چکیده:
تردید حرفهای یکی از نکات مهم در کیفیت حسابرسی است. محرکها و موانع اعمــال تردید حرفهای متعددی در فرایند حسابرســی وجود دارد. ﻫﺪف اﺻﻠﯽ ایﻦ ﭘﮋوﻫﺶ، تبیین محرکها و موانع تاثیرگذار بر تردید حرفهای ﺣﺴﺎﺑﺮﺳان و شناسایی پیامدهای حاصل از آن ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از رویﮑﺮد مبتنی بر ﻧﻈﺮیه داده ﺑﻨﯿﺎد است، که میتواند به عنوان یک جریان فعال و مستمر، موجب تقویت تردید حرفهای و در نتیجه کیفیت حسابرسی شــود. ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ از نوع پژوهشهای ﮐﯿﻔﯽ است، لذا مصاحبه ژرفنگر و نیمه ســاختیافته ﺑﺎ 16 ﻧﻔﺮ از ﺷﺮﮐﺎی ﻣﺆسسههای ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﯽ و ﻣﺪیران ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺣﺴﺎﺑﺪاران رﺳﻤﯽ ایﺮان ﮐﻪ ﺑﺎ استفاده از رویکرد نمونهگیری هدفمند و با روش ﮔﻠﻮﻟﻪ ﺑﺮﻓﯽ اﻧﺘﺨﺎب شــده اســت، طی سالهای 1397 و 1398 انجام شد. ﻧﻤﻮﻧﻪﮔﯿﺮی ﺗﺎ ﻣﺮﺣﻠﻪ اﺷﺒﺎع ﻧﻈﺮی در اﻃﻼﻋﺎت ﮔﺮدآوری ﺷﺪه اداﻣﻪ یافت. برای به دست آوردن اعتبار و پایایی تحقیق از برخی از روشهایی که برای اعتباربخشی به مدل و نتایج تحقیق کیفی استفاده میشود، مانند: زاویه بندی (اجماع/مثلثسازی)، کنترل اعضا (بررسی توسط اعضا) و ارزیابی بر اساس 10 شاخص "مقبولیت" استراوس و کوربین، استفاده شد. سپس محرکها و موانع اعمــال تردید حرفهای ﺣﺴﺎﺑﺮﺳان در قالب شرایط ﻋﻠّﯽ، شرایط زمینهای و شرایط مداخله گر، تحلیل و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ الگوی پارادیمی فرآیند شکلگیری تردید حرفهای حسابرسان، ﭘﯿﺎﻣﺪﻫﺎی حاصل از آن شامل پیامدهای اثر بخش (بعد کنترلی و بعد اعتبار بخشی) و پیامدهای رفتاری (پاسخگویی و انضباط اقتصادی) ﺗﺪوین شده است.
Abstract
Professional skepticism (PS) is one of the key points in audit quality. There are lot of motivators obstacles for applying PS in the audit process. The purpose of this study is to make clear and to compile motivators and effective barriers on auditorschr('39') PS and to identify its consequences through grounded theory approach that can improve an active and continuous process of PS and thus the result is audit quality. This study is qualitative research. So an interview with 16 individuals, whom associate audit institute and the public managers of Iranian auditors which are chose through purposive sampling approach and Snow Ball approach in 2019. Sampling was continued until saturation of theory in the process of collecting data. To gain validity and reliability of the research, there are some methods used to validate the qualitative research and the model such as: consensus / triangulation, evaluation through members, evaluation based on 10 criteria of acceptability proposed by Strauss and Corbin.Then, the motivators and barriers of PS of auditors in caused situation , in obstacle condition and motivator situation was analyzed and through noticing the paradigmatic model of the process of auditorschr('39') PS formation its results include effective consequences (control phase and validative phase) and behavioral consequences (economic discipline and response).
خلاصه ماشینی:
هدف اصلي اين پژوهش ، تبيين محرک ها و موانع تأثيرگذار بر ترديد حرفهاي حسابرسان و شناسايي پيامد هاي حاصل از آن با استفاده از رويکرد مبتني بر نظريه داده بنياد است ، که مي تواند به عنوان يک جريان ِ فعال و مستمر، موجب تقويت ترديد حرفهاي و در نتيجه کيفيت حسابرسي شــود.
com @abbasiebrahim٢٠٠٠) ١-مقدمه نبود ترديد حرفه اي، ريشه بسياري از ضعف ها و شکســت هاي حسابرسي است و استفاده مناسب از ترديد حرفه اي به کيفيت بالا در فرآيند تصميم گيري و قضاوت و اظهار نظر صحيح در گزارشگري منجر مي شود (بنابي قديم ،١٣٩٧).
هارت و همکاران (٢٠١٣)، همچنين به انجام آزمون تجربي در خصوص ترديد حرفه اي در ميان افراد حرفه اي در حسابرسي پرداختند و به اين نتيجه رسيدند که اگر چه حسابرسان در مواجهه با ريسک ، ميزان رسيدگي هاي خود را افزايش ميدهند (با بررسي کاربرگهاي بيشتر)، ولي حسابرساني که ترديدگرايي بيشتري دارند به طور معناداري خطاهاي بيشتري را در کاربرگها يافتند.
با توجه به عدم وجود الگوي مناسب در خصوص موضوع پژوهش ، و همچنين ازآنجا که شکل گيري ترديد حرفه اي حسابرسان يک فرآيند اجتماعي، پيچيده ، تعاملي و مستقيماً متمرکز بر تجربيات است ، لذا راهبرد نظريه داده بنياد به منظور بررسي و تحليل شکل گيري ترديد حرفه اي، عوامل و فرآيندهاي مرتبط با آن در ميان حسابرسان ايران ، به عنوان راهبرد مناسب براي اين پژوهش برگزيده شد.