چکیده:
در عصر حاضر، همانند اعصار گذشته، به جایگاه معلم در عرصه تعلیم و تربیت تأکید زیادی میشود. در سیستم های آموزشی، افراد زیادی مشغول به کارند اما، نقش معلمان از دیگر افراد بسیار برجستهتر می نماید چنانکه بخش مهمی از اوقات را دانش آموزان در مدرسه زیر نظر آنها سپری می شود و عوامل دیگر فراهم آورنده زمینه برای فعالیت معلّمها میباشد از این رو بسیاری از دانش آموختگان نظام آموزشی سنتی و جدید شکل گیری شخصیت خود را مرهون معلمان خود می دانند.در همین راستا، ویژگیهایی گوناگونی را نیز برای معلم برشمردهاند که از میان آنها داشتن روحیهی علمی از مهمترین ویژگیها ذکر میشود. این مقاله با ذکر ویژگیهای روحیهی علمی، به ذکر آثار این روحیه در عرصهی تعلیم و تربیت و کاستی آن پرداخته و با ارائهی مفهومی تحت عنوان روحیه معلمی به نسبتهای ممکن مواجههی این مفهوم با مفهوم روحیهی علمی، بپردازد. این پژوهش از نوع کیفی است و روش آن توصیفی-تحلیلی است. یافتهها نشان میدهد که توجه به پرورش روحیهی معلمی در تربیت معلم اعم بر پرورش روحیهی علمی است. در پایان، با ارائهی رویکردی مناسب برای تربیت معلم، پرورش روحیهی معلمی یا مربیگری با استعلای روحیه علمی نتیجهگیری و پیشنهاد شده است.
Nowadays, as in the past, the role of the teacher in the field of education is highly emphasized. In educational systems, a lot of people are effectively working and their activities either directly or indirectly affect students but in the meantime, the role of teachers and professors is prominent among the others because students spend most of their time in schools and universities under the supervision of the teachers while other factors make the situations ready for the teachers to do their duties well. So, that is why many of the graduated students from both traditional and modern education see themselves in debt to their teachers in the case of the formation of their personalities. Among the variety of features are considered for the teachers, scientific morale is the most outstanding one. The purpose of this study is ,through the features of scientific morale, to mention the effects of such morale in education and its shortcoming as well. This is a qualitative study with descriptive-analytic method. The findings show that paying attention to the development of a teacher's morale is a matter of developing a scientific spirit. In the end, by providing a suitable approach to teacher training, developing a teacher's mentality or coaching, it is concluded and proposed by translating the scientific spirit.
خلاصه ماشینی:
با این توصیف قرآن از انسان، در هدایت وی بر معلم و مربی لازم است که علاوه بر لحاظ ویژگیهای علمی و دانشی فرایند یاددهی و یادگیری، باید به سایر جنبههایی که تأمیینکنندهی ویژگیهای ذکر شده در قرآن به عنوان کتاب هدایت بشر، توجه نمود.
آنچه طی این مقاله مورد توجه و تاکید نگارندگان قرارگرفته آن است که در دوران سیطره فلسفه پوزیتیویسم یا اثبات گرایی بر بشر، نظام تعلیم و تربیت متاثر از آن سمت و سویی خاص پیدا کرده که به نظر می رسد از اهداف تعالیبخش خود در صحنهی عمل فاصله گرفته و به مسیری دیگر منحرف شده است.
به نظر می رسد در حال حاضر در عرصهی تعلیم و تربیت دینی و اسلامی ایران بویژه در حوزهی تربیت معلم، آنچه که تحت تاثیر جامعه به عنوان یکی از ویژگیهای اساسی معلم بر آن تاکید میگردد، داشتن روحیهی علمی معلم است.
رستمینسب و برزگر (1393)، با تحلیل خطبهی اول نهجالبلاغه به تبیین جایگاه معلم در تعلیم و تربیت از دیدگاه امام علی (ع) پرداختهاند که با برقراری چنین نسبتی بین روحیهی علمی و روحیهی معلمی بسیار نزدیک است.