چکیده:
حسابرسی داخلی یکی از مکانیزمهای اصلی نظام راهبری درونسازمانی است که سازمان را در دستیابی به هدفهایش یاری میکند. اثربخشی یکی از جنبههای بسیار بااهمیت حسابرسی داخلی است که بسیاری از ابعاد آن در ایران پیشتر کمتر موردپژوهش قرارگرفته است. در این پژوهش آثار برخی از مؤلفههای اساسی بر اثربخشی حسابرسی داخلی موردپژوهش قرارگرفته است. در پژوهش حاضر تأثیر پنج عامل (صلاحیت و شایستگی حسابرسان داخلی، اندازه واحد حسابرسی داخلی در سازمان، تعامل و همکاری میان حسابرسان داخلی و مستقل، حمایت مدیریت از حسابرسان داخلی و استقلال حسابرسی داخلی) شامل 29 معیار فرعی، بر اثربخشی حسابرسی داخلی موردپژوهش قرارگرفته است. برای این منظور 131 نفر از حسابرسان داخلی شرکتهای دارای واحد حسابرسی داخلی فعال مورد پیمایش قرار گرفتند. از یکسو وضعیت اثربخشی واحد حسابرسی داخلی (به کمک 15 معیار) از مشارکتکنندگان مورد پیمایش قرار گرفت و از سوی دیگر به کمک اطلاعات مرتبط با ویژگیهای واحد حسابرسی داخلی آنها مورد پرسش قرار گرفت. سپس ارتباط میان ویژگیهای واحد حسابرسی داخلی (متغیرهای مستقل) با میزان اثربخشی واحد حسابرسی داخلی (متغیر وابسته) موردبررسی و آزمون قرار گرفت. نتایج تجزیهوتحلیل دادههای گردآوریشده نشان میدهد که هر پنج بعد فوق، تأثیر مثبت و معناداری بر اثربخشی حسابرسی داخلی دارند.
Internal audit function (IAF) is one of the main internal mechanisms of corporate governance that helps the organization achieve its goals. Effectiveness is one of the most important aspects of internal auditing that most of its dimensions have not previously been studied in Iran. This research is aimed to investigate effects of some basic elements on effectiveness of IAF. So, this study examines the effect of five factors (Internal Auditor Competence, Internal Auditing Independence, Management Support Of Internal Audit, Size Of Internal Audit Function, Coordination Between Internal and External Auditors) including 29 sub factors on the effectiveness of IAF. The sample consists of 131 internal auditors of firms with an active IAF. From one hand, the level of IAF effectiveness is measured through participants (using 29 sub factors) , and from the other hand, it is questioned through the information related to IAF characteristics. Then, the relation between IAF characteristics (independent variables) and the level of IAF effectiveness (dependent variable) is tested. The results from the analysis of collected data show that all the five dimensions have a positive and significant effect on the IAF effectiveness.
خلاصه ماشینی:
همچنين در بررســي پيشــينه پژوهش هاي داخلي پيرامون اثربخشــي حســابرســي داخلي انجام شــده ، برخي از مؤلفه هاي کيفيت (اثربخشــي) حســابرســي داخلي را به شــرح نگاره (١) گزارش نمودند: نگاره (١): اهم پژوهش هاي انجام شده داخلي در حوزه کيفيت (اثربخشي) حسابرسي داخلي ماهيت موضوع پژوهش معيارهاي استفاده شده به عنوان کيفيت حسابرسي داخلي ارتباط ميان منبع حسابرسي داخلي (درون سپاري- برون سپاري) بر کار حسابرسان عسگري (١٣٩٠)، پزشک مستقل زاده (١٣٩١) صلاحيت (خبرگي)، بيطرفي، طرز کار، جايگاه سازماني ارتباط ميان کيفيت حسابرسي داخلي و پيامدهاي گزارشگري مالي و عملکرد کشتکار رجبي (١٣٨٣)، سازماني برازنده (١٣٩٠)، مقيسه تجربه حسابرسان ، داشتن مدرک حسابدار رسمي، نحوه گزارش دهي، ميانگين (١٣٩١)، مبشري (١٣٩٢)، ساعت آموزش و اندازه شرکت ، اثربخشي، وجود حسابرسي داخلي در سازمان جبار زاده کنگر لويي و همکاران (٢٠١٣)، عبدلي و نادعلي (١٣٩٤) تأثير کيفيت واحد حسابرسي داخلي بر برنامه ريزي (مشتمل بر حق الزحمه ) و حساس يگانه (١٣٧٩)، اتکاي حسابرسان مستقل بر کار حسابرسان داخلي حساس يگانه و علوي صلاحيت ، همکاري، قدمت واحد حسابرسي داخلي، بيطرفي، اندازه واحد (١٣٨٢)، نيکبخت و معاذي حسابرسي داخلي نژاد (١٣٨٨)، انصاري و شفيعي (١٣٨٨)، حاجيها و رفيعي (١٣٩٣)، مشايخي و همکاران (١٣٩٥) حسابرسي داخلي به عنوان يک زمينه آموزشي مديريت سيفي (١٣٨٤) استقلال و بيطرفي (واقع بيني) تأثير کيفيت حسابرسي داخلي بر کيفيت تصميمات مديريت پور اسماعيلي (١٣٨١) گزارش هاي حسابرسي داخلي بررسي اثربخشي حسابرسي داخلي خوزين (١٣٨٣)، حسيني جايگاه سازماني مناسب ، استقلال و بيطرفي حسابرس داخلي، تعريف روشن (١٣٧٦)، حيدري (١٣٨٨)، هدف هاي حسابرسي داخلي، شناخت کافي مديران از نقش و اهميت حسابرسي آقاجعفر (١٣٨٨)، اليزه اي و داخلي، وجود پشتوانه اجرايي کافي براي پيگيري گزارش هاي حسابرسي داخلي ، گرامي مقدم (١٣٩٥)، فتحي سنجش مهارت حسابرسان داخلي، به روز بودن روش هاي رسيدگي، منشور عبداللهي و آقايي (١٣٩٦) رسمي، دسترسي نامحدود، بودجه کافي، درک مدير سازمان از حسابرسي داخلي، کارکنان شايسته ، حمايت مديريت ارشد و انطباق با استانداردهاي حسابرسي حرفه اي منبع : نيکبخت ، رضايي و منتي (١٣٩٦)، ص ١٠ همچنين آن ها در بررسـي پيشـينه پژوهش هاي خارجي اهم مؤلفه هاي اثربخشـي حسـابرسـي داخلي انجام شده ، به شرح نگاره (٢) گزارش نمودند: (رجوع شود به تصویر صفحه) (رجوع شود به تصویر صفحه) فرضيات پژوهش با عنايت به مؤلفه هاي که در ادبيات و پژوهش هاي پيشين مؤثر بر اثربخشي حسابرسي داخلي و يا به عنوان جنبه هايي از اثربخشي حسابرسي داخلي مدنظر قرارگرفته بودند، پنج عامل اساسي (شـــامل ٢٩ معيار فرعي) که در عمده پژوهش هاي قبلي نيز مدنظر قرارگرفته بودند اما در ايران موردپژوهش قرار نگرفته بودند، به عنوان عواملي که انتظار ميرود بر اثربخشـــي حســـابرســـي داخلي در شــرکت هاي ايراني مؤثر باشــند، شــناســايي و اســتخراج گرديد.