیر کرد و فضیلتها را بزرگ شمرد و از این راه، مخاطبان را به تفکّر برای اصلاح رفتارهای نامتعارف، ترغیب و تشویق نمود. اهداف پژوهش: بازخوانی عناصر بصری در نماهای شهری مصر، برای بیان تکنیکهای طنز احمد شفیق بهجت. بیان هدفهای فرهنگی و اجتماعی بهجت برای ارتقا بخشیدن جامعه اسلامی مصر. سوالات پژوهش: 1. تکنیکهای طنز به کار رفته در آثار احمد شفیق بهجت با نگاه به جدارههای محیط شهری چیست؟ 2. احمد شفیق بهجت در بیان طنزآمیز جلوههای شهری، در پی چیست؟
Today, the appropriateness and beauty of the urban environment on the one hand, and the turmoil on its walls on the other have led to the necessity for urban environment organization. Therefore, attention to the aesthetic factor in urban architecture is consequently vital. Literature, in the interim, can also aid in sections. Contemporary Egyptian satirist Ahmad Shafiq Behjat, with his specific clarity and awareness, sharpened his criticism of society and expressed the chaotic, disordered and hectic urban environment of today's Egypt along with its shortcomings. By applying a humorous dialectal, he objectified his critical thinking of urban manifestations and suggested corrective measures. This study follows a descriptive-analytical methodology and the findings of this study demonstrate that humorous techniques can exquisitely express the visual elements hidden within the facades and walls of the urban environment. Henceforth, it can inform human beings of their faults and perversions. With the benefit of such techniques, ugliness and vices are humiliated and virtues are magnified, and by this means, the audience can be thoughtfully encouraged to correct unconventional behaviors. Research objectives: 1. Re-reading the visual elements in the urban views of Egypt, to express the humorous techniques of Ahmad Shafiq Behjat. 2. Expression of Behjat's cultural and social goals to promote the Islamic society of Egypt. Research questions: 1. What are the satirical techniques used in the works of Ahmad Shafiq Behjat by analyzing the walls of the urban environment? 2. What does Ahmad Shafiq Behjat seek in the humorous expression of urban manifestations?
خلاصه ماشینی:
روش تحقيق اين مقاله از طريق مطالعه و ترجمه آثار طنز احمد بهجت که با استفاده از منابع موجود نظيرکتب ، پايان نامه ها، مجلات و شبکه هاي اينترنت و همچنين مطالعه منابع کتابخانه اي با هدف نقد عناصر بصري در نماها و جداره هاي محيط شهري صورت گرفته است ، روشي توصيفي – تحليلي مي باشد که در نوع خود بي نظير است .
اين نويسنده طنزنويس در بعضي از مواقع طنز خود را در تکنيک هاي مختلف مبتني بر تفکر و ايدئولوژي و آرمانهاي انساني با هدف اصلاح و تزکيه بيان مي کند که در ذيل به آن ها مي پردازيم : جداره هاي محيط شهري از نگاه طنزآميز بهجت امروزه يکي از مهمترين مسايلي که نظر معماران ، برنامه ريزان و طراحان شهري را به خود جلب کرده ، مسئله لزوم ارتقاي کيفيت ديد و منظر شهري در چارچوب مؤلفه هاي بصري – شناختي است (پور جعفر و ديگران ، ١٣٨٨: ٦٦).
اين معاني همچون منابع الهامشان جز با سمبل ها و تشبيهات به بيان نمي آيند، چنان که قرآن و ديگر متون ديني براي بيان حقايق معنوي به زبان رمز و اشاره سخن مي گويد(احمدي ملکي، ١٣٨٤: ١٣٥-١٣٦) برخي صاحب نظران ، چنين هنري را عرفان ديداري قلمداد کرده اند، ويژگي اي که فقط در هنر ديني مي توان نشاني از آن يافت (رضايي، ١٣٨٩: ١٥١) (رجوع شود به تصویر صفحه) تشبيه تشبيه يکي ديگر از ابزارهاي طنزپرداز است ، بخصوص زماني که طنز نويس موضوع مورد انتقاد خود را با جزئيات توصيف مي کند و يا با مقايسه ي خوب و بد، تضاد ها را نشان مي دهد و به مخاطب مي قبولاند که موضوعات مورد انتقادش ، شبيه مواردي است که مخاطب نيز آن ها را نمي پذيرد.