چکیده:
هدف این پژوهش، ارائۀ الگوی تدوین نظامات سازمان است. برای انجام این پژوهش، یک سازمان ارزشمدار و نظامی انتخاب شده و از طریق روش تحلیل محتوای کیفی، مورد مطالعه قرار گرفته است. ابتدا ویژگیهای نظامات مطلوب، از منظر مدیران ارشد سازمان تعیین شد و سپس از طریق روش نمونهگیری قضاوتی و گلوله برفی، 12 نفر از خبرگان سازمانی و دانشگاهی انتخاب و طیّ مصاحبهای، از آنها خواسته شد تا به تشریح مبانی طراحی نظامات، بر مبنای ویژگیهای استخراجشده نظامات بپردازند. مصاحبهها بر مبنای روش تحلیل محتوای کیفی مورد بررسی قرار گرفتند و در نهایت، 173 کد، 12 مقوله و 3 مضمون استخراج شدند که اکوسیستم نظامات را تشکیل میدهند. بر مبنای یافتههای پژوهش، تعامل و همافزایی در سه بُعد محیطی، شکلی و محتوایی نظامات که در قالب 3 مضمون استخراج شدند، سبب توسعۀ کارکرد نظامات و تنیدگی ارزشها در تار و پود آنها میشود.
The purpose of this study is to present a model for formulating organizational systems. For this research, a value-based, military organization was selected and studied using qualitative Content Analysis Method. At the first step, the characteristics of desirable systems were determined from the perspective of the senior executives of the organization. Next, 12 professional and academic experts were selected and interviewed using judgmental and snowball sampling. They were asked to describe the basics of system design based on their characteristics. Interviews were analyzed based on qualitative Content Analysis Method. Finally, 173 codes, 12 categories, and 3 themes were extracted which altogether form the ecosystem of systems. Based on the research findings, the interaction and synergy between the three environmental, formalistic, and thematic dimensions of the systems, which extracted as three main themes, improve the systems’ functionality and add value to them.
خلاصه ماشینی:
متأسفانه، بسیاری از این رویکردهای بهبود، یا بهدقت بر رفع مسائل کوتاهمدت سازمان یا بر ابعاد و فرصتهای بهبود فردی تمرکز داشتهاند؛ بدون اینکه به منافع مرتبط با ابعاد سیستمی یا نیازهای ذینفعان متنوع، یا هر دو، توجه کرده و در بهبود سازمان لحاظ کنند (Donada et al, 2019 ; Jardioui, et al, 2017)؛ بنابراین، یکی از مفاهیم ضروری و موردنیاز در سازمانها، طراحی سیستمها یا همان نظامات اثربخش، در جهت تبدیل اهداف و مأموریتهای سازمان، به برنامهها و فرایندهای عملیاتی است (Weshah et al, 2019 ; Hughes et al, 2015).
برای از میان بردن این محدودیتها همیشه تلاش میکنیم تغییرپذیری آنها را بهواسطۀ «شناخت»، تحلیل (تبیین چرایی وضع موجود موقعیت موردنظر)، ارزیابی (شناسایی تغییرات بالقوه) و سرانجام (اقدامات) خود موردبازنگری و ارزیابی تازه و مداوم قرار دهیم (Cocca & Alberti, 2010) به همین خاطر، روشی که بتوان از آن برای طراحی سیستمی اثربخش استفاده کرد، نیز باید شامل هر سۀ اینها باشد؛ یعنی: 1.
3. یافتههای پژوهش در ابتدا، مصاحبههایی با 5 نفر از خبرگان و مدیران سازمان ارزشمدار مورد صورت گرفت تا ویژگیهای نظامات مطلوب از دید آنها استخراج شوند و بتوانند بهعنوان معیاری برای ارزیابی و سنجش مدل طراحیشده نهایی و مفاهیم مشابه با نظام شوند.
بر اساس مضمونهای استخراجی که شامل بُعد «شکلی نظامات»، «محتوایی نظامات» و «محیطی نظامات» است، نتیجه گرفته میشود که ماهیت و عملکرد نظامات سازمان، با این سه بعد گره خورده است و برای طراحی نظامات مطلوب و مبتنی بر اهداف و ارزشهای سازمان، باید این سه بعد، بهصورت همزمان موردمطالعه و پیادهسازی قرار گیرند تا همافزایی میان آنها، موجب دستیابی به اهداف سطوح کلان سازمان و همچنین زیرمجموعههای آن باشد.