چکیده:
یکی از مهمترین جنبههای اعجاز قرآن کریم، اعجاز ادبی آن است که این امر موجب شده که قرآن کریم از دیرباز مورد توجه ادیبان و زبانشناسان قرار گیرد. با رشد و گسترش مباحث زبانشناسی در حوزههای تئوری و کاربردی، دانشمندان اسلامی به ارزشهای این دانش پی برده و قوانین و شیوههای آن را با دقت مورد بررسی قرار داده و در پی اجرای آن در قرآن کریم بهعنوان بلیغترین کلام هستند. در راستای این هدف، در این نوشتار به تحلیل سبک شناسانه سوره حجرات پرداخته شده است. در تحلیل سبک شناسانه این سوره به سه سطح زبانی، ادبی و فکری توجه شده است. در سطح زبانی این سوره به نکات آوایی، صرفی و نحوی توجه شده است. در سطح ادبی به مجاز، استعاره، کنایه و طباق پرداخته شده است و در سطح فکری نیز به تصویر پردازیهای قرآن در مورد غیبت و همچنین علم خداوند، اشاره شده است.
One of the most important aspects of the miracle of the Quran is its literary miracle that has lead to the Quran to be studied by scholars and linguists. With the growth of linguistic knowledge both in the theoretical and applied fields, Islamic scholars have recognized the importance of this discipline, and they have studied its methods with scruitiny and are contantly striving to implement the methods on the Quran, the most eloquent text. To this end, the present paper aims to perform a stylistic analysis of the Surah Hojorat. The three levels of language, literature, and thought have been considered. On the linguistic level, phonology, morphology, and syntax have been studied. On the literary level, tropes, metaphors, irony, and antitheses have been examined. Lastly, on the intellectual level, the imageries of the Quran regarding back-biting, and also the omniscience of God have been studied.
خلاصه ماشینی:
سبک شناسي سوره حجرات عباس يوسفي تازه کندي دانشجوي دکتري تفسير تطبيقي دانشگاه علوم و معارف قرآن کريم ، قم ، ايران مرتضي سازجيني دانشجوي دکتري تفسير تطبيقي دانشگاه علوم و معارف قرآن کريم ، قم ، ايران سيد محمد موسوي دانشجوي کارشناسي تفسير قرآن دانشگاه علوم و معارف قرآن ، قم ، ايران (تاريخ دريافت : ١٣٩٥/١١/١٧؛ تاريخ پذيرش : ١٣٩٧/٠٥/٠١) چکيده يکي از مهم ترين جنبه هاي اعجاز قرآن کريم ، اعجاز ادبي آن است که اين امر موجب شده که قرآن کريم از ديرباز مورد توجـه اديبـان و زبـان شناسـان قـرار گيـرد.
اگر به قرآن به عنوان يک متن نگريسته شود، مي توان آيات آن را در ترازوي سبک شناسي سنجيد و زيباييهاي آن را براي خواننده آشکار کرد و از اين طريق شيوه هاي متنوعي را که خداي سبحان به منظور اثر گذاري بر خواننده يا شنونده به کار گرفته را شناخت و به فوق بشري بودن آن صحه گذاشت (حسنعليان ، ١٣٨٩، ص ١٣٢).
با توجه به اهداف ياد شده اين تحقيق قصد دارد، سوره مبارکه حجرات را به صورت سبک شناسانه و به کمک علوم زبان شناسي و بلاغت در سه سطح زباني، ادبي و فکري بررسي کرده و گوشه اي از لطافت ها و ظرافت هاي ادبي قرآن را بيان کند.
قابل ذکر است که مقالاتي نيز درباره سبک شناسي سوره هاي قرآن انجام گرفته که اين سوره - ها عبارت اند از الرحمن ، تکوير و مريم .
در آيه دهم سوره حجرات نيز اين سبک به کار برده شده است .