چکیده:
از آنجا کهبر پایه اصل اساسی بینامتنیت، هیچ متنی بدون پیش متن نیست و متنها همواره بر پایه متنهای گذشته بنا میشوند، لذا واقعه عاشورا، به مثابه یک متن، بسترهای مناسبی برای همذاتپنداری در موقعیتهای مشابه با عاشورا در اعصار بعد را فراهم میکند. از این روست که موقعیتهایی مانند انقلاب اسلامی ایران و نیز، دوران دفاع مقدس، سبب شده است که این همذاتپنداری، در هنر و ادبیات، به ویژه شعرهای عاشورایی ایران بعد ازانقلاب اسلامی نیز، نمود پیدا کند. در دهه90 شمسی نیز، با شروع جنگ در سوریه و عراق و شکل گیری نیروهای مدافع حرم از کشورهای مختلف از جمله ایران و تداعی دیگری از عاشورا و شخصیتهای آن، نهتنها موجب ورود واژه «مدافعان حرم» به دایره لغات ادبیات به ویژه حوزه شعر ایران شد، بلکه زمینهساز شکلگیری شعرهایی درباره «مدافعان حرم» نیز گردیده است. این متن در صدد بوده است که ضمن بررسی نمونه آثار «شعرهای عاشورایی» ایران بعد از انقلاب اسلامی و همچنین نمونه آثار شعرهای درباره «مدافعان حرم» دهه نود ایران، با تکیه بر شیوه تطبیقی مبتنی بر رویکرد «بینامتنیت»، بر اساس نگرش ژرار ژنت و روش تحقیق توصیفی- تحلیلی، به بینامتنیت این متنها با واقعه عاشورا بپردازد.
خلاصه ماشینی:
واقعـه عاشورا و شهادت امام حسين (ع ) و هفتاد و دو تن از ياران ايشان و نيز، اسارت اهل بيـت که نه تنها تلنگري بر همه بشريت در طول تاريخ ، بلکه دستمايه هنري و ادبي هنرمنـدان و اديبان عرصه هاي مختلف هنر و ادب در عصرهاي گوناگون بوده اسـت ؛ دسـتمايه هـاي هنري و ادبي که همه آن ها به يک پديده واقعي بيروني، يعني واقعه عاشوراي سـال ٦١ق در کربلا بازميگردد و محل ارجاعات ، نقل قول ها، تلميح ها و تضمين ها بـوده اسـت و بـه عبارتي ديگر، عاشورا به عنوان متن اوليه اي به شمار رفته اسـت کـه مـتن هـاي هنـري و ادبي ديگر هنرمندان و اديبان ، از آن متـأثر بـوده انـد.