چکیده:
اقتصاد دانشبنیان عاملی حیاتی برای توسعه اقتصادی در هر کشوری است. در واقع این ساختار نوین موتور رشد و توسعه بهشمارمیرود. جمهوریاسلامیایران نیز جهت دستیابی به رشد و توسعه پایدار و فراگیر و نیز رقابت در عرصه جهانی، نیازمند تحول و جهشی بزرگ ازسطح اقتصاد منبع محور به اقتصاد دانشبنیان است. از طرفی، دستیابی به اهداف سند چشمانداز بیستساله با رویکردی جهادی، انعطافپذیر، فرصتساز، مولد، درون زا، پیشرو و برون گرا، اهمیت پژوهش را در تدوین راهبردهای اقتصادمقاومتی مبتنی بر دانش را هویدا میسازد. برایناساس، مسئله اصلی تحقیق حاضر عبارتاستاز راهبردهای اقتصادمقاومتی دانشبنیان در نظام جمهوریاسلامیایران کدامند؟ پژوهش حاضر از نوع کاربردی- توسعهای بارویکرد آمیخته اکتشافی (کیفی و کمی) میباشد. جامعه آماری تحقیق شامل 35 نفر از خبرگان با حداقل 20سال سابقه مرتبط میباشد که با روش نمونهگیری هدفمند انتخاب گردیدهاند. ابزارهای اصلی جمعآوری داده در این تحقیق اسناد و مدارک، مصاحبه و پرسشنامه میباشند که با روشهای گردآوری دادهها کتابخانهای و میدانی دادههای لازم جمعآوری، سپس با استفاده از روشهای تحلیل راهبردی نظیر ماتریسهای ارزیابی محیط داخلی (IFE) و ارزیابی محیط خارجی (EFE) و تدوین راهبردSWOT تحلیلهای مربوط صورتگرفته، بعد از آن با استفاده از ماتریس برنامهریزی راهبردی کمینسبت به اولویتبندی راهبردها اقدام شد. نتایج حاصل، پنج راهبرد اولویت دار را مشخص کرد که در این مقاله راهکارهای اجرایی آن نیز ارائه شده است.
Knowledge economics is a vital factor for economic development. In fact, it is a modern engine of growth and development. The Islamic Republic of Iran, in order to achieve sustainable development and global competition, requires a major shift from a resource-based economy to a knowledge-based economy. On the other hand, achieving the objectives of the twenty-year vision document with a jihadist, flexible, opportunistic, productive, endogenous, forward-looking and outsourcing approach reveals the importance of research in formulating knowledge-based resilience strategies. Accordingly, the main issue of this research is the strategies of the resistance economy of knowledge base in the Islamic Republic of Iran? The current research is a applied-development-exploratory exploratory (qualitative and quantitative) method. The statistical population of the study consisted of 35 experts with at least 20 years of history and were selected through targeted sampling. The main tools for collecting data in this research are documents, interviews and questionnaires that collect data from library and field data, then using strategic analysis methods such as the Internal Assessment Matrices (IFE) and An external environment assessment (EFE) and SWOT strategy development have been analyzed, followed by a quantitative strategic planning matrix that prioritized the strategies. The results highlighted five priority strategies, which are presented in this paper.
خلاصه ماشینی:
براين اساس ، مسئله اصلي تحقيق حاضر عبارت است از راهبردهاي اقتصادمقاومتي دانش بنيان در نظام جمهورياسلاميايران کدامند؟ پژوهش حاضر از نوع کاربردي- توسعه اي بارويکرد آميخته اکتشافي (کيفي و کمي) ميباشد.
مندل ٢ در سال ١٩٩٦، اقتصاد نوين را توسعه يک اقتصاد دانش محور، بـا رشـد بـالا و کـم تورم معرفي نمود و بيان داشـت «اقتصـاد دانـش محـور، اقتصـادي اسـت کـه در آن توانـايي يادگيري براي موفقيت اقتصادي افراد، شرکت ها، مناطق و اقتصاد ملي، بسيار مهـم و حيـاتي است ، و اساس آن را ساخت و خلق دانش ها، مزاياي رقابتي و مهارت هاي جديد دانسـت کـه چيزي فراتر از دسترسي صرف به اطلاعات ميباشد».
نتايج تحليل اسناد و مدارک و تحليل محتواي مصاحبه با خبرگان پيرامون عوامل راهبردي (قوت ها، ضعف ها، فرصت ها و تهديدها) تاثيرگذار بر اقتصادمقاومتي دانش بنيان (رجوع شود به تصویر صفحه) جدول شماره ٤.
ماتريس ارزيابي عوامل داخلي (IFE) اقتصادمقاومتي دانش بنيان رتبه عوامل (رجوع شود به تصویر صفحه) 254 جدول شماره ٥.
توسعه زيرساخت هاي حمايتي و تجاريسازي ٢٦٠ محصولات و خدمات دانش بنيان جدول تلخيص شده نتايج حاصل از ماتريس برنامه ريزي راهبردي کميQSPM (رجوع شود به تصویر صفحه) ١.
عدم بازاريابي خارجي و رقابت پذيري در عرصه بين الملل و جذب سرمايه گذاري مستقيم خارجي در حوزه اقتصاد دانش محور 261 جدول تلخيص شده نتايج حاصل از ماتريس برنامه ريزي راهبردي کميQSPM (رجوع شود به تصویر صفحه) ٥.
سرمايه هاي نفت و گاز و ساير منابع طبيعي براي تامين زيرساخت هاي اقتصادي لازم 262 جدول تلخيص شده نتايج حاصل از ماتريس برنامه ريزي راهبردي کميQSPM (رجوع شود به تصویر صفحه) ١.