چکیده:
هدف پژوهش حاضر، بررسی میزان توجه به مؤلفههای دانش، مهارت و نگرش شهروندی در کتابهای درسی نظام آموزشی 3-3-6 در سال تحصیلی 98-97 میباشد. روش تحقیق در پژوهش حاضر، تحلیل محتوای کمی بود. جامعه آماری تحقیق شامل کتابهای درسی مطالعات اجتماعی دورۀ دوم ابتدایی، مطالعات اجتماعی دورۀ اول متوسطه و جامعهشناسی دورۀ دوم متوسطه است. ابزار گردآوری دادهها، سیاهه تحلیل محتوای کتب درسی به دست آمده از مبانی نظری بود که روایی آن توسط متخصصان این حوزه تأیید شد. به منظور تعیین پایایی ابزار تحقیق از روش بازآزمایی استفاده شد و مقدار ضریب همبستگی 86/0 حاصل گردید. یافتههای حاصل از تحلیل با استفاده از نرم افزار اسپیاساس (نسخه 23) و روش آماری غیرپارامتریک نشاندهنده تفاوت معنادار بین میزان توجه به مؤلفهها و مفاهیم تربیت شهروندی در کتابهای درسی مذکور در بین پایههای تحصیلی در هر سه دورۀ آموزشی بود. نتایج این تحقیق نشان دادکه در طراحی و تدوین کتب مذکور به مؤلفهها و مفاهیم تربیت شهروندی بطور متوازن توجه نشده است و توجه به یک چنین توازنی زمینه لازم را برای تقویت ابعاد جامعهشناختی سایر نهادهای اجتماعی در جامعه را فراهم میکند. بنابراین بازنگری کتابهای مطالعات اجتماعی و جامعهشناسی نظام آموزشی 3-3-6 در راستای توجه بیشتر به مؤلفهها و مفاهیم کمتر مورد توجه ضروری به نظر میرسد.
The purpose of the recent study was to checking the amount of considering to the Components of knowledge, skills and attitude of citizenship in the text books of the educational system 6-3-3 in the academic year of 2018-2019. The research method in this study was content analysis quantitative. The statistical population of the study included text books Social studies in the Second Grade of the elementary school, Social studies in the First Grade of the high school, And sociology in the Second Grade of the High school.The tools for collecting data was the analysis list of the text books contents that involved the theoretical bases that its validity was determined by experts in the field. And reliability using a retest method and the correlation coefficient was obtained to be 0.86. The analysis findings by using SPSS software (Version 23) and the non-parametric statistical method showed a meaningful difference between the Components and concepts of citizenship education in the mentioned books among the educational bases in all three educational periods.The results of this study showed that the design and compilation of these books did not pay attention to the components and concepts of citizenship education balanced. And paying attention to such a balance provides the necessary ground for strengthening the sociological dimensions of other social institutions in society. Therefore, the review of social studies books and sociology of the educational system 6-3-3 seems to be necessary in order to pay more attention to the components and concepts of less attention.
خلاصه ماشینی:
نتايج تحقيقات مورد بررسي نشان دهنده اين است که در 1- Xu 2- Schooling for education 3- Fass & Ross 4- Ghebrua & Lloydb برنامه درسي نظام آموزش و پرورش کشور و همچنين کشورهاي مورد بررسي به مؤلفه ها و مفاهيم تربيت شهروندي توجه قابل ملاحظه اي نشده است و به گونه اي سطحي مورد اشاره قرار گرفته اند و نيز کتاب هاي درسي بطور نامتوازن به معرفي و شناخت مؤلفه هاي تربيت شهروندي پرداخته اند.
و ضمنا از آنجا که هدف اين پژوهش توصيف محتواي آشکار کتب درسي مورد بررسي از لحاظ ميزان توجه به مفهوم تربيت شهروندي براساس تحليل کمي محتوا بود، لذا تحقيق حاضر از نظر 1- Parker 2- Kukathas 3- Mcdonald 4- Sears &Hebert 5- Tse روش توصيفي و از نوع تحليل محتوا ١ براساس سه مؤلفه دانش ، مهارت و نگرش شهروندي بوده است .
جدول ١: سيستم مقوله بندي مؤلفه ها و شاخص هاي تربيت شهروندي (رجوع شود به تصویر صفحه) 1- Chi Square Test 2- Journell 3- Turner & Baker ٤- يافته هاي پژوهش نتايج تحليل محتواي کتاب هاي مورد بررسي جهت پاسخ به سؤالات تحقيق به قرار زير است : ١- آيا بين مواد درسي پايه هاي تحصيلي مورد بررسي در دورة دوم ابتدايي (مطالعات اجتماعي پايه هاي چهارم ، پنجم و ششم ) از نظر توجه به مفهوم تربيت شهروندي تفاوت معنادار وجود دارد؟ يافته هاي مربوط به پاسخ اين سؤال ، در جدول شماره ٢و٣ به تفکيک و براساس هرکدام از مؤلفه ها آورده شده است .