چکیده:
خرید و فروش مواد مخدر تا قرن نوزدهم میلادی امری قانونی تلقی میشد. از اوایل قرن
بیستم و با درک جامعه جهانی از قدرت مخرب این مواد در جوامع بشری, اقدامات
دستهجمعی اولیه در جهت اعمال محدودیت بر خریدوفروش مواد مخدر شکل گرفت.
پس از آن و تا پیش از تشکیل سازمان ملل متحدء چندین کنوانسیون بینالمللی در حوزه
مبارزه با مواد مخدر منعقد شد. با شکلگیری سازمان ملل متحد در سال ۱۹۴۵ روند
مبارزه با مواد مخدر شکل منسجمتری به خود گرفت که از ویژگی اصلی آن میتوان به
مبارزه با عرضه مواد مخدر اشاره کرد. در این مقاله با روش مطالعه کتابخانهای و اسنادی
به این پرسش پاسخ داده خواهد شد که سازمان ملل متحد از بدو تاسیس در قبال مبارزه
با مواد مخدر چه رویکردی را اتخاذ کرده و موّلفههای اصلی آن رویکرد چه بوده است.
بررسی و تحلیل مجموعه اسنادء قطعنامهها و کنوانسیونهای بینالمللی سازمان ملل
متحد در خصوص مبارزه با مواد مخدر نشان میدهد که رویکرد سازمان ملل متحد تا
دهه ۰۱۹۸۰ قهرآمیزء سختگیرانه و متمرکز بر بخش مبارزه با عرضه بود. پس از این دهه
و با توجه به نتایج حاصل از برخوردهای قهری با عرضه مواد مخدرء سازمان ملل متحد
رویکرد خود را به سمت مقابله با تقاضا سوق داد.
خلاصه ماشینی:
٢. تشکيل سازمان ملل ؛ آغاز تلاشي دوباره در جهت مقابله با مواد مخدر سازمان ملل متحد در حوزه مقابله با مواد مخدر به منظور هماهنگ سازي تلاش هاي بين المللي مقابله با قاچاق مواد مخـدر، کمـک بـه پيشـگيري از سوءمصـرف مـواد مخدر در جهان و نظارت بر کشت ، توليد و توزيع مواد مخـدر بـا هـدف مصـرف دارويـي در کشـورها، پيگيـري و نظـارت بـر اجـراي کنوانسـيون هـا و معاهـدات بين المللي، نهادهايي را تأسيس کرد.
سه هدف اصلي براي اين کنوانسيون مي تـوان برشـمرد: نخسـتين هـدف ، تـدوين کنوانسيون واحد درخصوص مواد مخـدر،(٥) تبـديل تمـامي معاهـدات چندجانبـه موجود به يـک سـند واحـد بـود؛ دومـين هـدف ، سـاده سـازي و کارآمـدسـاختن تشکيلات و سازمان هاي کنترلي به منظور بهره وري بيشتر از تلاش هاي بـين المللـي کنترل مواد مخدر بود و سومين هدف نيز، گسترش کنترل هـاي موجـود در جهـت کشت گياهان به عنوان ماده خام بـراي توليـد مـواد مخـدر طبيعـي و پيشـگيري از مصرف غيرپزشکي مواد مخدر بود.
اساس کار اين نهاد، نظارت بر اجراي سه کنوانسيون بين المللي کنترل مواد مخدر سازمان ملل متحد شامل کنوانسيون واحد مـواد مخـدر مصـوب ١٩٦١، کنوانسيون مواد روان گردان مصوب ١٩٧١ و کنوانسـيون مقابلـه بـا قاچـاق مواد مخدر و داروهاي روان گردان مصوب ١٩٨٨ است .
United Nations Convention against Illicit Traffic in Narcotic Drugs and Psychotropic Substances, 1988 سال بعد در سال ١٩٩٠ وارد فاز اجرايي شد و به عنوان ابزاري قدرتمند در مبـارزه بين المللي عليه قاچاق مواد مخدر درآمد و تاکنون (سال ٢٠١٧)، ١٨٩ کشور عضـو اين کنوانسيون هستند (treaties.