چکیده:
توبه یکی از بنیانهای حقوق جزای اسلامی است که در سایر مکاتب کیفری امروزی نمونه ی از آن دیده نمیشود، مگر در کتب تاریخ علم حقوق. در این مقاله ریشههای عقیدتی توبه و تکامل اخلاق تا ظهور آن به صورت شریعت و آنگاه قانون به عنوان نمود اجتماعی تنظیم روابط اخلاقی بشر بررسی میشود. ضمن تحلیل توبه براساس مکتب دفاع اجتماعی نوین, سپس بندهای مصرّح در قانون مجازات اسلامی ایران مطرح شده و کارکرد امروزیاش در تعالی اجتماع با توجه به اسباب سابق وضع آن را مورد بحث قرار میدهیم. در پایان نتیجه میگیرم که تعـــریف نشــدن در جای شایسته خــــود تـــوبـــه را امـــری خطـــرنــــاک و البتـــه قانونی برای جامعه بدل نموده است.
خلاصه ماشینی:
مرز اخلاق ، شریعت و قانون در مقررات کیفری با توجه به "توبه" در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 (تاریخ دریافت 15/10/1398، تاریخ تصویب 12/03/1399) حمید علیخانی 1 دانشجوی دکتری گروه حقوق بین الملل دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرمانشاه چکیده توبه یکی از بنیان های حقوق جزای اسلامی است که در سایر مکاتب کیفری امروزی نمونه ی از آن دیده نمی شود، مگر در کتب تاریخ علم حقوق.
ضمن تحلیل توبه براساس مکتب دفاع اجتماعی نوین, سپس بند های مصرّح در قانون مجازات اسلامی ایران مطرح شده و کارکرد امروزی اش در تعالی اجتماع با توجه به اسباب سابق وضع آن را مورد بحث قرار می دهیم .
(کبیری:1382/ 189)و تعیین اینکه چه چیزی گناه است از طریق کتاب و سنت نبوی مقدور است؛ زیرا بسیاری از گناهان براساس خرد آدمی قابل تشخیص نبوده و خداوند آن را بنابر علم و حکمت مطلق خود از طریق وحی و دین برای بشر بیان نموده است.
«خدا هیچ کس را جز به اندازه توانش تکلیف نمی کند (قرآن کریم، سوره مبارکه البقره، آیه شریفه 286) به بیان روشن تر قابل خــود می پذیرد بنابر ظرفیت اعطایی تا چه اندزه رشد کند که این وسع ها و تکلیف ها نیز جبری نبوده بلکه هر بشری با تلاش و عبادت می تواند سعه وجودی خود را گسترش دهد.
این نوع نگرش هرچند به اثبات خدا بیانجامد و تمام هدف خود را نیز اثبات چیستی او قــــرار دارد اما چـــون بنیـان آن گزاره های غیروحیانی است در تقسیم بندی ماتریالیستی قرار می گیرد.