چکیده:
رمان به عنوان یکی از دستآوردهای مدرنیته در فرهنگ، توانسته است ابزار بیان ادبی مناسبی برای ساکنان فرهنگهای گوناگون باشد تا رویدادهای پیرامون خود را در فضایی متخیل و با زبانی استعاری بازنمایی کنند. مضمون رمان حرب الکلب الثانیه (جنگ دوم سگ) نوشته ابراهیم نصرالله، برنده جایزه بوکر عربی (2016) توحّش مدرن است. نویسنده آیندۀ بشریت را براساس تغییرات اجتماعیای که در سدههای اخیر در جهان رخ داده، به شکلی عجیب در رمان بازسازی نموده و در فرآیندی شالودهشکنانه همه چیز را به عکس خود تبدیل نموده است. نوشتار حاضر، رمان جنگ دوم سگ را به روش توصیفی-تحلیلی و از منظر نقد شالودهشکنانه مورد بررسی قرار داده و از طریق تقابلهای دوگانه در درونمایههای رمان به طرح ایدئولوژیک متن و مضمون اصلی آن رسیده است. مهمترین تقابلی که در این رمان مطرح شده تقابل همانندسازی/تمایز است. رخدادهای اکنون رمان در روندی تناقضآمیز، بهسرعت پیش میرود و در آیندهای نه چندان دور تمامی نظم حاکم را بر هم ریخته، بشریت را به قهقرا میکشد. طرحوارۀ ایدئولوژیک متن مبتنی بر گفتمان قدرت است که در خلال داستان فروشکسته و نابود میشود و ساختار کلی جهان برساختۀ نویسنده را نیز در هم میشکند.
لقد استطاعت الروایة، باعتبارها إحدی إنجازات الحداثة فی الثقافة، أن تکون أداة تعبیر أدبی مناسبة للثقافات
المختلفة لتمثیل الأحداث التی تحدث حولها فی فضاء خیالی ولغة مجازیة. حازت روایة حرب الکلب الثانیة
للکاتب الفلسطینی، إبراهیم نصرالله بجائزة بوکر العربی عام 2016 م. وبما أن مضمون هذه الروایة هو التوحش
الحدیث، فیصور الکاتب بالحوادث العجبیة والغریبة التی تقع فی الروایة، مستقبل متوقع للبشر بناء علی التغییرات
الاجتماعیة فی السنوات الأخیرة. حیث یبین نصرالله الشذوذ الاجتماعی المعاصر عبر الأفعال الوحشیة فی بیع أرواح
الناس وشرائها واندثار القیم الإنسانیة والأخلاقیة. فترسم روایة حرب الکلب الثانیة مستقبل الإنسانیة باستخدام
موضوع المحاکاة (simulation) حیث تبدأ أحداث الروایة فی الزمن الحالی، وتتقدم بسرعة، فتفسد النظم الحاکم
فی مستقبل قریب وتأخذ بالإنسانیة إلی العدم. إذ یدرس البحث الراهن روایة حرب الکلب الثانیة من وجهة نظر
النقد التفکیکی ویطرح إیدئولوجیة النص والمضمون عن طریق التقابلات الثنائیة الموجودة فی النص. إذ إن التباین
الأکثر أهمیة فی هذه الروایة هو التباین/ التماثل. حیث تسیر الأحداث الراهنة للروایة بسرعة فی عملیة متناقضة، وفی
المستقبل غیر البعید ستؤدی إلی تعطیل النظام الحاکم بأکمله وتراجع الإنسانیة. فیعتمد المخطط الإیدیولوجی
للنص علی خطاب القوة، الذی یباع ویزال طوال القصة، کما یحطم الهیکل العام للعالم الذی بناه المؤلف.
As one of the achievements of modernity in culture, the novel has been able to be a suitable literary expression tool for the inhabitants of different cultures to represent the events around them in an imaginary space with metaphorical language. Ibrahim Nasrallah (Palestinian Author) won the 2018 Booker Prize for this novel: “Harb al-Kalb al-Taniyah” (The Second Dog war). This novel focuses on the human capacity for savagery. The strange events that take place in the novel are symbolic of the social changes that have taken place in recent centuries around the world, and provide us with an insight into the future of humanity. The novel uses the science fiction genre or magical realism to narrate its plot. The story line addresses the social anomalies and savagery of buying and selling human souls and the destruction of human and moral values, not only in the Arab world but also globally. In this paper, the novel is examined from the perspective of deconstructive critique using the descriptive-analytical method. Accordingly, after a preliminary presentation of the novel and constructivist theory, the conflicts within the novel are identified and analyzed.